Η ανθρώπινη γευστική παλέτα είναι εκπαιδευμένη να απολαμβάνει οτιδήποτε γλυκό και ελαφρά αλμυρό και να απορρίπτει το ξινό και το πικρό.
Όπως αναφέρει η διατροφολόγος, Κλεοπάτρα Αρέστη (Msc), σήμερα, όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι είναι εθισμένοι κυρίως στο γλυκό και στο αλμυρό. Όσον αφορά τη γλυκιά και αλμυρή γεύση, προέρχεται, κατά βάση από τη ζάχαρη, το λευκό αλεύρι κι από επεξεργασμένες τροφές ή από εμπλουτισμένες με, το φτωχό σε ιχνοστοιχεία, ραφιναρισμένο αλάτι αντιστοίχως. Όσον αφορά τη γλυκιά γεύση θα μπορούσε να προέρχεται από τα φρέσκα ή τα ξερά φρούτα ή έστω το μέλι. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως αν αποζητούσε κάποιος τη γλυκιά γεύση απευθείας από το άθερμο μέλι ή την ανεπεξέργαστη ζάχαρη, θα σταματούσε στα ένα με δυο κουταλάκια, καθότι στη σύνθεση τους εμπεριέχονται σημαντικά θρεπτικά στοιχεία που δημιουργούν γρήγορα την αίσθηση της πληρότητας.
Σύμφωνα με τον Ιπποκράτη, όμως, η διατροφή μας πρέπει να ισορροπεί ανάμεσα στο ξηρό- στερεό- υγρό, το κρύο- ζεστό, το γλυκό- αλμυρό και το πικρό- ξινό. Η ισορροπία αυτή ονομάζεται και θεωρία των 4 γεύσεων και σύμφωνα με τον Ιπποκράτη είναι η βάση για τη βέλτιστη υγεία.
«Πόσες από τις τροφές που μπορεί να βρει κανείς σε ένα κατάστημα “γρήγορου φαγητού” έχουν πικρή ή ξινή γεύση;», αναφέρει η κ. Αρέστη.
Σχεδόν πάντα και οι σαλάτες που περιλαμβάνονται στα μενού είναι καλυμμένες με μαγιονέζα ή ένα ελαφρώς γλυκό dressing. Είτε, συνοδεύουμε το γεύμα μας με ένα αναψυκτικό, είτε με ζάχαρη είτε χωρίς, αλλά με εξίσου δυνατή την αίσθηση της γλυκιάς γεύσης.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως η κατανάλωση περισσότερων από δυο αναψυκτικών με καφεΐνη, είτε με ζάχαρη είτε light, όπως και η κατανάλωση περισσότερων από τριών φλιτζανιών καφέ την ημέρα, μπλοκάρουν το μεταβολισμό της Σεροτονίνης στον εγκέφαλο κι όχι μόνο. Η σύνθεσης της σεροτονίνης, δε, είναι απαραίτητη γιατί προκαλεί την αίσθηση του κορεσμού και της καλής διάθεσης.
Σε τι βοηθά η πικρή ή η ξινή γεύση;
Η κ. Αρέστη δίνει την απάντηση.
«Τα τρόφιμα με πικρή ή ξινή γεύση, συνήθως εμπεριέχουν στη σύνθεσή τους χαμηλά ποσοστά υδατανθράκων και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ξεκουράζεται το πάγκρεας από την υπερβολική ενασχόλησή του για την παραγωγή ινσουλίνης. Δυστυχώς, ο σύγχρονος δυτικός τρόπος διατροφής, με τη συχνή κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ζάχαρη και επεξεργασμένο αλεύρι, αναγκάζει το πάγκρεας σε μια, διαρκή λειτουργία για τη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, όπου έχει ως συνέπεια να εξαντλούνται σταδιακά τα β-παγκρεατικά κύτταρα που παράγουν την απαραίτητη ινσουλίνη.»
Σύγχρονες μελέτες έχουν δείξει ότι ο εμπλουτισμός του καθημερινού διαιτολογίου με πικρές και ξινές γεύσεις βοηθούν το μεταβολισμό.
Φυσικές πηγές πικρών και ξινών γεύσεων:
- Φρέσκα λαχανικά
- Ξινά φρούτα και αποφυγή ώριμων γενικά φρούτων
- Μουσκεμένοι ξηροί καρποί
- Λήψη σκέτων αφεψημάτων με σταγόνες λεμονιού ή λάιμ πχ τσουκνίδα με λεμόνι μετά από τα κυρίως γεύματα ή οποιοδήποτε άλλο ευεργετικό αφέψημα της επιλογής σας. Αντί να τα συνοδεύουμε τα γεύματά μας με αναψυκτικά, ας αρωματίσουμε το νερό μας.
- Λήψη σκέτου καφέ (έως 2 την ημέρα)
- Χρήση φρεσκοστυμμένου χυμού λεμονιού στα φαγητά και στις σαλάτες
- Αντί για αναψυκτικό να πίνουμε νερό με λίγες σταγόνες λεμόνι για να βοηθήσουμε στην επίτευξη της ξινής γεύσης. Αξίζει να χρησιμοποιούμε το λεμόνι πολύ στην καθημερινότητα μας.
- Αντικατάσταση αλατιού με μη ραφιναρισμένο θαλασσινό αλάτι, όπου περιέχει 40% λιγότερο νάτριο, διότι το νάτριο είναι υπεύθυνο για ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων, αρτηριακής πίεσης και κατακρατήσεων υγρών στο σώμα και καθημερινή χρήση καρυκευμάτων και μπαχαρικών.
- Ως πικρές τροφές θεωρούμε τα ραδίκια, το κρεμμύδι, το σκόρδο, το τζίντζερ (πιπερόριζα), καυτερές πιπεριές, χυμό από αμπελοφάσουλα.
Όπως τονίζει η κ. Αρέστη «δεν πρέπει να αποκλείουμε από την διατροφή μας καμία γεύση, αφού όλες τους παίζουν σημαντικό ρόλο στην ισορροπία του οργανισμού και την σωστή λειτουργία του, αρκεί να καταναλώνονται στις ποσότητες που πρέπει».