Ο Ευρωπαϊκός Παραλογισμός

Όταν στον σημερινό ευρωπαϊκό προβληματισμό σχετικά με την βιωσιμότητα των χρεών που έχουν συσσωρευθεί και με την αναγκαιότητα της ανάκαμψης για την άμεση καταπολέμηση της μαζικής ανεργίας δεν αντιπαρατάσσεται παρά μόνον το επιχείρημα της πειθαρχίας και της πάταξης της απείθειας, χωρίς πλέον την παραμικρή υποψία οικονομικής λογικής και αποτελεσματικότητος, τότε δύσκολα αμφισβητείται το συμπέρασμα του Αμερικανού Νομπελίστα Πωλ Κρούγκμαν ότι η διαχείριση της ευρωπαϊκής οικονομίας από την Γερμανίδα Καγκελάριο εμπνέεται από τις μεθόδους του Βίτο Κορλεόνε. Υπέρτατη διαχειριστική αρχή: το επιχείρημα της ισχύος, η πειθαρχία, η «αρετή», και ας χαθεί η Ευρώπη και μαζί της ο υπόλοιπος κόσμος.
|
Open Image Modal
VALERY HACHE via Getty Images

Με την ανάδειξη της νέας ελληνικής κυβέρνησης, αποτέλεσμα της δημοκρατικής λαϊκής διαβούλευσης, οι διεθνείς αντιδράσεις αρκετά απέχουν από το να είναι ομόφωνες, με συνέπεια ότι ενώ οι πάντες δέχονται την αρχή της λαϊκής ετυμηγορίας, στην πράξη δεν είναι λίγοι αυτοί που αμφισβητούν το περιεχόμενο της. «Οι Έλληνες είναι ελεύθεροι να εκλέγουν δημοκρατικά την κυβέρνηση τους, όμως οι εταίροι από την ευρωπαϊκή και την διεθνή κοινότητα είναι επίσης ελεύθεροι να αγνοούν το περιεχόμενο της δημοκρατικά εκφρασμένης ετυμηγορίας και να επιβάλουν με αντιδημοκρατικό τρόπο την εσφαλμένη και καταστροφική συνταγή που καταψήφισε ο ελληνικός λαός.

Χαρακτηριστικά, ενώ στη Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία το ελληνικό αποτέλεσμα προκαλεί και αναθερμαίνει τον δημόσιο προβληματισμό και τα ερωτηματικά σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μέχρι σήμερα ευρωπαϊκών επιλογών που έχουν οδηγήσει ολόκληρη την Ευρωζώνη στα πρόθυρα του αποπληθωρισμού, από την άλλη πλευρά, την γερμανική, δεν εγείρεται καν παρόμοιος προβληματισμός, αλλά αντιθέτως επαπειλείται οτι η παραμικρή απόκλιση από τον «μονόδρομο» της τελευταίας 5ετίας θα αποφέρει κυρώσεις σε όσες χώρες μέλη τολμήσουν να διαφοροποιηθούν.

Αποβαίνει «παράδοξο» οτι η γερμανική πλευρά δεν αντιτάσσει επιχειρήματα ουσίας στον προβληματισμό που αναπτύσσσεται στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά απλά και μόνον απειλές τιμωρητικού χαρακτήρα, χωρίς να αισθάνεται διόλου την ανάγκη να αποδείξει την ορθότητα και οικονομική αποτελεσματικότητα των επιλογών της.

Το πρώτο εκβιαστικό επιχείρημα στο οποίο προσφεύγει είναι οτι η ενδεχόμενη ελάφρυνση της λιτότητος στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρωζώνη θα χαλάρωνε ταυτόχρονα και τις πιέσεις για την υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την αναγκαία ανάκτηση ανταγωνιστικότητος. Ωστόσο, ο απολογισμός της πρόσφατης 5ετιας είναι σαφής: η γενίκευση της λιτότητος στην Ευρωζώνη οδηγεί κατευθείαν στην συνολική ύφεση και στον αποπληθωρισμό σε όλες τις χώρες μέλη, της Γερμανίας συμπεριλαμβανομένης. 'Οσον αφορά τις διαβόητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ιδίως στις αγορές εργασίας και στο κοινωνικό κράτος, όπως επισημαίνουν οι Financial Times, συνδέθηκαν σε κάθε περίπτωση με έντονα υφεσιακές πιέσεις.

'Αλλωστε και η εκτίμηση του ΔΝΤ είναι παρόμοια: όχι ότι δεν πρέπει να υλοποιηθούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά κυρίως ότι αυτές παραμένουν ανέφικτες σε συνθήκες υφεσιακής συγκυρίας. Οι μεταρρυθμίσεις μπορούν και πρέπει να πραγματοποιούνται υπό τον αυστηρό όρο ότι δεν επιδεινώνουν την υφεσιακή πορεία της οικονομίας. Εάν κάτι έχει δηλητηριάσει την ευρωπαϊκή οικονομία μετά την κρίση του 2008, αυτό ειναι ασφαλώς η γερμανική έμπνευση που στοχοθετεί την «εξυγίανση» πριν από την ανάκαμψη.

