Ο Νοέμβριος του 2010 ήταν ένας μήνας φαινομενικά ελλειματικός όσον αφορά τα παγκόσμια γεωπολιτικά γεγονότα. Κανένα ιδιαιτέρως σημαντικό παγκόσμιο γεγονός δεν είχε συμβεί, τόσο το συγκεκριμένο μήνα όσο και τους προηγούμενους μήνες του ίδιου έτους, ώστε να δίδει τις αποχρώσες ενδείξεις σε αναλυτές, επιστήμονες και πολιτικούς που να προμηνύουν-προδιαμορφώνουν τα σημερινά παγκόσμια γεωπολιτικά γεγονότα. Γεγονότα τα οποία καταδεικνύουν μια τάση γεωπολιτικών αλλαγών τουλάχιστον σε περιφερειακό επίπεδο. Ακόμη και για την αποκαλούμενη Αραβική «Άνοιξη» «...κανείς κοινωνικός επιστήμονας ή πολιτικός αναλυτής, είτε στη Δύση είτε στον αραβικό κόσμο, δεν ισχυρίζεται ότι είχε προβλέψει αυτές τις εξεγέρσεις. Ούτε είχε οποιαδήποτε Δυτική ή Αραβική υπηρεσία πληροφοριών προβλέψει αυτά τα γεγονότα. Στην πραγματικότητα, οι ίδιοι άνθρωποι οι οποίοι συμμετείχαν σε αυτές τις εξεγέρσεις, συμπεριλαμβανομένων των ακτιβιστών, δεν φαίνεται να τα είχαν προβλέψει. Είχαν όλοι καταληφθεί από έκπληξη...».
Ωστόσο η σημερινή γεωπολιτική κατάσταση στη ΝΑ Μεσόγειο και πέριξ της Αφρικής καταδεικνύει ίσως τελικά αυτό που από το Νοέμβριο του 2010 είχε εκτιμηθεί, δηλαδή πως όντως «...οι βλέψεις των δύο μεγαλύτερων δυνάμεων (...) έχουν στραφεί ήδη προς τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και την Αφρική (και όχι όπως πολλοί νομίζουν προς τις χώρες πέριξ του Ευφράτη). Η επανάκαμψη της παγκόσμιας γεωπολιτικής και οικονομικής πυξίδας προς τη Μεσόγειο και την Αφρικανική ήπειρο είναι πλέον γεγονός αδιαμφισβήτητο. Τις επόμενες δεκαετίες θα κατευθυνθούν περισσότερες επενδύσεις προς το νότιο υπογάστριο της ΕΕ και προς την ενδότερη Αφρική, συμπεριλαμβανομένων των Αφρικανικών χωρών που βρέχονται από τη Μεσόγειο. Επενδύσεις οι οποίες θα σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας, εξόρυξης πετρελαίου, φυσικού αερίου και, κυρίως, σπάνιων ορυκτών. Επενδύσεις οι οποίες θα περιλαμβάνουν ταυτόχρονα και νέους, άγνωστους προς το παρόν κινδύνους....».
Ας σημειωθεί πως ένα μήνα μετά από αυτή την εκτίμηση ξεκίνησε η Αραβική «Άνοιξη»...
Από τότε πολλά έχουν συμβεί. Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούν υπό μορφή ενός αιρετικού ημερολόγιου κάποια σημαντικά γεγονότα τα οποία μεταξύ τους μπορεί να είναι άσχετα ή σχετικά. Κανείς δεν μπορεί με επιστημονική βεβαιότητα να τα συσχετίσει μεταξύ τους. Ωστόσο, η Ιστορία θα το καταδείξει αυτό. Το θέμα του Grexit δεν έχει συμπεριληφθεί καθώς δεν αποτέλεσε γεγονός. Όπως θα αντιληφθούν οι αναγνώστες αποτελεί ίσως μία αιρετική προσπάθεια παράθεσης γεγονότων υπό τη σκιά όχι μόνο οικονομικών δεδομένων, αλλά υπό τη σκιά των πλουτοπαραγωγικών πηγών/πρώτων υλών/κρίσιμων ορυκτών. Το ημερολόγιο σταματά στο Δεκέμβριο του 2015. Ο καθένας ας κρατήσει πλέον το δικό του ημερολόγιο, με προσθήκες άλλων ενδιάμεσων-παρένθετων γεγονότων και χρονικό ορίζοντα τα επόμενα 2 κρισιμότατα χρόνια. Απλώς ας τονισθεί το εξής: στον τομέα της διερεύνησης ατυχημάτων υπάρχουν τρεις κατηγορίες για τις αιτίες (causes)/παράγοντες οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε ένα «ατύχημα»:
1. Η άμεση αιτία (Direct Cause) (πχ. σπάσιμο λάστιχου και πρόκληση τροχαίου ατυχήματος).
