Η υπογεννητικότητα στην Ελλάδα και προτάσεις για την ανάσχεσή της

Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία στην Ελλάδα: κάθε γυναίκα σήμερα γεννάει 1,3 παιδιά, όταν για να είναι σταθερός ο πληθυσμός της χώρας πρέπει να γεννιούνται από κάθε γυναίκα 2,1 παιδιά. Το 1980 είχαμε 148.134 γεννήσεις και οι θάνατοι ήταν 87.282. Το 2011 ήταν η πρώτη χρονιά που οι ετήσιες γεννήσεις ήταν λιγότερες από τους θανάτους. Το 2014 οι γεννήσεις στην Ελλάδα έφτασαν στις 92.148 (47.383 αγόρια και 44.765 κορίτσια), παρουσιάζοντας μείωση 2,1% σε σχέση με το 2013, που είχαν ανέλθει σε 94.134 άτομα (48.430 αγόρια και 45.704 κορίτσια). Από αυτές τις γεννήσεις οι 79.975 γεννήσεις είναι από Ελληνίδες (ποσοστό 86,8%) και οι 12.173 γεννήσεις είναι από αλλοδαπές (ποσοστό 13,2%). Η μέση ηλικία της μητέρας κατά τη γέννηση ήταν τα 31 έτη (ενώ το 2013 τα 30,9 έτη).
|
Open Image Modal
NurPhoto via Getty Images

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας είναι το μείζον ζήτημα της υπογεννητικότητας, το οποίο διαρκώς εντείνεται και οδεύει προς μη αναστρέψιμη πορεία. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο λόγω του ότι δεν έχει άμεσο πολιτικό αντίκρισμα ή κομματικό όφελος δε βρίσκεται ψηλά στην πολιτική ατζέντα, όπως θα του άξιζε. Το πόσο σημαντικό θέμα είναι αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι η ελληνική Βουλή φρόντισε να το συμπεριλάβει στο Ελληνικό Σύνταγμα με την αναθεώρηση του 2001, όπου στο άρθρο 21 παρ. 5 αναφέρεται ότι: «Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της δημογραφικής πολιτικής, καθώς και η λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων αποτελεί υποχρέωση του Κράτους». Δυστυχώς κανένα από τα κόμματα που κυβέρνησαν από το 2001 και μετά δεν έλαβε σοβαρά υπόψιν του τη συγκεκριμένη συνταγματική επιταγή και κυρίως δεν έχουν έως και σήμερα ξεκινήσει οι δράσεις για την ανάσχεση του εν λόγω προβλήματος.

Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία στην Ελλάδα:

-Κάθε γυναίκα σήμερα γεννάει 1,3 παιδιά, όταν για να είναι σταθερός ο πληθυσμός της χώρας πρέπει να γεννιούνται από κάθε γυναίκα 2,1 παιδιά.

- Το 1980 είχαμε 148.134 γεννήσεις και οι θάνατοι ήταν 87.282.

- Το 2011 ήταν η πρώτη χρονιά που οι ετήσιες γεννήσεις ήταν λιγότερες από τους θανάτους.

- Το 2014 οι γεννήσεις στην Ελλάδα έφτασαν στις 92.148 (47.383 αγόρια και 44.765 κορίτσια), παρουσιάζοντας μείωση 2,1% σε σχέση με το 2013, που είχαν ανέλθει σε 94.134 άτομα (48.430 αγόρια και 45.704 κορίτσια). Από αυτές τις γεννήσεις οι 79.975 γεννήσεις είναι από Ελληνίδες (ποσοστό 86,8%) και οι 12.173 γεννήσεις είναι από αλλοδαπές (ποσοστό 13,2%). Η μέση ηλικία της μητέρας κατά τη γέννηση ήταν τα 31 έτη (ενώ το 2013 τα 30,9 έτη).

- Το 2014 οι θάνατοι παρουσίασαν αύξηση 1,7% και ανήλθαν σε 113.740, (58.132 άντρες και 55.608 γυναίκες) έναντι 111.794 (57.627 άντρες και 54.167 γυναίκες) που ήταν το 2013.

- Επομένως το 2014 η Ελλάδα παρουσίασε μείωση πληθυσμού: κατά 21.592 άτομα.

