Αληθεύει ότι η κοινή γνώμη δεν στήριξε τις προσπάθειες των ελληνικών κυβερνήσεων να διεκδικήσουν τις οφειλόμενες από τη Γερμανία πολεμικές επανορθώσεις ή μήπως οι ίδιες στέρησαν την ενημέρωση από τον Ελληνικό Λαό σχετικά με το υψίστης σημασίας αυτό εθνικό ζήτημα;
Πρόσφατα ο κ. Πάγκαλος, αποκάλυψε πως οι προσπάθειες του Υπουργείου Εξωτερικών να διεκδικήσει επανορθώσεις από τους Γερμανούς, «δεν είχαν απήχηση στην κοινή γνώμη» (!)
Η άποψή του αυτή, συγκρούεται με τις γνώσεις και τις εμπειρίες μου επί τους θέματος.
Τον Φεβρουάριο του 1953, 20 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, υπέγραψαν τη Συμφωνία για το Γερμανικό Εξωτερικό Χρέος. Η διεθνής κοινότητα, «φιλοδώρησε» την δις ηττημένη Γερμανία με γενναίο κούρεμα των οφειλομένων και αναστολή της διεκδίκησης των αξιώσεων που προέρχονταν από πολεμικές αποζημιώσεις, μέχρι την υπογραφή Συνθήκης Ειρήνης. Η Συνθήκη αυτή υπογράφηκε τελικά στη Μόσχα, τον Οκτώβριο του 1990 και είναι γνωστή ως «Συμφωνία 2+4».
Τι ακριβώς όμως συνέβη στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μέχρι σήμερα;
Η Γερμανία επέλεξε μια καλοχαραγμένη πολιτική διμερών συμφωνιών, προς διευθέτηση των εκκρεμοτήτων που τη βάραιναν, αφού διαπραγματεύτηκε ξεχωριστά με καθεμία από τις χώρες που είχαν λαμβάνειν. Δεν ήθελε σε καμία περίπτωση να καθίσει σε κοινό τραπέζι διαπραγματεύσεων, με όλους τους «δανειστές» απέναντί της. Το βαθύ γερμανικό κράτος γνώριζε το «απλήρωτο άγος» που το κατέτρεχε. Δεν το παραδεχόταν και είχε πείσει τους Γερμανούς ότι εξόφλησαν τις υποχρεώσεις τους «ξαναχτίζοντας», την, ισοπεδωμένη από τους συμμάχους, χώρα τους! Ανέντιμα απέκρυψε, πως την ξανάχτισαν με την «ευγενική χορηγία» όσων οι ίδιοι είχαν καταστρέψει. Ελάχιστοι, υποψιασμένοι Γερμανοί, έχοντας το "γνῶθι σ αὐτὸν", και έχοντας ξεπλύνει τη ντροπή «των παιδιών των Ναζί", υποστήριζαν ότι η Γερμανία οφείλει να πληρώσει.
Κι εδώ στην Ελλάδα μας, τί έγινε;
Παλέψαμε και, παλεύουμε ακόμη, με το φάντασμα του Εμφυλίου. Σε δεκάδες μαρτυρικούς τόπους, οι άνθρωποι, εντελώς αποπροσανατολισμένοι, έψαχναν μόλις πρότινος να βρουν, ποιος έφταιξε που οι Γερμανοί τους έσφαξαν !
Έφταιγαν οι αντάρτες που τους προκάλεσαν ή, Έλληνες ήθελαν να ξεκαθαρίσουν προσωπικούς λογαριασμούς με Έλληνες και, φορώντας μια κουκούλα, σήκωσαν το δάχτυλο και έδειξαν;
Έκλαιγε, το Δεκέμβριο του 2013, ένας ενενηντάχρονος στη Δράκεια Μαγνησίας, απευθυνόμενος σε εμάς, τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας: «Σας ευχαριστώ παιδιά. Για πρώτη φορά το χωριό μου τιμά ενωμένο τη μνήμη των 118 νεκρών του». Θυμήθηκα πως το 2000, όταν ο Γιάννης Σταμούλης είχε προσκληθεί από την τότε κοινότητα Δράκειας για τις αποζημιώσεις, στο απέναντι καφενείο είχε οργανωθεί αντι-εκδήλωση με θέμα «ποιοι βοήθησαν στην επιλογή των 118 που εκτελέστηκαν»!
