Άραγε τι στο διάβολο πάει στραβά στην Αμερική; Η Αμερική είναι σε πόλεμο αλλά αυτή τη φορά με τον εαυτό της. Σύμφωνα με το Ερευνητικό Κέντρο Pew η χώρα δεν υπήρξε ποτέ τόσο διχασμένη από την εποχή του Αμερικανικού Εμφυλίου. Ο εκτεταμένος φατριασμός και οι βαθιές ιδεολογικές διαιρέσεις μεταξύ των πολιτικών ελίτ και των αξιωματούχων έχουν εμποδίσει την πρόοδο σε αυτή τη χώρα και οι Ρεπουμπλικανοί και οι Δημοκρατικοί δεν φαίνονται να βρίσκουν πλέον κοινό έδαφος. Οι δημογραφικές μεταβολές, η παγκοσμιοποίηση, οι πολιτικές αναταραχές σε όλο τον κόσμο, η απειλή της τρομοκρατίας και χρόνια ύφεσης με ασθενέστερη και πιο αργή ανάκαμψη από τις προσδοκίες έχουν προκαλέσει ένα βαθύ αίσθημα ανασφάλειας και φόβου στο μέσο Αμερικανό.
|
Open Image Modal
Chip Somodevilla via Getty Images

Πριν λίγους μόλις μήνες κανείς δεν πίστευε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα ήταν ένας σοβαρός διεκδικητής του χρίσματος για το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Και μετά το αδιανόητο έγινε πραγματικότητα. Αυτή ήταν η αηδιαστική, η πιο ρυπαρή και η πιο δυσάρεστη προεκλογική εκστρατεία για την προεδρία στη σύγχρονη ιστορία. Αντί να εστιάσει στα πραγματικά προβλήματα που μαστίζουν την Αμερική, αυτή η εκστρατεία βυθίζεται καθημερινά σε όλο και χαμηλότερο επίπεδο, αναγκάζοντας τη χώρα να ανέχεται τη ρητορική μίσους του Τραμπ, τις προσβολές του και τις κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση.

Αυτή τη φορά ο υπόλοιπος κόσμος έχει ενωθεί με την Αμερική στο φόβο για το αδιανόητο. Οι επτά πιο δημοφιλείς λέξεις σε κάθε γλώσσα που ακούγονται σε στάσεις λεωφορείων, σε ουρές στην τράπεζα, σε καφέ και στις πίσω θέσεις των ταξί είναι «Τι στο διάβολο πάει στραβά στην Αμερική;».

Μέχρι σήμερα, 7 Νοεμβρίου 2016, τα ποσοστά των δημοσκοπήσεων κυμαίνονται για τον Τραμπ μεταξύ 42 και 45%, μία μόλις μέρα πριν από τις πιο κρίσιμες εκλογές στην ιστορία της χώρας.

Άραγε τι στο διάβολο πάει στραβά στην Αμερική; Η Αμερική είναι σε πόλεμο αλλά αυτή τη φορά με τον εαυτό της. Σύμφωνα με το Ερευνητικό Κέντρο Pew η χώρα δεν υπήρξε ποτέ τόσο διχασμένη από την εποχή του Αμερικανικού Εμφυλίου. Ο εκτεταμένος φατριασμός και οι βαθιές ιδεολογικές διαιρέσεις μεταξύ των πολιτικών ελίτ και των αξιωματούχων έχουν εμποδίσει την πρόοδο σε αυτή τη χώρα και οι Ρεπουμπλικανοί και οι Δημοκρατικοί δεν φαίνονται να βρίσκουν πλέον κοινό έδαφος.

Οι δημογραφικές μεταβολές, η παγκοσμιοποίηση, οι πολιτικές αναταραχές σε όλο τον κόσμο, η απειλή της τρομοκρατίας και χρόνια ύφεσης με ασθενέστερη και πιο αργή ανάκαμψη από τις προσδοκίες έχουν προκαλέσει ένα βαθύ αίσθημα ανασφάλειας και φόβου στο μέσο Αμερικανό.

Και μετά εμφανίζεται ο Ντόναλντ Τραμπ που αναδύεται ως σωτήρας από τη λάσπη και το βούρκο που δημιουργήθηκε από την κακή και άτιμη Χίλαρι και το διεφθαρμένο κόμμα των φιλελεύθερων. Ανυψώνεται πάνω από το αλαλάζον κοινό του σαν γητευτής φιδιών, λέγοντάς τους σε τι άθλια κατάσταση βρίσκεται η χώρα τους και πόσο χειρότερη θα γίνει αν εκλεγεί η άτιμη Χίλαρι. Τους λέει πόσο αδύναμοι έχουν γίνει. Τους λέει ότι δεν έχουν πια φωνή στην ίδια τους την χώρα. Πόσο το «διεφθαρμένο» σάπιο σύστημα τους έχει ξεγελάσει και τους έχει παραπλανήσει. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι μέσα στο κόλπο, ο Πρόεδρος το ίδιο, ανακαλύπτει ρήγμα ακόμα και στον Αμερικανικό Στρατό, τον ισχυρότερο Στρατό στον κόσμο, και ισχυρίζεται ότι έχει λάθος κατεύθυνση.

Σύμφωνα με το Ερευνητικό Κέντρο Pew η χώρα δεν υπήρξε ποτέ τόσο διχασμένη από την εποχή του Αμερικανικού Εμφυλίου.

