Έχει καταγωγή από την Κεφαλλονιά, αλλά η Ελλάδα δεν μπόρεσε να τον κρατήσει μέσα στα σύνορά της. Μεγάλωσε και σπούδασε στη Νέα Υόρκη όπου άρχισε να εργάζεται στον απαιτητικό κόσμο της Wall Street, αλλά κάπου ανάμεσα στα Hedge Funds και τον κόσμο του χρηματιστηρίου ο Σπύρος Μενεγάτος ήθελε να αναλάβει μία νέα πρόκληση που θα σχετίζεται με την φιλοξενία και θα έχει άρωμα Ελλάδας. Κάπως έτσι, δημιουργήθηκε το εστιατόριο Νεράι στο Μανχάταν που έχει καταφέρει να γίνει ήδη αγαπητό στους Νεοϋορκέζους.
Πώς πήρατε την απόφαση να αφήσετε την δουλειά σας στην Wall Street για να ανοίξετε ένα εστιατόριο στο Μανχάταν;
Έχοντας δουλέψει για χρόνια ως χρηματιστής στην Wall Street, ήθελα να αναλάβω μία νέα πρόκληση στη ζωή μου, η οποία θα συνδυάζει την φιλοξενία και την επιστροφή στις ελληνικές μου ρίζες, γι' αυτό και η δημιουργία του εστιατορίου Νεράι στο Μανχάταν αντικατοπτρίζει το πάθος μου αφενός ως επαγγελματίας που έχει ως προτεραιότητα την ποιότητα απέναντι στον πελάτη, και αφετέρου ως Έλληνας που είμαι υπερήφανος για την καταγωγή μου και θέλω να κάνω τους ξένους να γνωρίσουν την έννοια της αυθεντικής και μοντέρνας ελληνικής κουζίνας.
Είναι εύκολο για έναν Έλληνα να κάνετε ένα τέτοιο βήμα στο εξωτερικό και μάλιστα στη Νέα Υόρκη;
Γενικότερα, το να ανοίξει κάποιος ένα εστιατόριο είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το 60% των νέων εστιατορίων που ανοίγουν, αναγκάζονται να κλείσουν μέσα σε μόλις έναν χρόνο. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, ότι επιχειρείς κάτι τέτοιο στο πιο ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον του κόσμου, όπως είναι το κέντρο του Μανχάταν. Μην ξεχνάμε ότι η Νέα Υόρκη προσφέρει κάθε είδος φαγητού από τους καλύτερους σεφ παγκοσμίως και από τα καλύτερα εστιατόρια του κόσμου. Οι πελάτες στο Μανχάταν ξέρουν να ξεχωρίζουν το καλό φαγητό, ξέρουν τι είναι αυτό που θέλουν, είναι πολύ απαιτητικοί και δεν μπορείς να τους ξεγελάσεις με διάφορα τρικ παρουσιάζοντας ως κάτι ξεχωριστό κάτι που δεν είναι. Πρέπει να ξέρεις επακριβώς ποιες είναι οι εμπειρίες που θέλεις να κάνεις τους πελάτες σου να νιώσουν και το πώς θα το πετύχεις αυτό από το πρώτο λεπτό που περνούν την πόρτα του μαγαζιού σου μέχρι την ώρα που πληρώνουν το λογαριασμό για να φύγουν.
Η πρόκληση λοιπόν είναι να ανταποκρίνεσαι στα υψηλά στάνταρντς που σου θέτουν οι πελάτες σου. Μιλώντας από την σκοπιά του Έλληνα ειδικότερα, θα έλεγα ότι η πρόκληση είναι ακόμα μία: να είσαι σε θέση να δίνεις στους πελάτες της γεύσεις και την εικόνα της Ελλάδας χωρίς αναγκαστικά αυτό να σημαίνει να τους σερβίρεις πίτα με σουβλάκι και τζατζίκι ή να διακοσμείς τον χώρο σου με ελληνικές εικόνες της δεκαετίες του '50 και του ΄60.
Με τον μάγειρα του Νεράι, τον Χρήστο Χρήστου- που είναι Έλληνας μεγαλωμένος στη Νότιο Αφρική έχοντας δουλέψει στα καλύτερα εστιατόρια του Μανχάταν- προσπαθούμε να δώσουμε στους ξένους πελάτες μας ξεχωριστές γεύσεις της σύγχρονης, εκμοντερισμένης Ελλάδας με sophisticated συνταγές πρωτοποριακής ελληνικής κουζίνας.
