"Κάθε θέμα έχει δύο όψεις. Εμείς, εδώ, αναζητούμε την τρίτη όψη...».
Αυτή η ραδιοφωνική ατάκα από την εκπομπή του με την Αριστέα Μπουγάτσου χατρακτήριζε την περίοδο της δημοσιογραφικής ακμής του. Ο Χάρης δεν επεδίωκε να γίνεται συμπαθής. Όμως πίσω από τη χαρακτηριστική βραχνή φωνή και το σκωπτικό τόνο του όταν ασχολείτο με τα σκάνδαλα των απευθείας αναθέσεων των εξοπλιστικών, τη διαπλοκή και τη διαφθορά υπήρχε μια εξαιρετικά καλλιεργημένη, τρυφερή και ευγενική ψυχή. Θυμάμαι ακόμα το οργισμένο βλέμμα και τη φωνή του στην Οκτωνιά να επιπλήττει προσκεκλημένο του για τον τρόπο που αυτός επιχειρούσε να συνετίσει τον τετράχρονο γιο του.
Γνωριστήκαμε το 2003 όταν ο, ανετεισαγγελέας τότε, Δημήτρης Παπαγγελόπουλος, μόνος απέναντι σε «θεούς και δαίμονες», ερευνούσε σειρά δικογραφιών κατά του πανίσχυρου Σωκράτη Κόκκαλη, οι οποίες βρίσκονταν για χρόνια σε ανακριτικό συρτάρι. Ήταν η περίοδος που η Μπουγάτσου με τον Μπότσαρη - ασυμβίβαστοι λειτουργοί της δημοσιογραφίας που δεν πλούτισαν ποτέ, δεν έκοψαν διαφημιστικά τιμολόγια και ζούσαν αποκλειστικά και μόνο από το μισθό τους- προσπαθούσαν να ρίξουν φως στη διαδρομή της μίζας της «πρώτης περιόδου» των ψηφιακών της Siemens, μέσω των περίφημων κι επτασφράγιστων αριθμητικών λογαρισμών «709» και «8785» του επιχειρηματία.
Με το Μπότσαρη βασικό μάρτυρα του Εθνικού Ιδρύματος Αθλημάτων της Ρωσίας, στην περίφημη περίπτωση του «Ρώσικου Λότο», πριν και αυτή οδηγηθεί στο αρχείο με τυπικές κλήσεις. Αφού οι τότε προϊστάμενοι της Διεύθυνσης Δικαστικών Συνδρομών του Εφετείου Αθηνών αρνήθηκαν τον Ιούλιο του 2005 να διαβιβάσουν προς τις ελβετικές αρχές αίτημα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής για το «άνοιγμα» των λογαριασμών, το οποίο είχε καταρτιστεί μετά από βούλευμα του αρμόδιου δικαστικού συμβουλίου. Δεν το διαβίβαζαν παρότι οι Ελβετοί - όπως γνωρίζουν ο τότε Υπουργός Δικαιοσύνης Αναστάσης Παπαληγούρας, ο Γενικός Γραμματέας του Παν. Πανούρης και ο τότε Αντ/λέας του Αρείου Πάγου Γιώργος Ζορμπάς - είχαν ενημερώσει ότι με τη συγκεκριμένη αίτηση, επιτέλους, τα σχετικά στοιχεία, τα οποία «περιελάμβαναν ονόματα πολιτικών και εκδοτών», θα διαβιβάζοντουσαν στην Ελληνική Δικαιοσύνη.
Ας αναλογιστούμε, όπως έλεγε ο Χάρης, πόσο ισχυρότερο θα ήταν το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα μετά από την κάθαρση που θα προκαλούσε η διαβίβαση των στοιχείων και η έρευνά τους από την ελληνική δικαιοσύνη, με τί ηθική νομιμοποίηση θα ασχολείτο με την επίλυση της κρίσης και πού θα βρισκόμασταν οι Έλληνες σήμερα αν το φως που καταύγαζε την άνοιξη του 2005 δεν το 'πνιγε τότε, όπως το 'πνιξε, το σκοτάδι.
