Τα τελευταία χρόνια οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν μια «επιδημία» των οπιοειδών, με τους χρήστες που χάνουν τη ζωή τους από υπερβολική δόση να αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Κι ενώ τα έως τώρα στοιχεία έδειχναν ότι το 2016 καταγράφηκαν οι περισσότεροι θάνατοι από υπερβολική δόση, η ετήσια σχετική ομοσπονδιακή έκθεση για το 2017 άλλαξε και πάλι τα δεδομένα.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία του Κέντρου για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών, περισσότεροι από 72.000 άνθρωποι υπολογίζεται ότι έχασαν τη ζωή τους στις ΗΠΑ το 2017 από υπερβολική δόση ναρκωτικών, δηλαδή σχεδόν 200 την ημέρα. Το 2016, που διατηρούσε το ρεκόρ των θανάτων μέχρι πρότινος, ο αριθμός των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους από τα ναρκωτικά ανήλθε σε 64.000. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι τα 2/3 των θανάτων από υπερβολική δόση ναρκωτικών τόσο το 2016 όσο και το 2017 οφείλονται στα οπιοειδή.
Αν τα εν λόγω προκαταρκτικά στοιχεία τελικά αποδειχθούν αληθή, οι αριθμοί αυτοί θα σημαίνουν ότι η υπερβολική χρήση ναρκωτικών σκότωσε περισσότερους ανθρώπους το 2017 από τα όπλα, τα αυτοκινητιστικά ή/και τον ιό του AIDS.
Τι είναι η «φαιντανύλη» που σκοτώνει
Τα στατιστικά για το 2017 αποτελούν προκαταρκτικά στοιχεία, ενώ τα επίσημα αναμένεται να δημοσιοποιηθούν αργότερα μέσα στο 2018. Ωστόσο, ακόμη κι έτσι, καταδεικνύουν το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ με τη χρήση των ναρκωτικών και ειδικότερα των οπιοειδών.
Η αύξηση στους θανάτους από υπερβολική δόση ναρκωτικών φαίνεται να συνδέεται με τη φαιντανύλη, ένα είδος συνθετικού οπιοειδούς. Τα τελευταία αρκετά χρόνια, η φαιντανύλη τείνει να αντικαταστήσει στις αγορές των ναρκωτικών τη λιγότερο ισχυρή ηρωίνη, όπου όμως πωλείται ως τέτοια ή διοχετεύεται στην ηρωίνη για να δώσει στη ναρκωτική ουσία περισσότερη ένταση ή πωλείται και ανόθευτη σε χρήστες που ψάχνουν κάτι πιο δυνατό για να «φτιαχτούν». Καθώς όμως η φαιντανύλη και τα και τα παράγωγά της είναι πιο ισχυρά από την ηρωίνη, η πιθανότητα υπερβολικής δόσης είναι μεγαλύτερη από την ηρωίνη.
Το πρόβλημα με τη φαιντανύλη μπορεί να γίνει ακόμη χειρότερο. Αρχικά, η φαιντανύλη ανακατευόταν με τη σκόνη της ηρωίνης, η οποία είναι και το πιο διαδεδομένο οπιοειδές στα ανατολικά του Μισισιπή. Όμως, όπως αναφέρουν σε σχετικό άρθρο τους οι New York Times, το ζήτημα παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις: «Ο επιστήμονας Chris Jones εξηγεί ότι οι διακινητές ναρκωτικών έχουν βρει τρόπους να αναμειγνύουν τη φαιντανύλη με τη μαύρη και παχύρευστη ηρωίνη, γεγονός που θα μπορούσε να αυξήσει τα ποσοστά των θανάτων στα Δυτικά. Αν αυτή η πρακτική διαδοθεί περαιτέρω, τότε τα ποσοστά των θανάτων από υπερβολική δόση ναρκωτικών θα εκτοξευθούν όπως συνέβη και σε περιοχές της Ανατολικής πλευράς».
Η επιδημία των οπιοειδών ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90, όταν το λόμπι των φαρμακευτικών εταιρειών οδήγησε στη συνταγογράφηση περισσότερων οπιοειδών παυσίπονων από τους γιατρούς και κατ′ επέκταση στο πρώτο κύμα θανάτων από υπερβολική δόση, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι, είτε ασθενείς είτε χρήστες, έκαναν λανθασμένη χρήση των παυσίπονων και τελικά πάθαιναν εξάρτηση.
Το δεύτερο κύμα υπερβολικών δόσεων ξεκίνησε στη δεκαετία του 2000, όταν η ηρωίνη πλημμύρισε την παράνομη αγορά, καθώς οι διακινητές εκμεταλλεύθηκαν τους νέους χρήστες οπιοειδών οι οποίοι είτε έχασαν την πρόσβασή τους στα παυσίπονα ή απλώς έψαχναν μια καλύτερη και πιο φτηνή ουσία. Και, αυτή τη στιγμή, οι ΗΠΑ βρίσκονται εν μέσω ενός τρίτου κύματος, καθώς η φαιντανύλη έχει γίνει το νέο, πιο δραστικό, πιο φτηνό και πιο θανατηφόρο εναλλακτικό ναρκωτικό της ηρωίνης.
Υπάρχουν λύσεις στην επιδημία των οπιοειδών;
Οι ειδικοί της Δημόσιας Υγείας και της Πολιτικής ενάντια στα Ναρκωτικά υποστηρίζουν ότι υπάρχουν ρεαλιστικές λύσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Πρώτα απ′ όλα, με τη δραστική διεύρυνση της πρόσβασης σε μεθόδους απεξάρτησης, η οποία σύμφωνα με στοιχεία του 2016 δεν είναι επαρκής για την πλειοψηφία όσων τη χρειάζονται. Μια τέτοια πρακτική θα μπορούσε να περιλαμβάνει την πλήρη και δωρεάν πρόσβαση σε ουσίες όπως η μεθαδόνη, υπό την επίβλεψη θεράποντος ιατρού.
Πέρα από τη θεραπεία με μεθαδόνη και άλλες τέτοιες ουσίες, μια λύση θα ήταν και η μείωση της συνταγογράφησης οπιοειδών παυσίπονων και η διασφάλιση ότι τα εν λόγω παυσίπονα δίνονται μόνο σε ανθρώπους που πραγματικά τα χρειάζονται.
Προς τη σωστή κατεύθυνση θα λειτουργούσε και η παροχή αποστειρωμένων συρίγγων όπως και του αντίδοτου για την υπερβολική δόση, την ουσία ναλοξόνη.
Το διαχρονικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες οι πολιτείες των ΗΠΑ στην αντιμετώπιση του φαινομένου είναι η έλλειψη χρηματοδότησης από το ομοσπονδιακό κράτος. Το Κογκρέσο έχει εγκρίνει κατά καιρούς την αύξηση των πόρων για την αντιμετώπιση της κρίσης των οπιοειδών αλλά στην πράξη τα χρήματα αυτά αποδεικνύονται πολύ λίγα σε σύγκριση με τα δεκάδες δισ. δολαρίων που οι ειδικοί εκτιμούν ότι χρειάζονται. Και, παρά τις πολλές και μεγάλες υποσχέσεις, ο πρόεδρος Τραμπ δεν έχει κάνει παρά ελάχιστα έως τώρα για να αλλάξει την κατάσταση.
(Πηγή: vox.com)