Τις τελευταίες ημέρες γίνεται πολύς λόγος για το διάδοχο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ), την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Η σύσταση αυτής προβλέπεται από το λεγόμενο πολυνομοσχέδιο που έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή. Σε αντίλογο αυτών που έχουν σπεύσει να γιορτάσουν για τη σύσταση της εν λόγω Αρχής, θα ήθελα να διατυπώσω κάποιες ενστάσεις με βάση τις αρμοδιότητες και τους κανόνες που θα διαπνέουν τη νέα αρχή.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, η νέα αρχή δε θα υπάγεται σε κανενός είδους ιεραρχία κι έλεγχο εκπορευόμενο από αυτήν. Το υπουργείο Οικονομικών κι η ηγεσία του δε θα μπορούν να ασκήσουν κανενός είδους έλεγχο στην ΑΑΔΕ, όπως δε θα μπορεί και κανένας άλλος. Η Αρχή που μελετάται θα ελέγχει όλα τα έσοδα του κράτους - φορολογικά, τελωνειακά, όλα! - αλλά ο μόνος που θα ελέγχει αυτήν θα είναι ο διοικητής της από κοινού με το διοικητικό της συμβούλιο, μέλη του οποίου θα προέρχονται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα μέλη τα προερχόμενα από την Επιτροπή δε θα έχουν μεν δικαίωμα ψήφου, θα έχουν όμως όλες τις υπόλοιπες εξουσίες που έχουν τα μέλη ενός διοικητικού συμβουλίου με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το βαθμό ανάμειξης κοινοτικών παραγόντων στα εσωτερικά ζητήματα του κράτους.
Στην ουσία και σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, η νέα Αρχή θα έχει τον ολοκληρωτικό έλεγχο στη λήψη των εσόδων του κράτους και στους τρόπους λήψης αυτών. Το προσωπικό της θα επιλέγεται σύμφωνα με προσόντα και διαδικασίες που εκείνη και μόνο θα ορίζει, ομοίως θα καθορίζεται και μισθολογικό καθεστώς - ενώ θα είναι δημόσιοι υπάλληλοι - και ανάλογα με την επίτευξη στόχων, η ΑΑΔΕ θα μπορεί και πάλι να αποφασίζει αν και τι ύψους μπόνους θα δίνεται στους υπαλλήλους της. Ωσάν δηλαδή να μην είναι ούτως ή άλλως καθήκον των επιφορτισμένων με την είσπραξη των δημοσίων εσόδων η μέγιστη εισπραξιμότητα.
Επίσης προκύπτει ο δεύτερος κλάδος στη χώρα που θα μπορεί με δική του απόφαση και μόνο να διαμορφώνει τις απολαβές του όπως επιθυμεί, μετά τους ανεξέλεγκτους δικαστικούς. Ακόμα, οι υπάλληλοι της νέας αρχής θα αξιολογούνται και θα προάγονται σύμφωνα με το σύστημα που η ίδια η Αρχή και μόνο θα μπορεί να αποφασίσει. Οι περισσότερες από τις συμβάσεις που αφορούν σε έργα της, θα καταρτίζονται από την ίδια την Αρχή. Κι ως κερασάκι στην τούρτα, η νέα Αρχή θα μπορεί αν θέλει να αρνείται την παροχή πληροφοριών ακόμα και στον υπουργό Οικονομικών, πέραν κάποιων μικρών εξαιρέσεων. Υπάρχει ένα ακόμα παράξενο σημείο, η αποσαφήνιση του οποίου σηκώνει πολλές ερμηνείες. Σύμφωνα με το άρθρο του Θανάση Κουκάκη, 14/05/2016 στο CNN Greece «Τι προβλέπει το νομοσχέδιο για την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων», η Αρχή θα έχει αρμοδιότητες «στη λήψη και την εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών, καθώς και για την συμβολή στην υγιή λειτουργία της αγοράς, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας της χημικής βιομηχανίας». Ως πού θα επεκτείνονται λοιπόν οι εξουσίες της νέας Αρχής;
Κάποιοι, κατά τη γράφουσα ρομαντικοί ή υποκρινόμενοι, πιστεύουν πως με αυτήν τη μορφή η νέα Αρχή θα μπορέσει να καταπολεμήσει τα φαινόμενα διαφθοράς. Στην πράξη όμως και στα καθ' ημάς, εδώ στην Ελλάδα μας, έχουμε δει το αυτονόητο: όσο πιο ανεξέλεγκτη γίνεται μια δημόσια υπηρεσία, άλλο τόσο γιγαντώνονται οι κακές αποφάσεις και τα φαινόμενα διαφθοράς στους κόλπους της. Το ότι έχουμε διεφθαρμένες κυβερνήσεις, δε σημαίνει ότι πρέπει να παραχωρήσουμε τεράστιες και ζωτικής σημασίας εξουσίες σε μη ελεγχόμενα, διορισμένα πρόσωπα που δεν λογοδοτούν ούτε στο λαό ούτε και σε κανένα - ακόμα και το κατά πόσο θα λογοδοτούν στη δικαιοσύνη οι επικεφαλής της Αρχής αυτής μένει ιδιαίτερα θολό.
Θα καταλήξω με κάτι που διατύπωσα και παραπάνω: έχουμε ήδη έναν ανεξέλεγκτο κλάδο στη χώρα, το δικαστικό, ο οποίος δεν είναι υπόλογος ουσιαστικά σε κανέναν και αποφασίζει ασύδοτα για τα συμφέροντά του. Όσο για τη διαφθορά στην ελληνική δικαιοσύνη, γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά πως πρόκειται για μια πικρή συζήτηση. Αυτό επέφερε ο ανεξέλεγκτος χαρακτήρας της - μια που κανείς δεν μπήκε στον κόπο να διαχωρίσει το ανεξάρτητο της δικαστικής εξουσίας από το γεγονός ότι κι εκείνη θα έπρεπε να λογοδοτεί κάπου αλλού. Αυτό θέλουμε λοιπόν, άλλο ένα βασίλειο ασύδοτης κραιπάλης στην υγειά των κορόιδων;