Βρίσκονται σε απόσταση 190 χλμ από την Αθήνα και θα χρειαστούμε περίπου δυο ώρες και τριάντα λεπτά με το αυτοκίνητο, ενώ από το λιμάνι της Πάτρας απέχουν 80χλμ, δηλαδή μια ώρα με το αυτοκίνητο.
Ο λόγος για τα μαγευτικά Καλάβρυτα που έχουν πρόσβαση οδικώς με το αυτοκίνητο και με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Εδώ θα βρείτε οδηγίες κατεύθυνσης με το αυτοκίνητο, δρομολόγια Κ.Τ.Ε.Λ., δρομολόγια Προαστικού Σιδηροδρόμου καθώς και τα δρομολόγια με τον Οδοντωτό σιδηρόδρομο Διακοπτού-Καλαβρύτων για να έρθετε στα Καλάβρυτα
Στο δρόμο για τα Καλάβρυτα
«Εκεί που αποφασίζουν οι οροσειρές και ενώ προχωράς με την προσμονή της πρώτης σου αντάμωσης, ξαφνικά σε καλοδέχεται το φωλιασμένο στο βράχο για 17 σχεδόν αιώνες, μοναστήρι του Μεγάλου Σπηλαίου και αναφωνείς ... μα τόσο όμορφο! Η οικοδέσποινα Παναγιά, που είναι εκεί θρονιασμένη από το 362μ.Χ., στέκεται η αρχή της μυριόχρονης ιστορίας του τόπου μας.
Βαθιά μες το φαράγγι, θα ακούσεις τον αντίλαλο του οδοντωτού, που για 120 χρόνια τώρα ανεβοκατεβαίνει αδιαμαρτύρητα τη δική του ιστορική στενωσιά, κάτω από το άγρυπνο μάτι και τη θεία αγάπη της Μεγαλοσπηλαιώτισσας».
Τα παραπάνω αναφέρονται στην ιστοσελίδα discoverkalavrita.gr του δήμου της περιοχής, όπου το οδοιπορικό συνεχίζεται ως εξής: «Εδώ, στον ξενώνα του μοναστηριού, που προβάλλει εντυπωσιακά στην αιχμή του βράχου, φιλοξενήθηκαν ο αυτοκινητοβιομήχανος, Χένρυ Φόρντ, ο μελετητής του Κεραμεικού, Έντουαρντ Έβερετ, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Άγγελος Σικελιανός και πολλές άλλες μεγάλες προσωπικότητες
Με τη συντροφιά του οδοντωτού στα δεξιά σου και μέσα από τα ριζωμένα στα νερά του Βουραϊκού πλατάνια, βγαίνεις στο ξέφωτο, στο οροπέδιο των Καλαβρύτων. Φτάνεις!
Η πινακίδα οδοσήμανσης στη γωνία, συνοψίζει άθελά της και προτείνει τις διαδρομές του επισκέπτη στο χτες και στο σήμερα.
Ανατολικά, Τόπος Εκτελέσης, Χιονοδρομικό Κέντρο, Ναός της Αρτέμιδας της Ημερασίας, Πύργος των Πετιμεζαίων, Σπήλαια των Λιμνών, Πλανητέρο, Αρχαίος Κλείτορας, Λαδωνας, Τρίπολη.
Δυτικά, Αγία Λαύρα (ιδρύθηκε το 961) – η εθνική κιβωτός, το μοναστήρι των ηρώων και της κήρυξης του εθνικού ξεσηκωμού το 1821, Σοπωτό - χωριό του μεγάλου δασκάλου Ευάγγελου Παπανούτσου, Τριπόταμα, Δάφνη – πετρόχτιστο χωριό μοναδικής ομορφιάς κοντά στη λίμνη του Λάδωνα, Αρχαία Ολυμπία.
Δεκάδες πανέμορφα χωριουδάκια κρυμμένα θα ανακαλύψεις κατά μήκος της διαδρομής, με λιγοστούς πλέον, αλλά φιλόξενους κατοίκους και πολύ σημαντικά, λαϊκά, αρχιτεκτονικά στοιχεία, αρχοντόσπιτα και εκκλησιές που στέκουν για αιώνες.