- Χαρακτηριστικό είναι ότι κατά την τετραετία 2011-2014 μειώθηκε ο πληθυσμός της χώρας μας κατά 60.000 περίπου άτομα.

- Ο μέσος όρος της ηλικίας των Ελλήνων σήμερα είναι τα 44 έτη, όταν το 1951 ήταν τα 26 έτη.

- Επιπλέον η Ελλάδα είναι η πρώτη σε εκτρώσεις χώρα στην Ευρώπη και η τρίτη στον κόσμο, με περίπου 250.000 ετησίως, ήτοι υπερδιπλάσιες από τις γεννήσεις.

- Η Eurostat υπολογίζει ότι μέχρι το 2080 θα έχει μειωθεί ο πληθυσμός της Ελλάδας κατά 3,5 εκατομμύρια κατοίκους!

Ποια είναι όμως τα αίτια της υπογεννητικότητας;

-Η αδυσώπητη οικονομική κρίση που μαστίζει την ελληνική κοινωνία, η υψηλή ανεργία των νέων και η παρεπόμενη δυσκολία των νέων να δημιουργήσουν οικογένεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι πολλά νέα ζευγάρια παραμένουν για χρόνια σε σχέση, χωρίς να έχουν την οικονομική δυνατότητα να παντρευτούν και να φέρουν στον κόσμο παιδιά.

-Η ραγδαία και ένεκα της οικονομικής κρίσης μετανάστευση στο εξωτερικό. Πάνω από 400.000 Έλληνες μετανάστευσαν σε μία πενταετία στο εξωτερικό.

- Οι σύγχρονες απαιτητικές συνθήκες ζωής, οι γάμοι σε μεγαλύτερη ηλικία, η ευκολία των διαζυγίων, οι δυσανάλογα πολλές με τον πληθυσμό μας εκτρώσεις.

- Η απουσία του κοινωνικού κράτους προς την ενίσχυση των νέων οικογενειών και σε αντίθεση με τη συνταγματική πρόβλεψη.

Συνεπώς οι συνέπειες της υπογεννητικότητας είναι σοβαρές και ποικίλες:

Εθνικές συνέπειες: Η συρρίκνωση του έθνους μας μπορεί να προκαλέσει ιδιαίτερα προβλήματα στο εγγύς μέλλον, ιδιαίτερα για τη μελλοντική γεωπολιτική ισορροπία και με έναν γείτονα που δείχνει συνεχώς τα δόντια του.

Κοινωνικές συνέπειες: Χαλάρωση του θεσμού της οικογένειας

Οικονομικές συνέπειες: Μείωση εργατικού δυναμικού, μείωση παραγωγικότητας, επιδείνωση ασφαλιστικών ταμείων.

Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι λύσεις σήμερα; Στόχος του ελληνικού κράτους από τούδε και στο εξής θα πρέπει να είναι ένας και μοναδικός: Να δοθούν παραπάνω κίνητρα για να γεννάει η κάθε γυναίκα τουλάχιστον 2 παιδιά! Θα πρέπει για τα επόμενα (τουλάχιστον είκοσι) χρόνια, πολύτεκνοι να θεωρούνται όσοι κάνουν τουλάχιστον δύο παιδιά και να τυγχάνουν περισσότερων προνοιακών επιδομάτων!

Καταρχάς λόγω της σοβαρότητας του θέματος θα πρέπει άμεσα να ιδρυθεί Γενική Γραμματεία Δημογραφικού ή Υφυπουργείο υπεύθυνο αποκλειστικά για την υπογεννητικότητα και την προσπάθεια ανάσχεσής της.

Για τις εργαζόμενες μητέρες: Επαύξηση του πλαισίου του υφιστάμενου νόμου με προστασία τους μέχρι και 24 μήνες από τη γέννηση του παιδιού. Το ίδιο, και στα πλαίσια της αρχής της ισότητας, θα πρέπει να ισχύει και για τους άνδρες, μόλις ανακοινώνουν στην εργασία τους ότι οι γυναίκες τους κυοφορούν. (Δεν έχει δημοσιονομικό κόστος)

Για τις μη εργαζόμενες μητέρες: θα πρέπει υποχρεωτικά να θεσπιστεί ένα ικανό επίδομα, το οποίο θα λαμβάνουν τουλάχιστον μέχρι και 18 μήνες από τη γέννηση του τέκνου τους (στο επίπεδο τουλάχιστον ενός βασικού σήμερα μισθού). Εάν ο σύζυγος δεν εργάζεται, παροχή επιδόματος και στον σύζυγο για το ίδιο χρονικό διάστημα

Παροχή αυξημένου αφορολογήτου ορίου σε οικογένειες που θα αποκτούν από 2 παιδιά και πάνω, το οποίο θα προσαυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.