Ο Μπότσαρης, δεινός σκακιστής, περήφανος για τη σκακιστική πορεία της πολυνίκου σε πολλές Ολυμπιάδες με καταγραφή στο βιβλίο ρεκόρ Guiness κόρης του, της Άννα-Μαρίας αλλά και την πορεία των δύο γιων του - του Χάρη-Δημήτρη και του Γιάννη - επιμελείτο για χρόνια τη στήλη του σκακιού στην Ελευθεροτυπία. Λίγο πριν την λύση της σύμβασής του και πριν ασχοληθεί με το πρώτο ηλεκτρονικό εκδοτικό εγχείρημα της «Τρίτης Όψης», περηφανευόταν ότι ήταν ο δεύτερος παλαιότερος στο μισθολόγιο της Χ.Κ Τεγόπουλος, μετά τον αείμνηστο Σεραφείμ Φυντανίδη. Τη στήλη αυτή την έγραφε ακόμη και τα χρόνια που πέρασε ως ανταποκριτής στη Μόσχα. Από τη στήλη του σκακιού θα μείνει αξέχαστος για το μνημειώδες πολιτικό κείμενό του, μετά την απόλυση της Αριστέας Μπουγάτσου από την Καθημερινή, με τίτλο «Η θυσία της Βασίλισσας». Και για το δηλητηριώδες κλείσιμό του αναφερόμενος στον «νάνο, που πάντα ήθελε να κατουρήσει μακρύτερα»...
Ο Μπότσαρης, όπως και η Μπουγάτσου, είχαν τη μοναδική «τύχη» να τους ασκήσει αγωγή για συκοφαντική δυσφήμιση με αίτημα €3.000.000 ο βασικός μέτοχος του ΔΟΛ. Η αγωγή, η οποία οδήγησε στην ουσιαστική απόλυσή τους από το ΣΚΑΙ απορρίφθηκε στον πρώτο βαθμό και το δικαστήριο καταδίκασε τον ενάγοντα στα έξοδα της δίκης. Έγινε όμως «μερικά δεκτή» στο δεύτερο βαθμό, ένα μήνα μετά το θάνατο της Αριστέας τον Φεβρουάριο του 2013. Ειδικότερα, το Εφετείο καταδίκασε τον Μπότσαρη, την υπέργηρη μητέρα και την αδελφή της Αριστέας να καταβάλουν αποζημίωση €10.000 στον πρώην πολιτικό συντάκτη και μετέπειτα πάμπλουτο μέτοχο του χρονίως χειμαζομένου ΔΟΛ επειδή, «αν και δεν είχαν πρόθεση να τον προσβάλουν», «δεν εξάντλησαν κάθε δυνατότητα έρευνας» στις αναφορές τους σχετικά με αυτόν στην υπόθεση των πιέσεων προς την ελληνική κυβέρνηση για την αγορά μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter. Τα αποδεικτικά μέσα που οδήγησαν στην ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης ήταν οι «μετ' απόδειξη» ένορκες βεβαιώσεις του Μαρτίου 2013 των συναρμοδίων υπουργών Άμυνας και Οικονομικών οι οποίοι, αν και όταν έγιναν οι επίμαχες ραδιοφωνικές εκπομπές και «βοούσε ο τόπος» δεν είχαν κάνει την παραμικρή δημόσια δήλωση ή διάψευση, θεώρησαν καθήκον τους, κάποια χρόνια μετά, να καταθέσουν υπέρ γνωστού τους «μόνο ως εκδότη», παλαμίζοντας το Ευαγγέλιο, ενώπιον συμβολαιογράφου, εκτός ακροατηρίου.
Λίγες ημέρες πριν τον πρώτο γύρο της εκλογής νέου Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας τον Δεκέμβριο του 2015, το ακροατήριο του πλημμελειοδικείου Αθηνών ξέσπαγε σε γέλια όταν, στην εκφώνηση του πινακίου μήνυσης κατά του Μπότσαρη και του κατά την επίμαχη περίοδο οικονομικού συντάκτη του ΣΚΑΙ Δημήτρη Παπαδοκωστόπουλου, εξεφωνούντο ως μάρτυρες κατηγορίας υπέρ του μηνυτή κ. Ψυχάρη οι κ.κ. Ευάγγελος Μεϊμαράκης και Γιώργος Αλογοσκούφης. Δυστυχώς, η υπόθεση αναβλήθηκε λόγω ωραρίου.