Ο Σπύρος Μενεγάτος με τον μάγειρας του Νεράι, Χρήστο Χρήστου
Ποια εμπόδια χρειάστηκε να υπερπηδήσετε σε αυτό σας το εγχείρημα;
Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησα αυτό το εγχείρημά μου και πήρα την απόφαση να ξεχωρίσω σε αυτό που θέλω να κάνω, ακολούθησα πάντα έναν κανόνα που λέει ότι πρέπει να είσαι συνεπής στον στόχο που θέτεις και στους τρόπους με τους οποίους προσπαθείς να πετύχεις αυτόν τον στόχο. Από πρακτικής άποψης τα εμπόδια είναι πολλαπλά, από το πιο απλό δηλαδή να βρεις τον κατάλληλο χώρο μέχρι το πιο περίπλοκο, δηλαδή την δημιουργία του χώρου από το μηδέν. Κατά την άποψή μου όμως, το πιο σημαντικό είναι να έχεις την ικανότητα να βρεις τους κατάλληλους ανθρώπους που θα σε βοηθήσουν να κάνεις πραγματικότητα αυτό που σχεδιάζεις στο μυαλό σου. Να δημιουργήσεις το κατάλληλο team ανθρώπων οι οποία θα συμπορευτούν μαζί σου στην επιτυχία του τελικού στόχου. Αυτό που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι ότι κανείς δεν μπορεί να πετύχει τίποτα μόνος του. Χρειάζεται συνένωση δυνάμεων και ικανοτήτων από διαφορετικούς ανθρώπους οι οποίοι πιστεύουν στο εγχείρημά σου.
Πώς σας βοήθησε η προηγούμενη δουλειά σας σε αυτό σας το εγχείρημα;
Αν σε κάτι με βοήθησε η μέχρι πρότινος εμπειρία μου στα χρηματοοικονομικά είναι να μπορώ να ηγούμαι μίας ομάδας καθώς ως χρηματιστής είχα υπό την επίβλεψή μου ένα team επτά ατόμων, όπως και να μπορώ να παίρνω ρίσκα. Η προηγούμενη δουλειά μου για δέκα ολόκληρα χρόνια ήταν να παίρνω καθημερινά ρίσκα. Να ρισκάρω χρήματα για να κερδίζω χρήματα, παίρνοντας γρήγορες αποφάσεις έχοντας κάνει πρώτα λεπτομερή ανάλυση του πλαισίου εντός του οποίου πρέπει να κινηθώ. Το ίδιο ισχύει και όταν πρέπει να διευθύνεις ένα εστιατόριο απέναντι σε απαιτητικούς πελάτες. Να έχεις την ικανότητα να κινείσαι γρήγορα είτε αυτό αφορά την ταχύτητα των αποφάσεών σου είτε των ρίσκων που καλείσαι να αναλάβεις.
Πώς αντιμετωπίζουν τους Έλληνες στο εξωτερικό;
Για τα μάτια των ξένων οι Έλληνες θεωρούνται ένας λαός που για δεκαετίες ολόκληρες δεν ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις του απέναντι στο κράτος, κυρίως ως προς την υποχρέωσή τους να πληρώνουν τους φόρους τους. Και αυτό διότι κατ' αρχήν το ίδιο το κράτος δεν ήταν συνεπές απέναντί τους καθώς επί της ουσίας δεν τους προσέφερε- και μέχρι σήμερα ακόμα- δεν τους προσφέρει αυτά που θα όφειλε, με πρώτη και κύρια την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στην υγεία και την παιδεία. Έτσι ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας δεν πλήρωνε φόρους γιατί δεν έβλεπε τα χρήματα που πλήρωνε προς το κράτος να αντικατοπτρίζονται σε καλύτερες υπηρεσίες προς τους πολίτες. Πρέπει να πω ότι οι Έλληνες στο εξωτερικό έχουν δημιουργήσει στα μάτια των ξένων μία πολύ καλή εικόνα για τους Έλληνες συνολικότερα. Αν φέρεις έναν Έλληνα από την Αθήνα και τον βάλεις στη Νέα Υόρκη δεν υπάρχει περίπτωση να μην δουλεύψει και μάλιστα σκληρά για να πετύχει. Γι' αυτό και η πλειονότητα των Ελλήνων στο εξωτερικό πετυχαίνουν και προοδεύουν.
