Το φιστίκι είναι ο καρπός της φιστικιάς, ενός μικρού φυλλοβόλου δέντρου. Η καταγωγή του είναι από το Ιράν και τα πρώτα του ίχνη εντοπίζονται την 7η χιλιετία π.Χ. Ανάμεσα στα φυτά που έγιναν γνωστά από τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου αναφέρεται και η φιστικιά. Την περίοδο του Βυζαντίου, τα φιστίκια ήταν δημοφιλή και οι ταβερνιάρηδες τα πρόσφεραν σαν μεζέ μαζί με το κρασί. Σήμερα οι φιστικιές καλλιεργούνται ευρύτατα στην Ασία, στις μεσογειακές χώρες και στην Αμερική.
Την πρώτη οργανωμένη φυτεία φιστικιάς στην Αίγινα δημιούργησε, το 1896, στο κτήμα του ο Νικόλαος Περόγλου, φέροντας σπόρους πιθανότατα από τη Συρία, και από εκεί το φιστίκι εξαπλώθηκε αρχικά στην Αττική και μετά στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η αιγινήτικη φιστικιά αξιοποιεί τα φτωχά, ασβεστώδη εδάφη του νησιού, τα οποία σε συνδυασμό με το ξηρό περιβάλλον, την περιορισμένη άρδευση και τη γειτνίαση με τη θάλασσα προσδίδουν στον καρπό ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, εξαιρετική γεύση και άρωμα ώστε δίκαια το φιστίκι Αιγίνης να χαρακτηρίζεται το καλύτερο διεθνώς.
Τα φιστίκια χαρακτηρίζονται σαν μια σούπερ, συμπυκνωμένη τροφή. Είναι από τα λίγα τρόφιμα τα οποία σε μικρή ποσότητα μας δίνουν πληθώρα ευεργετικών συστατικών.
Από το 1997 το αιγινήτικο φιστίκι είναι προϊόν ΠΟΠ.
Με τη στρεμματική απόδοση να κυμαίνεται γύρω στα 300 κιλά, 700 κάτοικοι του νησιού - που στην πλειονότητά τους δεν είναι αγρότες - καλλιεργούν το φιστίκι Αιγίνης. Οι μισοί είναι μέλη του τοπικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Φιστικοπαραγωγών (1947), που έχει αναλάβει τη συγκέντρωση, επεξεργασία, τυποποίηση και εμπορία του αιγινήτικου φιστικιού, ενώ οι υπόλοιποι ή διαθέτουν μόνοι τους το προϊόν στην αγορά ή το πωλούν σε χονδρεμπόρους τυποποιητές ξηρών καρπών. Η παραγωγή των φιστικιών Αιγίνης φτάνει ετησίως τους 600-800 τόνους. Το Ιράν έχει τη μεγαλύτερη παραγωγή στο κόσμο. Ακολουθούν οι Η.Π.Α., η Τουρκία και η Συρία. Η Ελλάδα είναι πρώτη στην Ευρώπη και έκτη στον κόσμο με 9.500 τόνους ετησίως.
Επισκεφθήκαμε και είδαμε από κοντά πώς παράγουν φιστίκι Αιγίνης ορισμένοι παραγωγοί όπως η Ελένη Κυπραίου και ο Νίκος Τζίτζης.
Δείτε περισσότερα στη σελίδα του greekgastronomyguide.gr