«Δε λογώ ψηλά καπέλα», ήταν η αγαπημένη φράση του Μπότσαρη όταν κάποιος του εξέθετε τους «κινδύνους» που αντιμετώπιζε και τις «ευκαιρίες» που έχανε λόγω της συμπόρευσης και της συνεργασίας του με την Αριστέα. Το μοναδικό υλικό περιουσιακό στοιχείο που απέκτησε, ένα αγροτόσπιτο στην Οκτωνιά Ευβοίας, το πούλησε όταν χώρισε με τη δεύτερη γυναίκα του για να τακτοποιήσει τους λογαριασμούς του. Για να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του με την Μαρία και την κόρη της, που έκανε και δική του κόρη.
Ερευνητής και μάρτυρας στην υπόθεση των δομημένων ομολόγων μαζί με τον Γιάννη Ντάσκα, ερευνητής και μάρτυρας στην προσπάθεια του 2009 να διαφυλαχθούν αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με το γιγαντιαίο σκάνδαλο Siemens- Ιntracom, συγκλονίστηκε όταν αντιλήφθηκε, λίγα χρόνια πριν, την απάτη που υπέστη από επίδοξο αγοραστή γνωστού τηλεοπτικού καναλιού. Παρά την πείρα του, τον ενοχλούσε βαθύτατα ο μιθριδατισμός συναδέλφων που θεωρούσε συνοδοιπόρους του στη μάχη για τη διαφάνεια, κατά της διαφθοράς.
Η ΕΣΗΕΑ δεν εξέδωσε, όπως επιβάλλεται, κάποια ανακοίνωση για το θάνατό του. Ίσως επειδή ο Μπότσαρης ήταν, ανέκαθεν, απέναντι σε μεγαλοσυνδικαλιστές που έβαζαν το δικαίωμα στην απεργία πάνω από την υποχρέωση για ενημέρωση, νοσφιζόμενοι αργότερα φήμη και πελατεία της Ελευθεροτυπίας με την εφημερίδα που τύπωσαν στο πιεστήριο της Καθημερινής.
Λίγες ημέρες πριν ο Χάρης καταλήξει στην «Παμμακάριστο» από ανεύρυσμα, ενώ ήταν «ο ένας στους χίλιους» που γλύτωσε λίγα χρόνια πριν από ολική ρήξη κοιλιακής αορτής, έλεγε στον αδελφό του Δημήτρη πόσο πολύ του έλειπε η Καβαλιώτισσα αρχόντισσα μάνα τους. Ίσως και γι' αυτό θάβεται πλάι από αυτή τη μάνα, στην Καρδία Θεσσαλονίκης.
Θα 'ναι κρίμα αν η πορεία και οι πράξεις του Μπότσαρη μείνουν θαμμένες μόνο στις καρδιές και τις μνήμες όσων μένουμε πίσω. Θα 'ταν κρίμα να μη γίνουν γνωστές, όπως οι πράξεις της Αριστέας, σε όσους νέους θεωρούν τη δημοσιογραφία λειτούργημα και την Ενημέρωση αδιαπραγμάτευτο δημοκρατικό δικαίωμα και θεμελιώδη ελευθερία κάθε πολίτη.
Ο Μπότσαρης ήξερε πως τα πράγματα στην Ελλάδα μπορούν να αλλάξουν και εύκολα και γρήγορα. Συμφωνούσε πως μόνο λάθος ήταν τα βασικά.
Μακάρι σε κάποιο επόμενο μνημόσυνο να μπορέσουμε να πούμε απευθυνόμενοι νοερά σε αυτόν, στην Αριστέα Μπουγάτσου, στον Φίλιππo Συρίγο, στον Σταμάτη Ασημένιο και σε όσους πάλεψαν και παλεύουν για την ευτυχία αυτών και των επόμενων γενεών, ότι πετύχαμε. Έχουν, δυστυχώς, ακόμα δρόμο οι ελπίδες για να γίνουν πραγματικότητα.
Καλό δρόμο, φίλε Χάρη.
Αθήνα, 6 Μαρτίου 2016