Σε υποδέχονται το ιστορικό κτίριο του οδοντωτού, ο σταθμός, έργο του Χαρίλαου Τρικούπη το 1896, και το ιστορικό κτίριο του Δημοτικού Σχολείου, δωρεά του Ανδρέα Συγγρού, που σήμερα στεγάζει το Δημοτικό Μουσείο του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος, της 13ης Δεκεμβρίου 1943.
Ο χάρτης των ενδιαφερόντων του επισκέπτη στην περιοχή μας, ξεκινάει από την αρχαία, μεσαιωνική και τη σύγχρονη ιστορία για να φτάσει στο χιονοδρομικό, στον οδοντωτό, στα Σπήλαια Λιμνών, στην εξερεύνηση της μοναδικής βιοποικιλότητας και της παρθένας φύσης, στα ποτάμια και τις λίμνες, στην ανακάλυψη πανέμορφων χωριών και μονοπατιών, στην ποδηλασία, στο καγιάκ, στους αρχαιολογικούς χώρους, ακόμα και για τους μελετητές της γεωλογίας. Και βέβαια η φιλοξενία, τα ντόπια προϊόντα μας και η αυθεντική κουζίνα!».
Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» («Unternehmen Kalavryta»)
Ένα από μεγαλύτερα εγκλήματα της Ναζιστικής Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στις 13 Δεκεμβρίου του 1943 δυνάμεις της «Βέρμαχτ» σκότωσαν σχεδόν όλους τους άρρενες κατοίκους των Καλαβρύτων, σε αντίποινα για την εκτέλεση αιχμαλώτων Γερμανών στρατιωτών από τον ΕΛΑΣ.
Το τελευταίο ιδίως έτος της Κατοχής είχαν αυξηθεί δραματικά οι ακρότητες των κατακτητών, καθώς η κυριαρχία τους βρισκόταν υπό διαρκή αμφισβήτηση από την ελληνική αντίσταση και οι δυνάμεις τους δεν επαρκούσαν για να ελέγχουν τη χώρα. Η τύχη των Καλαβρύτων φαίνεται να προδιαγράφτηκε μετά την ήττα των Γερμανών από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ στη Μάχη της Κερπινής (20 Οκτωβρίου 1943), κατά την οποία σκοτώθηκαν δεκάδες Γερμανοί στρατιώτες και αιχμαλωτίστηκαν 78.
Τότε τέθηκε σε εφαρμογή από το γερμανικό στρατηγείο η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» («Unternehmen Kalavryta»), με αντικειμενικό στόχο την περικύκλωση των ανταρτών στην ορεινή περιοχή των Καλαβρύτων και την εξόντωσή τους. Την εκτέλεση της αποστολής ανέλαβαν μονάδες της 117ης Μεραρχίας Κυνηγών, που έδρευε στην Πελοπόννησο και είχε επικεφαλής τον υποστράτηγο Καρλ φον Λε Ζουίρ (1898-1954). Ο γερμανός στρατηγός με τις αριστοκρατικές ρίζες, έχοντας πληροφορηθεί την εκτέλεση των 78 γερμανών αιχμαλώτων από τους αντάρτες, διέταξε τους άνδρες του να μην διστάσουν να λάβουν τα πιο σκληρά αντίποινα εναντίον του άμαχου πληθυσμού της περιοχής. Ήταν, άλλωστε, πρακτική των αρχών κατοχής να εκτελούν για κάθε σκοτωμένο γερμανό στρατιωτικό πολλαπλάσιους έλληνες αμάχους.
Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» ξεκίνησε στις 4 Δεκεμβρίου, όταν οι γερμανικές δυνάμεις άρχισαν να συρρέουν στην ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων από την Πάτρα, το Αίγιο, τον Πύργο και την Τρίπολη. Στο διάβα τους έκαιγαν χωριά και μοναστήρια (Μέγα Σπήλαιο και Αγία Λαύρα) και σκότωναν άοπλους πολίτες και μοναχούς.
