Σε προηγούμενο άρθρο με τίτλο «Κανείς δεν θέλει μιά αυτοκρατορία στη γειτονιά του: Συνοπτική Ανάλυση των Ελληνοτουρκικών Σχέσεων και Στρατηγικές Προτάσεις» που δημοσιεύτηκε στο HuffPost Greece στις 23 Ιουλίου, έκανα κάποιες συγκεκριμένες προτάσεις που θα ήθελα να επεκτείνω στο τωρινό άρθρο. Βασιζόμενος σε ορισμένες παρατηρήσεις, συγκεκριμένα στο γεγονός ότι ο κ. Ερντογάν ουσιαστικά πνέει τα λοίσθια, δηλαδή είναι πλέον αδύναμος καθότι έχει εξαντλήσει το πολιτικό του κεφάλαιο, στο γεγονός ότι έχει κάνει πολλά στρατηγικά και οικονομικά λάθη κάνοντας πολλούς εχθρούς και λίγους φίλους ενώ η Τουρκική οικονομία παραπαίει, και στο γεγονός ότι η Ελλάδα είναι διπλωματικά και στρατιωτικά ισχυρή με ισχυρούς συμμάχους, έκανα τις κάτωθι προτάσεις που τις επεξεργάζομαι περαιτέρω:
την αποτίναξη του φοβικού συνδρόμου που μας διακατέχει απέναντι στην Τουρκία καθότι δεν είμαστε σε μειονεκτική θέση, κάθε άλλο
την άμεση επέκταση των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου μας στα 12 ναυτικά μίλια όπως έχουμε μονομερές δικαίωμα, αγνοώντας το casus belli και εξαλείφοντας την υπάρχουσα ανακολουθία χωρικών υδάτων και εναέριου χώρου
την προώθηση συμφωνιών ΑΟΖ για τη χώρα μας
τη μη συμμετοχή σε συγκεκριμένο διάλογο πριν γίνουν συγκεκριμένες κινήσεις αναφορικά με τα χωρικά ύδατα και την ΑΟΖ, ενώ οι πολύ προσεκτικές διευκρινιστικές και μόνο επαφές είναι θεμιτές αν η Τουρκία ενδιαφέρεται επίσης
την ενίσχυση του ρόλου της Frontex αντί της χρηματοδότησης της Τουρκίας
Δεδομένης πλέον της θετικής κατάληξης της διαπραγμάτευσης με την Αίγυπτο, θα ήθελα να εκφέρω κάποιες σκέψεις για τις επόμενες στρατηγικές κινήσεις που νομίζω πρέπει να κάνουμε.
Κατ’ αρχήν, όποιες κινήσεις κάνουμε πρέπει να είναι νηφάλιες και αποφασιστικές, ούτε βεβιασμένες, ούτε με κωλυσιεργίες.
Δεύτερον, τώρα είναι η ώρα εθνικής συνεννόησης για μία εθνική γραμμή μέσω σύγκλισης του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών.
Επιπροσθέτως, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μία συμβουλευτική επιτροπή σοφών, αντίστοιχη της επιτροπής Πισσαρίδη για τα οικονομικά. Τρίτον, πρέπει να γίνει κρυστάλλινα ξεκάθαρο ότι τα χωρικά ύδατα δεν είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης.
Η επέκταση των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου μπορεί να γίνει τμηματικά είτε για στρατηγικούς λόγους είτε σε περίπτωση που η προετοιμασία δεν έχει ολοκληρωθεί. Σε αυτό το σημείο νομίζω είναι σημαντική η χάραξη μιάς εθνικής γραμμής καθότι οι απόψεις διίστανται. Ξέρουμε όμως ότι επί κ. Κοτζιά η προετοιμασία για Ιόνιο και Κρήτη έχει γίνει.
Όπως ανέφερα στο προηγούμενο άρθρο, με το να μην ασκούμε το δικαίωμα που έχουμε να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια, αυτό στέλνει σινιάλο αδυναμίας, και κινδυνεύουμε άμεσα το δικαίωμά μας να γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης.
Συγκεκριμένα: «Το casus belli είναι μη αξιόπιστη απειλή (non-credible threat) διότι αν το αγνοήσουμε και επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα και τον εναέριο χώρο στα 12 ναυτικά μίλια, η Τουρκία δεν μπορεί να κάνει πόλεμο για κάτι για το οποίο είχαμε νόμιμο δικαίωμα να κάνουμε χωρίς σοβαρές μετέπειτα κυρώσεις. Τουναντίον, η επέκταση θα βελτιώσει σημαντικά την διαπραγματευτική μας θέση. Επίσης, η Τουρκία θα χάσει το έρεισμα του πως μπορούμε να έχουμε χωρικά ύδατα 6 μιλίων και εναέριο χώρο 10 μιλίων, που οδηγεί σε παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας.»
Δεδομένου ότι η Λιβυκή Βουλή των Αντιπροσώπων μας έχει προτείνει τη σύναψη συμφωνίας για ΑΟΖ, θα μπορούσαμε να υπογράψουμε ένα μνημόνιο. Αλλά πρέπει να συνδυάσουμε ένα τέτοιο μνημόνιο με σημαντική ενίσχυση στα Ευρωπαϊκά πλαίσια της επιχείρησης «Ειρήνη» για την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων. Οι Ευρωπαίοι συμπολίτες μας καταλαβαίνουν ότι θα έχουν να αντιμετωπίσουν πολύ χειρότερα προβλήματα αργότερα αν δεν ακολουθήσουν μια πιο προληπτική γραμμή.
Αν δεν συνεχίζονται, είναι σημαντικό να συνεχίσουν οι διαπραγματεύσεις με τη Γαλλία για αμυντικούς και αποτρεπτικούς εξοπλισμούς, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να αναζητήσουμε εναλλακτικές προτάσεις και προσφορές από άλλους προμηθευτές. Προφανώς όταν προ-δεσμεύεσαι με ένα προμηθευτή που λογικά προσπαθεί να μεγιστοποιήσει το κέρδος του, ανεβάζεις την τιμή σε δυσθεώρητα ύψη από μόνος σου.
Τέλος, πρέπει να επιδιώξουμε να ενισχυθεί ο ρόλος της Frontex στο Αιγαίο και στον Έβρο. Και επαναλαμβάνω, εφόσον η Τουρκία χρησιμοποιεί τις μεταναστευτικές ροές σαν στρατηγικό πιόνι, η Ευρώπη καλύτερα να διαθέσει στην Frontex τα δις που συνεισφέρει στην Τουρκία και να αντιμετωπίσει απ’ ευθείας το πρόβλημα το όποιο μπορεί να γίνει πολύ πιο έντονο λόγω των τωρινών συνθηκών. Και βεβαίως καλύτερα να βλέπουν στην πράξη οι γείτονές μας ένα ενιαίο Ευρωπαϊκό μέτωπο.
Όσο για τον κ. Ερντογάν, καλά είναι να θυμάται ότι κάθε φορά που βγάζει το στόλο του έξω, θα πέφτει η Τουρκική λίρα.
Ο Φάνης Τσουλουχάς είναι Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μερσέντ. Αυτό το άρθρο περιέχει αυστηρά προσωπικές απόψεις που δεν αντίκεινται στον φίλο Τουρκικό λαό αλλά στην τωρινή ηγεσία του, και δεν αντιπροσωπεύουν το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.