Δωρεάν παραχώρηση χρήσης κατοικιών που ανήκουν στην ιδιοκτησία του κράτους σε νέους γονείς για μία πενταετία και επανεξέταση για τυχόν επέκτασή της (άρα ξεκαθάρισμα δημόσιας περιουσίας του κράτους από Δικηγόρους).

Χαμηλότοκα και με ευκολίες αποπληρωμής δάνεια από τις Τράπεζες σε νέες οικογένειες, προκειμένου να αγοράσουν την πρώτη κατοικία τους, εάν δεν έχουν.

Ίδρυση περισσότερων βρεφονηπιακών σταθμών, (π.χ. μέσω ΣΔΙΤ), προκειμένου να μπορούν οι εργαζόμενες γυναίκες να εργάζονται και τα παιδιά τους να φυλάσσονται σωστά.

Σήμερα η ιδιότητα του «εγγάμου» θεωρείται τεκμήριο περιουσίας... ενώ θα πρέπει οι έγγαμοι να ενισχύονται από το κράτος προκειμένου να γεννήσουν περισσότερα παιδιά.

Εφάπαξ καταβολή ποσού στα νέα ζευγάρια με τη γέννηση του τέκνου (π.χ. για αγορές ρούχων, για βρεφικές τροφές κλπ).

Μείωση εργοδοτικών εισφορών σε νέες και νέους εργαζόμενους γονείς, προκειμένου να έχουνε ευκολότερη πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

Δωρεάν παροχή ειδών διατροφής, μέσω και της κινητοποίησης εθνικών ευεργετών, σε κάθε οικογένεια, η οποία έχει οικονομική ανάγκη.

Μεγαλύτερη δραστηριοποίηση της εκκλησίας στην καταπολέμηση της υπογεννητικότητας, μέσω της ενίσχυσης (για την κάλυψη διατροφικών, στεγαστικών, οικονομικών αναγκών κλπ) των νέων οικογενειών.

Βελτίωση κρατικών νοσοκομειακών ιδρυμάτων και πραγματικά ΔΩΡΕΑΝ υπηρεσίες για όλες τις κυοφορούσες.

Κοινοποίηση και δημοσίευση του εν λόγω προβλήματος υπογεννητικότητας στους συμπατριώτες μας, και ενίσχυση του θεσμού της οικογενείας, μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

Αμέριστη συμπαράσταση του κράτους σε ζευγάρια με πρόβλημα υπογονιμότητας, (π.χ. με χρηματική υποστήριξη σε μεγάλο ποσοστό εξετάσεων καθώς και εξωσωματικών γονιμοποιήσεων).

Εντατικοποίηση της προσπάθειας του ελληνικού κράτους να επαναπατριστούν όχι μόνο οι νέοι που έφυγαν κατά την περίοδο της κρίσης στο εξωτερικό, αλλά και ελληνικές οικογένειες που ζουν χρόνια στο εξωτερικό και έχουν το νόστο της επιστροφής στην πατρίδα.

Κάποιοι θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι μερικές από αυτές τις προτάσεις έχουν δημοσιονομικό κόστος. Δεκτόν. Ας ξεκινήσουμε από αυτές που δεν έχουν (περικόβοντας παράλληλα και κρατικές σπατάλες από αλλού), ας κάνουμε επιτέλους μια αρχή, γιατί αλλιώς θα έχουμε σίγουρα κόστος. Και αυτό θα λέγεται εθνικό. Ευθύνη όλων μας και ιδίως της νέας γενιάς, είναι να τεθεί το εν λόγω ζήτημα στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας, με την άμεση υιοθέτηση δραστικών λύσεων για την ανάσχεση της υπογεννητικότητας.