Πώς χειρίστηκαν την ιστορική μνήμη και ειδικά το μεγάλο εθνικό μας θέμα οι κυβερνώντες; Βοήθησαν να μάθει ο Ελληνικός Λαός τι μας οφείλει η Γερμανία;
Φυσικά δεν μπορούμε να ξέρουμε αν υπέκυψαν σε απειλές και πιέσεις της Γερμανίας ή αν «συμφώνησαν» να μην διεκδικήσουν. Σίγουρα όμως, δεν έδωσαν στις αξιώσεις της χώρας μας τη θέση που άρμοζε ιεραρχώντας τα εθνικά θέματα. Χειρότερα, όπου καλούνταν να παίξουν το ρόλο του διαμορφωτή γνώμης, στερούσαν από τους Έλληνες τις απαραίτητες πληροφορίες αποπροσανατολίζοντάς τους.
Όμως στην ελληνική ψυχή, ο σπόρος υπήρχε. Και όταν κάποιοι τάχθηκαν υπέρ των διεκδικήσεων, ο κόσμος φάνηκε σαν έτοιμος από καιρό.
Αποκλείεται να μην θυμάστε, αγαπητέ Υπουργέ, ότι, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου γύρισε από τη Σύνοδο Κορυφής των Καννών, οργισμένος και πικραμένος, απευθύνθηκε προφητικά στον Ελληνικό Λαό, λέγοντας «είδα πράγματι το διευθυντήριο να λειτουργεί».
Αποκλείεται να μην θυμάστε ότι στους μήνες που ακολούθησαν, η Ελλάδα χρησιμοποίησε, στην υπόθεση αυτή, με μαεστρία έναν συνδυασμό διπλωματίας και κοινωνικής πίεσης. Με προσεκτικό σχεδιασμό το μεν επίσημο κράτος επέδωσε, στις 16/11/95, ρηματική διακοίνωση στη Γερμανία, οι δε επιζώντες και συγγενείς των θυμάτων του Διστόμου άσκησαν στις 27/11/95 αγωγή ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς για την ηθική ζημία τους. Η αγωγή περίμενε, στα χέρια του Γιάννη Σταμούλη τη, διπλωματικά, σωστή στιγμή για να κατατεθεί.
Αποκλείεται να μην θυμάστε τη θέρμη με την οποία αγκάλιασε, ο απλός πολίτης, την ιδέα της άσκησης αγωγών κατά της Γερμανίας, παρακολουθώντας εντυπωσιασμένος το παράδειγμα του Διστόμου, εντός και εκτός συνόρων.
Με την ιδιότητα αυτής που «μεγάλωσε» με την υπόθεση των γερμανικών αποζημιώσεων, θερμά σας παρακαλώ, βοηθήστε έστω και τώρα, ώστε η νέα γενιά και οι επόμενες ποτέ να μην ξεχάσουν ότι: «Η τρομερή ανθρωποθυσία των αμάχων Διστομιτών, τότε μόνο θα βρει την δικαίωσή της, όταν η σύγχρονη και οι επερχόμενες γενιές, ορκιστούν στις ψυχές των θυμάτων ότι θα φράξουν το δρόμο σε κάθε προσπάθεια αναβίωσης του φασισμού και του ναζισμού και θα θεμελιώσουν σε ατράνταχτο βάθρο τους δημοκρατικούς θεσμούς» [Γιάννης Σταμούλης, Μάιος 1995, Εισήγηση στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Βοιωτίας για την άσκηση της αγωγής].