2. Η έμμεση αιτία (Contributing Cause) (ελλιπής συντήρηση αυτοκινήτου η οποία οδηγεί σε πρόκληση ατυχήματος).
3. Η γενεσιουργός αιτία (Root Cause) (πχ. έλλειψη χρημάτων, η οποία οδηγεί σε ελλιπή συντήρηση αυτοκινήτου, η οποία οδηγεί σε τροχαίο ατύχημα). Αυτή την αιτία ψάχνουν οι ερευνητές των ατυχημάτων. Πως αναγνωρίζεται η γενεσιουργός αιτία; Αν την απομακρύνουμε, τότε το ατύχημα δεν θα ξανασυμβεί. Κάθε ατύχημα μπορεί να έχει πολλαπλές γενεσιουργές αιτίες. Το συγκεκριμένο ημερολόγιο σε καμία περίπτωση δεν παρέχει τη γενεσιουργό αιτία του ατυχήματος το οποίο έχει υποστεί η χώρα μας. Άλλωστε η Ελληνική κρίση δεν είναι μόνο οικονομική: είναι κυρίως κρίση αξιών και είχε ξεκινήσει εδώ και πολλές δεκαετίες. Το παρόν ημερολόγιο απλώς συμβάλλει, ίσως, στη διερεύνηση της γενεσιουργού αιτίας του Ελληνικού ατυχήματος. Ως εκ τούτου, ας χρησιμοποιηθεί μόνο ως συμπληρωματικό υποβοηθητικό εργαλείο και τίποτε περισσότερο χωρίς καμία διάθεση συνωμοσιολογίας κλπ.
Ας ξεκινήσει η καταγραφή των γεγονότων.
- Νοέμβριος 2009: Στη Γερμανία ξεκινούν οι πρώτες ανησυχίες των Γερμανών βιομηχάνων για την έλλειψη σπάνιων γαιών.
- Ιανουάριος 2010: Στις 21 Ιανουαρίου του 2010 το spread των 10ετών Ελληνικών ομολόγων ξεπέρασε τις 300 μονάδες. Έκτοτε ξεκινά η άνοδος των Ελληνικών spreads.
- Μάιος 2010: Η Ελλάδα αιτήθηκε €80 δισ. από τις υπόλοιπες χώρες του Ευρώ και 30 δισ. ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Την αίτηση συνόδευαν 3 συνημμένα μνημόνια.
- Οκτώβριος 2010: Η Noble Energy παρουσίασε στο Χιούστον του Τέξας τα ευρήματά της για την Κύπρο (ΝΑ Μεσόγειος).
- 11 Ιανουαρίου 2011: επίσκεψη Μέρκελ στην Κύπρο-πρώτη φορά στην Ιστορία Γερμανός/ίδα καγκελάριος επισκέπτεται την Κύπρο.
- 11 Ιουλίου 2011: έκρηξη στη Βάση «Φλωράκης» στην Κύπρο.
- 14 Οκτωβρίου 2011: Επίσκεψη Μέρκελ στη Μογγολία (πρώτη φορά στην Ιστορία Γερμανός/ίδα καγκελάριος επισκέπτεται τη Μογγολία). Ο λόγος της επίσκεψης; Οι σπάνιες γαίες της Μογγολίας.
- Νοέμβριος 2011: Στη Γερμανία δημιουργείται η Rohstoffallianz GmbH, ένας συνεταιρισμός μεταξύ των μεγαλύτερων Γερμανικών εταιρειών ο οποίος αποσκοπεί στην απρόσκοπτη και ασφαλή προμήθεια κρίσιμων ορυκτών όπως οι σπάνιες γαίες. Ο συνεταιρισμός αυτός (στα αγγλικά: "Alliance for Securing Raw Materials") έχει στόχο την με κάθε τρόπο επισφάλιση πρώτων υλών για τις Γερμανικές βιομηχανίες.
