Οι γυναίκες και οι άντρες είναι το ίδιο ικανοί να αποδώσουν σωματικά, αλλά το γεγονός οτι οι γυναίκες έχουν περίοδο κάθε μήνα τις καθιστά διαφορετικές στο πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζουν το σώμα τους και τη γυμναστική ανάλογα με το που βρίσκονται στον κύκλο τους. Ας ξεκαθαρίσουμε βέβαια κάτι. Γυναίκες αθλήτριες έχουν καταφέρει και καταφέρνουν να αθλούνται, να αγωνίζονται, και να κατακτούν τίτλους σε όλες τις φάσεις του κύκλου τους. Παρόλ' αυτά για τον μέσο όρο των γυναικών που γυμνάζονται καλό είναι να ξέρουν πώς να προστατευθούν από τη μία και από την άλλη πώς να εκμεταλλευτούν με τον καλύτερο τρόπο τις δυνατότητές τους.
Δυο σύντομα λόγια για τον κύκλο. Ο συνήθης έμμηνος κύκλος διαρκεί περίπου 28 ημέρες και χωρίζεται σε τρεις φάσεις: την ωοθυλακική φάση που ξεκινάει αμέσως μετά την αιμορραγική φάση (μέρα 1-14), την ωορρηκτική φάση (γύρω στη 14η μέρα) και την ωχρινική φάση (μέρες 14-28). Για λόγους συντομίας και ευκολίας, ας θεωρήσουμε οτι χωρίζεται σε 2 εβδομάδες στην αρχή και 2 στο τέλος, με σημείο αναφοράς τις 2-3 μέρες ακριβώς στη μέση.
Οι πρώτες 2 εβδομάδες είναι αυτές που θα πρέπει να εστιάζουμε στην πρόοδό μας. Έχουμε μεγαλύτερη ανοχή στον πόνο και υψηλότερα επίπεδα αντοχής. Καλό είναι σε αυτή τη φάση να προτιμήσουμε έντονα προγράμματα και βάρη. Η ευαισθησία στην ινσουλίνη είναι υψηλότερη και το σώμα τείνει να χρησιμοποιεί υδατάνθρακες για την ανάπτυξη των μυών, επομένως ας μη φοβόμαστε τους υδατάνθρακες εάν γυμναζόμαστε επαρκώς, δεδομένου οτι όσο πλησιάζουμε στην ωορρηκτική φάση, ο μεταβολισμός μας επιβραδύνεται.
Η σύντομη περίοδος της ωορρηξίας είναι αυτή που είμαστε ικανές να δώσουμε τον καλύτερο και δυνατότερο εαυτό μας. Παρόλ'αυτά, τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων μπορούν να μας κάνουν πιο επιρρεπείς στα ατυχήματα, άρα θα πρέπει αυτό να γίνει με προσοχή στη λεπτομέρεια στον τρόπο που χρησιμοποιούμε τη δύναμη και το σώμα μας. Επιπλέον το οτι ήδη γυμναζόμαστε για 2 εβδομάδες πριν την ωορρηξία θα πρέπει να μας κάνει ιδιαίτερα προσεκτικές στο να διαχειριστούμε έξυπνα την ήδη υπάρχουσα συσωρευμένη κούραση και να μην υπερβάλλουμε σε σημείο εξάντλησης.
Από την ωορρηξία και μετά περνάμε στην τελευταία φάση του κύκλου, τις 2 εβδομάδες της ωχρινικής φάσης. Αυτή είναι και η περίοδος με τα περισσότερα παράπονα και προβλήματα. Μπορεί να κουραζόμαστε γρηγορότερα, να έχουμε κατακράτηση υγρών και πόνους, να νιώθουμε την θερμοκρασία μας υψηλότερη και την καρδιά μας να ανεβάζει παλμούς ευκολότερα. Καλή ιδέα λοιπόν είναι να κατεβάσουμε λίγο τους τόνους και να εστιάσουμε σε πιο ήπιες μορφές άσκησης σε χαμηλότερους ρυθμούς και με λιγότερα βάρη. Σ'αυτή τη φάση το σώμα μας βασίζεται πιο πολύ στο λίπος ως πηγή ενέργειας, επομένως καλό είναι πάμε κόντρα στο ότι μπορεί να μας έχει ανοίξει η όρεξη και να μην πέσουμε με τα μούτρα στους υδατάνθρακες, ωστε να ενισχύσουμε την απώλεια βάρους και την καύση λίπους.
Έχοντας όλα αυτά στο μυαλό μας καταλαβαίνουμε οτι οι τυχερές ανάμεσά μας είναι αυτές που έχουν σταθερό κύκλο. Μπορούν να προγραμματίσουν το πώς θα γυμναστούν και ταυτόχρονα να ξέρουν τι να περιμένουν και να μην έχουν λανθασμένες προσδοκίες ή άδικες απογοητεύσεις. Στη δουλειά μου ως Pilates instructor φροντίζω να ξέρω σε ποια φάση βρίσκεται η κάθε ασκούμενη, και παρόλο που κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, μας βοηθάει στο να φτιάξουμε το κατάλληλο πρόγραμα κάθε φορά άναλογα με το άτομο και τις συνθήκες.
Ένα ενδεικτικό πρόγραμα Πιλάτες για παράδειγμα έχει ως εξής:
-Τις 2 πρώτες εβδομάδες εστιάζουμε σε υψηλότερες αντιστάσεις σε χέρια και πόδια, καρδιαγγειακή/αεροβική (ναι, το Πιλάτες έχει και απ'αυτό), και εκμάθηση ασκήσεων μεσαίου και προχωρημένου επιπέδου, όπως στηρίξεις, κοιλιακούς, και διατάσεις.
-Κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας τελειοποιούμε τις ασκήσεις που συνήθως δυσκολεύουν την ασκούμενη. Προσέχουμε να εκτελούνται με σωστή στάση σώματος και δουλεύουμε τις λεπτομέρειες στις οποίες βασίζεται το Πιλάτες.
-Στις 2 τελευταίες εβδομάδες χαμηλώνουμε τους ρυθμούς, τις αντιστάσεις, και τις απαιτήσεις! Όπως πάντα δουλεύουμε όλο το σώμα, αλλά με μικρότερες αντιστάσεις και αποφεύγοντας οτιδήποτε προκαλεί δυσφορία, εξάντληση ή ταχυκαρδία. Δουλεύουμε περισσότερο ξαπλωμένοι ή καθιστοί.
Τα παραπάνω αφορούν προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που δεν παίρνουν αντισυλληπτικά και είναι ενδεικτικά για τον μέσο όρο. Πάντα θα υπάρχουν εξαιρέσεις και καλό είναι να είμαστε επιεικείς με το σώμα μας και να του δείχνουμε φροντίδα και τρυφερότητα όπως και να αντιδρά μέσα στο μήνα. Όσο περισσότερο το βλέπουμε σαν σύμμαχο και το αποδεχόμαστε, τόσο περισσότερο ανταποδίδει!