Ο Τραμπ μπορεί να το κάνει αυτό γιατί παρ' όλο που η Αμερική χάνει, ο Τραμπ είναι γεννημένος νικητής και με τον Τραμπ Πρόεδρο η Αμερική θα είναι και πάλι νικήτρια! Αυτή είναι η «Θεωρία των Μεγάλων Ανδρών», μια ιδέα του 19ου αιώνα, σύμφωνα με την οποία η ιστορία είναι δημιούργημα των πράξεων των «μεγάλων ανδρών». Η θεωρία διαδόθηκε στη δεκαετία του 1840 από τον Σκωτσέζο συγγραφέα και φιλόσοφο Thomas Carlyle και έχει χρησιμοποιηθεί κι από άλλους νάρκισσους της εξουσίας, όπως ο Χίτλερ. Αυτή είναι η κλασική συναλλαγή του αυταρχισμού. Μου παραδίδεις τα πολιτικά σου δικαιώματα και εγώ σου προσφέρω ασφάλεια και ευημερία.

Και το 45% των Αμερικανών την αποδέχεται. Μερικοί από αυτούς είναι απλά κουτοί. Άλλοι είναι φτωχοί, λευκοί και αμόρφωτοι. Θα βρεις επίσης τους τυπικούς πολύ πλούσιους, πολύ λευκούς και πολύ μορφωμένους άνδρες που νιώθουν ότι απειλούνται από τις δημογραφικές μεταβολές της Αμερικής και τις προκλήσεις στην παραδοσιακή φυλετική ιεραρχία την εποχή του Ομπάμα. Οι γυναίκες τους δεν βρίσκουν και πολύ χυδαία ή προσβλητικά τα σχόλια του Τραμπ, καθώς ξέρουν ότι «τα αγόρια παραμένουν αγόρια».

Η παραδοσιακή εργατική τάξη, άνδρες κυρίως, μεταξύ 35 και 55, που προέρχονται από γενιές χαλυβουργών, ανθρακωρύχων, συγκολλητών και εργοστασιακών εργατών βρίσκουν επίσης ένα ήρωα στο πρόσωπο του Τραμπ. Αυτοί ήταν η σπονδυλική στήλη της Αμερικής, τα χέρια που έκαναν την Αμερική τη μεγάλη χώρα που υπήρξε. Είδαν τα εργοστάσιά τους να κλείνουν ή να μεταφέρονται σε ξένους παραδείσους φτηνής εργασίας. Δεν υπάρχει πια δουλειά στα ανθρακωρυχεία διότι η Χίλαρι επινόησε την υπερθέρμανση του πλανήτη και κανείς πλέον δεν θέλει να αγοράσει άνθρακα.

Εδώ έχουμε ένα μεγάλο και διευρυνόμενο πολιτισμικό, κοινωνικό και μορφωτικό ρήγμα που έχει διαρρήξει στα δύο την καρδιά της Αμερικής. Γιατί γίνεται πιο φανερό τώρα; Γιατί η Αμερική της βιομηχανικής εργασίας αργοπεθαίνει. Κοιτάξτε μόνο τι συνέβη στο Ντιτρόιτ και σε όλη τη βιομηχανική ζώνη των Μεσοδυτικών Ηνωμένων Πολιτειών.

Συνδέεται επίσης με μια νέα γενιά των Αφροαμερικανών με υψηλή μόρφωση που βρίσκουν καλύτερες δουλειές και ανεβαίνουν στα ανώτερα επίπεδα της αμερικανικής κοινωνίας. Ένας μάλιστα απ' αυτούς έγινε Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών πριν οχτώ χρόνια για πρώτη φορά στην ιστορία τους. Έτσι δεν είναι μόνο η απόγνωση για τον περιορισμό των θέσεων εργασίας και τους καθηλωμένους μισθούς, είναι και η αντιστροφή του πεπρωμένου και ο θάνατος μιας μακροχρόνιας σταθεράς της κυριαρχίας των λευκών σε αυτή τη χώρα.

Μα δε δημιουργήθηκε και χτίστηκε η Αμερική πάνω στην αντίληψη της «ισότητας και της δικαιοσύνης για όλους»; Δε θα έπρεπε αυτή η χώρα να ακμάζει τώρα που ένα μεγάλο τμήμα του Αφροαμερικανικού και του Ισπανόφωνου πληθυσμού της τα καταφέρνουν καλύτερα; Πολλοί λευκοί Αμερικανοί δεν το βλέπουν με αυτό τον τρόπο - κυρίως αυτοί που θεωρούν τους εαυτούς τους προνομιούχους. Γι' αυτούς η ισότητα είναι μια άλλη λέξη για την καταπίεση.

Κατά κάποιο τρόπο το 45% του Τραμπ πιστεύει ότι σε αυτούς τους κρίσιμους καιρούς ο μοναδικός τρόπος για να βρει η χώρα την πορεία της είναι η ωμή εξουσία. Ακόμα και αν χάσουν και νικήσει η κακή, θα επαναστατήσουν. Προβλέπουν ότι θα χυθεί αίμα. Αυτό το 45% βλέπει ένα σενάριο «ημέρας της κρίσεως» και βρίσκεται σε κατάσταση πανικού. Νιώθει παγιδευμένο και ψάχνει απεγνωσμένα για λύσεις. Και ο Ντόναλντ Τραμπ είναι o αστραφτερός πρωταθλητής τους.