Μία ενδιαφέρουσα ανάλυση με γεωπολιτική υφή για τη Rohstoffallianz παρουσιάζεται εδώ.
- 4 Νοεμβρίου 2011: Ο Γιώργος Α. Παπανδρέου ανακαλεί το δημοψήφισμα.
- 11 Νοεμβρίου 2011: Ο Γιώργος Παπανδρέου παραιτείται...κυβέρνηση Παπαδήμου κλπ.
- 21 Νοεμβρίου 2011: Η ευρωζώνη αποφασίζει να διασώσει την Ιρλανδία με οικονομικό πακέτο 100 δισ. ευρώ.
- 26 Απριλίου 2012: Δημοσίευση άρθρου στο Βlοomberg με τίτλο: «Οι Ελληνικές σπάνιες γαίες θα σώσουν την Ευρωπαϊκή βιομηχανία».
-25 Μαΐου 2012: Ο Διοικητής της Deutsche Bank κύριος Fitschen αποκαλεί την Ελλάδα failed state.
- 16 Ιουνίου 2012: Πρώτη ιστορική επίσκεψη Κινέζου Προέδρου στη...Δανία: Ο λόγος; Τα αποθέματα σπάνιων γαιών της Γροιλανδίας.
- 30-31 Αυγούστου 2012: επίσκεψη της Καγκελαρίου Μέρκελ στην Κίνα με θέμα (και) τις σπάνιες γαίες.
- 9 Οκτωβρίου 2012: επίσκεψη της Καγκελάριου Μέρκελ στην Ελλάδα.
- 15 Μαρτίου 2013: Κούρεμα καταθέσεων στην Κύπρο.
- 17 Σεπτεμβρίου 2013: Ο Γερμανός οικονομολόγος και πρόεδρος του οικονομικού ινστιτούτου IfO του Μονάχου Χανς-Βέρνερ Ζιν (σύμβουλος της κυρίας Μέρκελ;) συγκρίνει την Ελλάδα με τη Μογγολία. Σημείωση: η Μογγολία διαθέτει τεράστια αποθέματα σπάνιων γαιών.
- 6 Ιανουαρίου 2014: Το Γερμανικό περιοδικό Der Spiegel συγκρίνει την Ελλάδα με το Αφγανιστάν. Σημείωση: το Αφγανιστάν διαθέτει τεράστια αποθέματα σπάνιων γαιών.
- 22 Απριλίου 2014: συνέντευξη του κυρίου Σαμαρά στο Bloomberg με αναφορά στις Ελληνικές σπάνιες γαίες : "...Greece is betting on tourism and natural resources to boost recovery...We have to capitalize on our advantages: Natural environment, tourism, and natural resources. We've got magnesium, bauxite, rare earths, natural gas and oil, we can exploit..."
- 11 Νοεμβρίου 2014: Διορισμός Άκερμαν (πρώην Deutcshe Bank) ως επικεφαλή στην Tράπεζα Kύπρου.
- 2 Φεβρουαρίου 2015: Επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα στην Κύπρο. Σε δήλωσή του αναφέρει: «Ελλάδα και Κύπρος αποτελούν πυλώνες σταθερότητας και ασφάλειας σε ένα ταραγμένο γεωπολιτικά περιβάλλον. Όσοι δεν το κατανοούν και κάνουν μονάχα οικονομικούς υπολογισμούς θα διαψευστούν, γιατί, καλοί οι οικονομολόγοι αλλά στηριζόμενοι μονάχα σε αυτούς κινδυνεύουμε να οδηγήσουμε την Ευρωζώνη σε μεγάλη καταστροφή»
- Σεπτέμβριος 2015: ανακάλυψη του κοιτάσματος φυσικού αερίου Ζορ στην Αίγυπτο.
- 31 Δεκεμβρίου 2015: Διαλύεται η Rohstoffallianz GmbH, ο συνεταιρισμός μεταξύ των μεγαλύτερων Γερμανικών εταιρειών ο οποίος αποσκοπούσε στην απρόσκοπτη και ασφαλή προμήθεια κρίσιμων ορυκτών όπως οι σπάνιες γαίες. Οι αρμοδιότητες τους συνεταιρισμού περνούν στην Επιτροπή Εμπορευμάτων της Γερμανικής Βουλής.