Το δεύτερο εκβιαστικό επιχείρημα από την αυτή γερμανική πλευρά είναι ότι καμιά διαγραφή χρέους δεν μπορεί να γίνει δεκτή για μια χώρα, αφού κάτι τέτοιο θα ενεθάρρυνε και άλλες χώρες μέλη να διεκδικούν ίση μεταχείριση. Ακόμη μια φορά, δεν λαμβάνεται υπόψη η ικανότητα αποπληρωμής της οφειλέτριας χώρας, η ανθρωπιστική και οικονομική καταστροφή στην οποία έχει περιέλθει εξ υπαιτιότητος της εσφαλμένης συνταγής των δανειστών, αλλά η απείθεια και η μεταδοτικότητα του παραδείγματος της προς τις άλλες ομοιοπαθείς υπερχρεωμένες χώρες.

Ωστόσο, όταν στον σημερινό ευρωπαϊκό προβληματισμό σχετικά με την βιωσιμότητα των χρεών που έχουν συσσωρευθεί και με την αναγκαιότητα της ανάκαμψης για την άμεση καταπολέμηση της μαζικής ανεργίας δεν αντιπαρατάσσεται παρά μόνον το επιχείρημα της πειθαρχίας και της πάταξης της απείθειας, χωρίς πλέον την παραμικρή υποψία οικονομικής λογικής και αποτελεσματικότητος, τότε δύσκολα αμφισβητείται το συμπέρασμα του Αμερικανού Νομπελίστα Πωλ Κρούγκμαν ότι η διαχείριση της ευρωπαϊκής οικονομίας από την Γερμανίδα Καγκελάριο εμπνέεται από τις μεθόδους του Βίτο Κορλεόνε. Υπέρτατη διαχειριστική αρχή: το επιχείρημα της ισχύος, η πειθαρχία, η «αρετή», και ας χαθεί η Ευρώπη και μαζί της ο υπόλοιπος κόσμος.

Τρίτο απατηλό επιχειρήμα που προβάλλεται επίσης από την αυτή πάντα πλευρά: το κόστος από την ενδεχόμενη διαγραφή κάποιου μέρους του ελληνικού χρέους επιρρίπτεται μοιραία στους ευρωπαϊους φορολογουμένους. Η γαλλική Φιγκαρό σπεύδει μάλιστα να εκτιμήσει οτι μια παρόμοια διαγραφή θα εκόστιζε 735 ευρώ σε κάθε Γάλλο φορολογούμενο και ακόμη περισσότερο σε κάθε Γερμανό. Ωστόσο, οι καλοθελητές παραλείπουν να μνημονεύσουν από αυτά τα ποσά, που έχουν ήδη εκταμιευθεί και χρεώνονται στον ελληνικό λαό, εν τούτοις το 90% περιέρχεται απευθείας στις πιστώτριες γάλλο-γερμανικές τράπεζες και μόνον ένα ελάχιστο μέρος εισάγεται στην ελληνική οικονομία. Οι επανειλημμένες «διασώσεις» της Ελλάδος στην ουσία και κατά το συντριπτικό μέρος τους δεν είναι παρά διασώσεις των ευρωπαϊκώνν πιστωτριώνν τραπεζών.

Σύμφωνα με την ιδέα του πρώην προέδρου της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζύ, τα χρήματα τοποθετούνται σε ειδικό λογαριασμό εκτός Ελλάδος, από τον οποίο ικανοποιούνται οι πιστωτές, ενώ η οφειλέτρια χώρα δεν διαθέτει καμία πρόσβαση σε αυτόν. Εξάλλου, εφ'όσον με την επιλογή της λιτότητος, τα χρέη αυξάνονται ταχύτερα από τα εθνικά εισοδήματα, αυτό σημαίνει ταυτόχρονα ότι και τα χρέη αποβαίνουν όλο και λιγότερο εξυπηρετήσιμα. 'Αραγε αυτή η τροπή δεν στρέφεται τελικά εις βάρος των πιστωτριών χωρών και δεν είναι αυτές που φέρουν την ευθύνη για την εξάλειψη κάθε ικανότητος αποπληρωμής από τις οφειλέτριες χώρες;

'Οποιος γνωρίζει την οικονομική ιστορία της ανθρωπότητος, όπως ο Μάρτιν Γουλφ από τους Financial Times, οφείλει επίσης να γνωρίζει πολύ καλά πως «ό,τι δεν μπορεί να πληρωθεί, δεν πληρώνεται». Όλα τα άλλα δεν είναι παρά «προφάσεις εν αμαρτίαις» που αποσκοπούν να συγκαλύψουν τις ευθύνες των υπευθύνων για την σημερινή θλιβερή κατάσταση της Ευρώπης, που έχει αδικαιολόγητα, ασυγχώρητα και με δική της επιλογή και ευθύνη καταντήσει η πελώρια και απειλητική «μαύρη τρύπα» στην παγκόσμια οικονομία.