Ηγέτες ή Αντιπρόσωποι;

Ξεκίνησα να κλείνω το κείμενο κάνοντας προβολή στην ελληνική πραγματικότητα, αλλά απογοητεύτηκα. Δε θυμάμαι ποια ήταν η τελευταία φορά μετά την είσοδο μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που το εγχώριο πολιτικό σύστημα πήγε κόντρα ή νίκησε το λαϊκισμό. Οπότε ας μείνει το ερώτημα, καθαρό: Ο Κοινοβουλευτικός που έχει ψηφιστεί για να εκπροσωπεί στο Κοινοβούλιο τα συμφέροντα ενός λαού, «μπορεί» να νομοθετήσει στη Βουλή αντίθετα από τη βούληση της πλειοψηφίας του ίδιου λαού, όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από ένα δημοψήφισμα; Το συμπέρασμα δικό σας.
|
Open Image Modal
Neil Emmerson via Getty Images

Η βρετανική Κοινοβουλευτική Δημοκρατία είναι η σημαντικότερη και η ιστορικότερη στον κόσμο.Έχει τις ρίζες της στον καταστατικό χάρτη της Magna Carta (1215), με τον οποίο για πρώτη φορά εισήχθη πρόνοια για συνταγματικές ελευθερίες και αναγνωρίστηκαν οι εξουσίες του Μεγάλου Συμβουλίου, το οποίο εξελίχθηκε στο σημερινό βρετανικό Κοινοβούλιο.

Το ζήτημα του Brexit απασχολεί τη Μ. Βρετανία, όσο τίποτα άλλο, αυτό το διάστημα, με την Κυβέρνηση της Τh. May να τοποθετεί την ενεργοποίηση των διατάξεων αποχώρησης της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση εντός του 2017. Με την απόφαση όμως του Ανώτερου Δικαστηρίου του Λονδίνου, πως για το Brexit πρέπει να αποφασίσει το Κοινοβούλιο και όχι απευθείας αμεσοδημοκρατικά ο λαός, τα δεδομένα δείχνουν προς στιγμή να ανατρέπονται. Η Βρετανία, με βαθιά θεσμική παράδοση καλείται πλέον να αντιμετωπίσει το ίδιο της το DNA. Οι πολίτες της Μ. Βρετανίας αποδεχόμενοι το πολίτευμα της χώρας, έχουν αποφασίσει πως η βούληση τους εκφράζεται δια αντιπροσώπων στο Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με την προχθεσινή απόφαση του Δικαστηρίου λοιπόν, ένα τόσο σημαντικό ζήτημα δε μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση.

Οφείλεις ως πολιτικός -που έχεις στα χέρια σου δεδομένα που δε μπορούν να αξιολογήσουν οι πολίτες- να καθοδηγείς το λαό εκεί που η γνώση σου επιτάσσει ή πρέπει να υπακούσεις στη μάζα και το λαϊκό αίτημα, απλά και μόνο επειδή σχηματίστηκε μια ευκαιριακή πλειοψηφία;

Και εδώ τώρα για τα μέλη του Κοινοβουλίου, αυτονόητα γεννιέται ένα ερώτημα. Θα γίνουν Ηγέτες (Leaders) καθοδηγώντας το λαό σ' αυτό που η γνώση τους και τα δεδομένα που έχουν στη διάθεση τους υποδεικνύει -ως το πλέον συμφέρον για τη χώρα- ή θα λειτουργήσουν ως απλοί Αντιπρόσωποι (Representatives) της διάθεσης του λαού εκτελώντας τυπικά τη λαϊκή βούληση. Στη δεύτερη περίπτωση, το έργο των Βρετανών είναι εύκολο. Οι πολίτες στο Boston* του Lincolnshire (όπως στις περισσότερες κωμοπόλεις της περιφέρειας) αποφάσισαν ότι για την απομάκρυνση της Μ. Βρετανίας από το αυτοκρατορικό της μεγαλειώδες παρελθόν, φταίει ο Βούλγαρος υδραυλικός και ο Ρουμάνος εργάτης που μετανάστευσαν στη Γηραιά Αλβιώνα. Οπότε η χώρα πρέπει να φύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να φύγουν και όλοι «αυτοί που τους πήραν τις δουλειές και αύξησαν την εγκληματικότητα». Στην πρώτη περίπτωση όμως, για το πολιτικό προσωπικό, το δίλημμα είναι βαθύτερο. Οφείλεις ως πολιτικός -που έχεις στα χέρια σου δεδομένα που δε μπορούν να αξιολογήσουν οι πολίτες- να καθοδηγείς το λαό εκεί που η γνώση σου επιτάσσει ή πρέπει να υπακούσεις στη μάζα και το λαϊκό αίτημα, απλά και μόνο επειδή σχηματίστηκε μια ευκαιριακή πλειοψηφία;

Ξεκίνησα να κλείνω το κείμενο κάνοντας προβολή στην ελληνική πραγματικότητα, αλλά απογοητεύτηκα. Δε θυμάμαι ποια ήταν η τελευταία φορά μετά την είσοδο μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που το εγχώριο πολιτικό σύστημα πήγε κόντρα ή νίκησε το λαϊκισμό. Οπότε ας μείνει το ερώτημα, καθαρό: Ο Κοινοβουλευτικός που έχει ψηφιστεί για να εκπροσωπεί στο Κοινοβούλιο τα συμφέροντα ενός λαού, «μπορεί» να νομοθετήσει στη Βουλή αντίθετα από τη βούληση της πλειοψηφίας του ίδιου λαού, όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από ένα δημοψήφισμα; Το συμπέρασμα δικό σας. Όπως και η διαπίστωση για την απόσταση μεταξύ θεωρίας και εφαρμοσμένης πολιτικής.

* Στο Boston το Brexit έλαβε 75.6%