Και ποιά είναι η εικόνα που έχουν οι ξένοι για την Ελλάδα συνολικότερα;
Δυστυχώς μετά και τις τελευταίες αρνητικές εξελίξεις και με δεδομένη την οικονομική και κοινωνική αναταραχή που υπάρχει στην χώρα, πολλοί ξένοι θεωρούν ότι το να επισκεφθούν την Ελλάδα είναι σα να παίρνουν την απόφαση να επισκεφθούν μία χώρα του τρίτου κόσμου. Αυτό είναι κάτι που δεν μας αξίζει. Δεν αξίζει στην Ελλάδα και τον λάο της να μας παρομοιάζουν με χώρε του τρίτου κόσμου.
Εμείς πρώτα ως Έλληνες χρειάζεται να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, κατ´ αρχήν απέναντι στο ίδιο το κράτος μας και να μην κοιτάμε μόνο την τσέπη μας, χωρίς να νοιαζόμαστε πραγματικά για την ίδια την χώρα. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Κένεντι είχε πει κάτι που σήμερα είναι πολύ επίκαιρο για την Ελλάδα: "μην κοιτάς τι κάνει το κράτος για σένα, αλλά τι κάνεις εσύ για το κράτος". Έχει πλέον έρθει- έστω κι αργά- η ώρα να επαναπροσδιορίσουμε τον δικό μας ρόλο ως Έλληνες στην χώρα μας και να μην περιμένουμε τίποτε από τους ξένους ή το κράτος.
Ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος των Ελλήνων του εξωτερικού στην ανακοδόμηση της Ελλάδας;
Αυτό που χρειάζεται είναι να εγκαθιδρυθεί μία νέα αντίληψη στην ελληνική κοινωνία για το τι εστί επενδύσεις και επενδυτές. Οι Έλληνες οφείλουμε να καταλάβουμε ότι όταν κάποιος επιθυμεί να επενδύσει στην χώρα μας, δεν το κάνει γιατί θέλει το κακό της ή γιατί θέλει να την εκμεταλλευτεί, αλλά να βοηθήσει να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη στην οικονομία της χώρας. Το κράτος, λοιπόν, πρέπει να πάψει να βάζει εμπόδια σε όσους θέλουν να επενδύσουν τα χρήματα τους στην Ελλάδα, γιατί μόνο με επενδύσεις υπάρχει ελπίδα να ανακάμψει κάποτε η ελληνική οικονομία. Όσους μισθούς και συντάξεις κι αν μειώσει η εκάστοτε κυβέρνηση, όσες περικοπές δαπανών κι αν κάνει, χωρίς επενδύσεις - και πρωτίστως χωρίς επένδυση στην εκπαίδευση και την παιδεία με την έλευση φερ' ειπείν παραρτημάτων πανεπιστημίων του εξωτερικού στην Ελλάδα- δεν πρόκειται να επιτευχθεί τίποτα. Τα κόμματα που συναπαρτίζουν το ελληνικό πολιτικό σύστημα πρέπει να βρουν τρόπους να κινητοποιήσουν τους Έλληνες του εξωτερικού που νοιάζονται για την Ελλάδα και πιστεύω ότι το ελληνικό κράτος πρέπει να κάνει το πρώτο βήμα.
Γνωρίζουμε ότι ετοιμάζετε μία έκθεση νέων Ελλήνων καλλιτεχνών στο Μανχάταν. Περί τίνος ακριβώς πρόκειται;
Οι Έλληνες είμαστε υπερήφανος λαός και ειδικά οι νέοι άνθρωποι δεν ζητάνε ελεημοσύνη, αλλά δουλειές, ευκαιρίες και μία προοπτική που να τους κάνει να νιώσουν την δύναμη ότι μπορούν να προχωρήσουν μπροστά και να δημιουργήσουν. Γι΄ αυτό κι εγώ αποφάσισα να βοηθήσω με τις δικές μου δυνάμεις του νέους καλλιτέχνες στην Ελλάδα, γιατί σε κάθε οικονομική κρίση αυτή που σε μία χώρα πλήττεται πρωτίστως είναι η τέχνη. Και το γεγονός ότι είμαστε μία χώρα που ξέρουμε από τέχνη και αγαπάμε την τέχνη, είναι κάτι που πρέπει να διαφυλλάξουμε. Έτσι λοιπόν από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο έχω απευθύνει κάλεσμα σε νέους καλλιτέχνες-ζωγράφους που ξέρω ότι ασφυκτιούν στην Ελλάδα αυτήν την στιγμή, να τους δώσω την δυνατότητα να εκθέσουν τα έργα τους στο Μαχνάτταν και την ευκαιρία να τα πουλήσουν σε Αμερικανούς πελάτες που καθημερινά επισκέπτονται το Νεράι. Η έκθεση αναμένεται να ξεκινήσει το Σεπτέμβριο και μου εκδηλώνουν καθημερινά πολλοί Έλληνες καλλιτέχνες το ενδιαφέρον τους να συμμετέχουν. Έτσι εγώ τους προσφέρω το χώρο, όπου υπό άλλες συνθήκες δεν θα μπορούσαν να τον έχουν για να εκθέσουν τα έργα τους, και τους δίνω τη δυνατότητα να τα πουλήσουν κρατώντας οι ίδιοι οι καλλιτέχνες όλα τα χρήματα από την πώληση των έργων τους.
