Η μαρμαρογλυπτική της Τήνου, μια τέχνη ζωντανή εδώ και χιλιάδες χρόνια, συνυφασμένη με την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού και των Κυκλάδων γενικότερα, έχει συμπεριληφθεί στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO.
Είναι όμως και μια τέχνη που μέσα από την κιναισθητική γνώση, έτσι όπως αυτή έχει διασωθεί από γενιά σε γενιά, μπορεί να δημιουργήσει δυνατές συνδέσεις. Ειδικά σε μια περίοδο εντατικής τουριστικοποίησης του νησιού, η συσχέτιση της μαρμαρογλυπτικής με ένα σύγχρονο εικαστικό πλαίσιο μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα του «ανήκειν» και, μέσω της ενδυνάμωσης της συλλογικής ταυτότητας των Τηνιακών, να αποτελέσει έναν παράγοντα βελτίωσης του επιπέδου ζωής τους, κοινωνικά και οικονομικά.
Με στόχο τη διάδοση και ενίσχυση της τηνιακής μαρμαρογλυπτικής μέσω του σύγχρονου design, το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει την έκθεση-εγκατάσταση «A Future for the Past».
«Κάποτε άκουγες τα παιδιά να παίζουν με τον μαντρακά στον δρόμο του Πύργου, κάποτε άκουγες το νερό να τρέχει, τις καμπάνες, οι πόρτες των σπιτιών και τα εργαστήρια μαρμαροτεχνίας ήταν ανοιχτά για όλους, σήμερα το μέρος είναι γεμάτο με μαγαζιά και δεν υπάρχει ένδειξη μαρμαροτεχνίας. Κάποτε, τα μαρμαράδικα και οι εκκλησίες ήταν χώροι όπου περνούσαμε μεγάλο μέρος του χρόνου και της εργασίας μας», δηλώνει ένας Τήνιος γλύπτης.
Με κεντρικό σημείο ενδιαφέροντος ένα γλυπτό-τραπέζι από μάρμαρο Διονύσου, προϊόν συνεργασίας του atelier μαρμάρου on·entropy και του τηνιακού γλύπτη-εικαστικού Δημήτρη Σκαλκώτου, η έκθεση, που παρουσιάστηκε πέρυσι στην 5VIE Design Week στο Μιλάνο, διάχυτη σε διάφορα σημεία της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου Μπενάκη προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία συνομιλίας ανάμεσα σε εκθέματα των συλλογών Βυζαντινής & Μεταβυζαντινής Τέχνης και Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού του Μουσείου και σύγχρονες δημιουργίες Τηνιακών μαρμαρογλυπτών, οι οποίες με τη σειρά τους συνδιαλέγονται με γλυπτικά αντικείμενα σύγχρονου design από μάρμαρο.
Ένας τέτοιος διάλογος αναδεικνύει τη σχέση μεταξύ παλαιού και νέου και ανιχνεύει τρόπους αλληλοσυμπλήρωσης, ώστε να μπορούν και τα δύο, παραδοσιακή μαρμαροτεχνία και σύγχρονο design, να συμπορευθούν προς το μέλλον.
Τα έργα Τηνιακών μαρμαρογλυπτών στην έκθεση-εγκατάσταση επιλέχθηκαν λόγω των ιδιαίτερων πολιτιστικών τους αναφορών. Περιλαμβάνουν αντικείμενα με έμπνευση από την εκκλησιαστική τέχνη και τη λαογραφία και πολλά από αυτά διακοσμούν προσόψεις κατοικιών και εξωτερικούς χώρους στο χωριό Πύργος, ένα ανοιχτό μουσείο της τέχνης του μαρμάρου -σημειώνεται ότι η Σχολή Καλών Τεχνών και Μαρμαρογλυπτικής του Πύργου Τήνου αποτελεί ένα από τα τρία μόνο σημεία στον κόσμο όπου εξασκείται αυτή η τέχνη.
Για τους δημιουργούς του «A Future For The Past», «το design δεν αφορά αποκλειστικά μία όμορφη και άνετη καρέκλα, αλλά τις γενιές ανθρώπων και το σύνολο γνώσης που χρειάζονται για να δημιουργηθεί κάτι. Η σύνδεσή τους με την ύλη αλλά και οι μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις είναι η ουσία του craftsmanship. Αυτά συχνά θεωρούνται δεδομένα ή παραβλέπονται, ενώ θα πρέπει να αναδειχθούν, ειδικά σε μια γρήγορα μεταβαλλόμενη εποχή.»
Παράλληλη εκδήλωση
Τρίτη 4 Ιουνίου, ώρα: 17:30
Η έκθεση-εγκατάσταση «A Future for the Past» έχει επίκεντρο τους ανθρώπους πίσω από την παραδοσιακή μαρμαρογλυπτική και το σύγχρονο design. Έτσι, την Τρίτη 4 Ιουνίου στις 17:30, θα προηγηθεί των εγκαινίων μια συνάντηση με ομιλητές τους ίδιους του συντελεστές: Τηνιακούς μαρμαρογλύπτες και διεθνείς επιμελητές του design και της τέχνης.
Επιδίωξη των συντελεστών είναι να επικοινωνήσουν μέσα από τα πεπραγμένα και τα λόγια τους τη γοητεία του μαρμάρου, υλική και άυλη, να εμπνεύσουν τους νέους δημιουργούς και να κινητοποιήσουν τους παλαιότερους, έτσι ώστε η τέχνη αυτή να συνεχιστεί με έναν ευφάνταστο και καινοτόμο τρόπο. Διευρύνοντας την κεντρική ιδέα της έκθεσης «A Future for the Past», η συνάντηση αυτή προσκαλεί σε διαθεματικό διάλογο καταξιωμένους επιμελητές, κριτικούς τέχνης και designers από όλο το φάσμα της σύγχρονης μαρμαρογλυπτικής, οι οποίοι επηρεάζουν ενεργά τη σχέση μεταξύ design και χειροτεχνίας σήμερα.
Ομιλητές:
Jean Blanchaert, επιμελητής τέχνης & design
Ernesta del Cogliano, ιδρύτρια πολιτιστικού θεσμού 5VIE
on·entropy, designers
Δημήτρης Σκαλκώτος, γλύπτης- εικαστικός
Νίκος Φόρτωμας, μαρμαρογλύπτης
Λεωνίδας Χαλεπάς, διευθυντής Σχολής Μαρμαρογλυπτικής Πανόρμου, Τήνος
Λόγω του περιορισμένου αριθμού θέσεων η εκδήλωση θα προβάλλεται σε live streaming στο παρακάτω link:
Επιμέλεια έκθεσης-εγκατάστασης συντονισμός ομιλιών: Maria Cristina Didero, ανεξάρτητη επιμελήτρια σύγχρονου design και συγγραφέας.
Διάρκεια έκθεσης: Έως 30 Ιουνίου 2024.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Βρυσάκι: Η γειτονιά κάτω από την Ακρόπολη που αφανίστηκε για την ανασκαφή της Αρχαίας Αγοράς
Γιατί ’ναι μαύρα τα βουνά ’24 - Οι μουσικές κουλτούρες των Νοτίων Βαλκανίων
Πομπηία: Στο φως σπάνια μπλε αίθουσα διακοσμημένη με γυναικείες μορφές