Στις 9 Δεκεμβρίου έφθασαν στα Καλάβρυτα, δημιουργώντας ένα ασφυκτικό κλοιό γύρω από την πόλη. Καθησύχασαν τους κατοίκους, διαβεβαιώνοντας ότι στόχος τους ήταν αποκλειστικά η εξόντωση των ανταρτών και μάλιστα ζήτησαν από όσους την είχαν εγκαταλείψει να επιστρέψουν άφοβα πίσω στα Καλάβρυτα. Για να τους πείσουν ακόμη περισσότερο προχώρησαν στην πυρπόληση σπιτιών, που ανήκαν σε αντάρτες, και αναζήτησαν την τύχη των γερμανών τραυματιών της μάχης της Κερπινής.
Έξαφνα, όμως, το πρωί της Δευτέρας 13 Δεκεμβρίου συγκέντρωσαν όλο τον πληθυσμό στην κεντρική πλατεία και οδήγησαν τον άρρενα πληθυσμό άνω των 13 ετών σε μια επικλινή τοποθεσία, που ονομαζόταν «Ράχη του Καπή», ενώ τα γυναικόπαιδα τα κλείδωσαν στο σχολείο. Στη ράχη του Καπή εκτυλίχθηκε τις πρώτες μεταμεσημβρινές ώρες η τραγωδία, που οδήγησε σχεδόν όλο τον άρρενα πληθυσμό των Καλαβρύτων στο θάνατο. Με ριπές πολυβόλων οι Γερμανοί εκτέλεσαν τους συγκεντρωμένους, γύρω στους 800 ανθρώπους. Μόνο 13 Καλαβρυτινοί διασώθηκαν και αυτοί επειδή είχαν καλυφθεί από τα πτώματα των συμπολιτών τους και οι Γερμανοί τους θεώρησαν νεκρούς. Το σήμα για την εκτέλεση έδωσε με φωτοβολίδα από το κέντρο των Καλαβρύτων ο ταγματάρχης Χανς Εμπερσμπέργκερ και επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος ήταν ο υπολοχαγός Βίλιμπαντ Ακαμπχούμπερ.
Ο ανθρωπισμός του Αυστριακού στρατιώτη που γλύτωσε τα γυναικόπαιδα των Καλαβρύτων
Το έγκλημα ολοκληρώθηκε με την πυρπόληση όλων σχεδόν των σπιτιών των Καλαβρύτων. Όσον αφορά την τύχη των γυναικόπαιδων, αυτά σώθηκαν χάρη στον ανθρωπισμό ενός Αυστριακού στρατιώτη, στον οποίο είχε ανατεθεί η φύλαξή τους. Αυτός άφησε ελεύθερη την είσοδο του σχολείου και διευκόλυνε την απομάκρυνσή τους. Όμως, το πλήρωσε με τη ζωή του, αφού καταδικάσθηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε. Συνολικά, κατά τη διάρκεια της «Επιχείρησης Καλάβρυτα», οι Γερμανοί σκότωσαν 1.101 άτομα, κατέστρεψαν και λεηλάτησαν πάνω από 1.000 σπίτια, κατάσχεσαν 2.000 αιγοπρόβατα και απέσπασαν 260.000.000 δραχμές.
Κανείς από τους υπευθύνους του Ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων δεν λογοδότησε στη Δικαιοσύνη. Ο στρατηγός Λε Ζουίρ πέθανε αιχμάλωτος των Σοβιετικών το 1954, ο Εμπερσμπέργκερ σκοτώθηκε στο Ανατολικό Μέτωπο και ο Ακαμπχούμπερ πέθανε στην Αυστρία το 1972, σε ηλικία 67 ετών. Μόνο ο κατοχικός στρατιωτικός διοικητής της Ελλάδας, στρατηγός Χέλμουτ Φέλμι (1885-1965), καταδικάσθηκε το 1948 σε κάθειρξη 15 ετών από το Δικαστήριο της Νυρεμβέργης για όλα τα εγκλήματα πολέμου του Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα, αλλά μετά από τρία χρόνια αφέθηκε ελεύθερος. Στις 18 Απριλίου του 2000, ο τότε Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Γιοχάνες Ράου (1931-2006), επισκέφτηκε τα Καλάβρυτα και εξέφρασε τη βαθιά θλίψη του για την τραγωδία. Εντούτοις, δεν ανέλαβε την ευθύνη εξ ονόματος του γερμανικού κράτους και δεν αναφέρθηκε στο ζήτημα των αποζημιώσεων.
ΠΗΓΕΣ: discoverkalavrita.gr , sansimera.gr