Ποιο ελληνικό πιάτο είναι το αγαπημένο των νεοϋορκέζων;
Το χταπόδι, το λαβράκι και φυσικά η ελληνική σαλάτα. Στο Νεράι οι πελάτες έρχονται να γευτούν την γνήσια ελληνική σαλάτα και όχι την τυποποιημένη που σερβίρουν τα περισσότερα εστιατόρια στην Αμερική, όπου αναγκαστικά την συμπληρώνουν μέσα με μαρούλι.
Έχοντας μεγαλώσει στο εξωτερικό και βλέποντας τα πράγματα απ' έξω, ποια είναι η γνώμη σας για την κρίση στην Ελλάδα;
Χωρίς αμφιβολία η Ελλάδα βρίσκεται σε μία από τις δυσκολότερες φάσεις της σύγχρονης ιστορίας της και θεωρείται κατά βάση μία χρεοκοπημένη χώρα. Η Ελλάδα δεν χρεοκόπησε τώρα, αλλά έχει χρεοκοπήσει εδώ και δέκαπέντε χρόνια, αλλά όλοι- τόσο οι δανειστές της χώρας όσο και οι ελληνικές κυβερνήσεις- έκαναν ότι δεν το έβλεπαν προσποιούμενοι ότι όλα βαίνουν καλώς και ότι δήθεν σύντομα η χώρα θα επέστρεφε στην ανάπτυξη και την δημιουργία θέσεων εργασίας. Η πηγή όλων των προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα ήταν το γεγονός ότι πριν από 15 χρόνια, η χώρα μπήκε τελείως απροετοίμαστη στη ζώνη της νομισματικής ένωσης. Οι Έλληνες έβαλαν το ευρώ στην τσέπη τους χωρίς όμως να έχουν παραγωγή. Δίχως δηλαδή να παράγουν και να εξάγουν προϊόντα παρά μόνο να καταναλώνουν.
Σήμερα, όμως, το ερώτημα είναι τι πρέπει να γίνει;
Είναι ώρα να σταματήσει στην Ελλάδα το γνωστό παιχνίδι της αλληλοεπίρριψης ευθυνών για το ποιος φταίει εδώ που έφθασε η χώρα και να δούμε πώς μπορεί να βοηθήσει ο ένας τον άλλον. Η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής και το να συνεχίζουν μέσα στη χώρα να κατηγορούν οι μεν τους δε, δεν οδηγεί πουθενά. Η Ελλάδα έχει ανάγκη ένα reset, μία επανεκκίνηση που μπορεί να γίνει μόνο όταν το τιμόνι πάρουν νέοι άνθρωποι και νέα κόμματα. Η χώρα χρειάζεται μία κυβέρνηση που να συνδυάζει την φιλελεύθερη οικονομική πολιτική και την αριστερή κοινωνική πολιτική. Να σταθούμε στα πόδια μας με τις δικές μας δυνάμεις, επενδύοντας στον τουρισμό, εξορθολογίζοντας την φορολογική πολιτική, στέλνοντας στην φυλακή αυτούς που όλα αυτά τα χρόνια πλούτισαν παράνομα εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος, και ακούγοντας τους ανθρώπους που έχουν να δώσουν ιδέες και να πάψει η ελληνική κοινωνία να είναι απορριπτική στο νέο και το διαφορετικό. Με το μυαλό και την οξυδέρκεια των Ελλήνων, δεν βρίσκω λόγο που η Ελλάδα δεν παράγει σήμερα έναν αντίστοιχο «Στιβ Τζομπς».
Photo credits: Efrain Duenas