Ας το παραδεχτούμε. Αν δεν είναι η δουλειά σου, το ΕΣΠΑ είναι ένα απ’αυτά τα ακρώνυμα που σε κάνουν να αλλάζεις σελίδα, καρτέλα, να σκρολάρεις σαν κυνηγημένος πάνω ή κάτω, οπουδήποτε εκτός από τη συνέχεια που την περιμένεις τεχνική, με όρους δυσνόητους και τελικά αποκομμένη από τη δική σου πραγματικότητα, αυτή που σε αφορά. Κι έτσι είναι όταν το ΕΣΠΑ παραμένει αυτό που είναι αρχικά, δηλαδή μία δυνατότητα χρηματοδότησης από ευρωπαϊκούς πόρους. Όταν δεν αξιοποιείται και μένει στα χαρτιά, στην κυριολεξία. Μεταξύ μας κι αυτό σε αφορά. Γιατί, όταν εξασφαλίζεται χρηματοδότηση εκατομμυρίων και μένει στα αζήτητα, κάτι έχει πάει στραβά και – κυρίως – κάποιος, δημόσιος φορέας και εκλεγμένος του εκπρόσωπος, πρέπει να λογοδοτήσει γι’αυτό.
Τι γίνεται όμως στο καλό σενάριο; Όταν η αφηρημένη δυνατότητα γίνεται υποδομή, από εκείνες που αλλάζουν τον τρόπο που ζούμε μια γειτονιά και τελικά την ίδια την πόλη; Τότε γεννιέται μια διαδρομή. Από γειτονιά σε γειτονιά και από το πριν στο σήμερα. Από το Ρουφ, στον Κολωνό, από τη Βικτώρια, στα Πατήσια και στην Κυψέλη.
Ξεκινάς από την Πειραιώς και Πέτρου Ράλλη, συντεταγμένες που μέχρι το 2017 θα έκαναν κάθε ταξιτζή να σε ρωτήσει απορημένος αν του έδωσες τη σωστή διεύθυνση. Σήμερα η διεύθυνση έχει όνομα, λέγεται Σεράφειο και πας για να κολυμπήσεις σε ένα υπερσύγχρονο κολυμβητήριο, να αθληθείς στα γήπεδα μπάσκετ και ποδοσφαίρου, να παίξεις με τα παιδιά στην ολοκαίνουρια παιδική χαρά. Βγαίνοντας είναι πολύ πιθανό να πετύχεις σεμινάρια, εκδηλώσεις και βιωματικές δράσεις στο ανακαινισμένο κτίριο απέναντι. Είσαι ένας από τη μεγάλη παρέα των 15.000 ανθρώπων που επισκέπτονται το χώρο καθημερινά.
Ανανεωμένος, ανηφορίζεις δυτικά στον Κολωνό. Εκεί, στην άκρη του πάρκου, μπαίνεις στο Ψηφιακό Μουσείο της Ακαδημίας Πλάτωνος. Για την ακρίβεια κάνεις βουτιά. Στο χρόνο της γειτονιάς, στο χρόνο του Πλάτωνα και των επιγόνων του, των ιδεών της σχολής και του αποτυπώματος που έχουν αφήσει στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μέσα από κείμενα, εικόνες και διαδραστικό υλικό, σε ένα κτίριο πρωτοποριακής αρχιτεκτονικής.
Νέα κατεύθυνση: Βικτώρια. Αχαρνών και Χέυδεν θα ακούσεις το κουδούνι του σχολείου να χτυπά ξανά. Δύο ιστορικά διατηρητέα, δια χειρός Τσίλερ, που για χρόνια στέγαζαν το Β’ Γυμνάσιο Αρρένων. Μετά από χρόνια αυθαίρετης κατάληψης της “Βίλλα Αμαλία”, ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης ανέλαβε την πρωτοβουλία και το κτίριο εκκενώθηκε, ανακαινίστηκε κι από το 2016 λειτουργεί και πάλι ως σχολείο. Είναι το «2ο Γενικό Λύκειο Αθηνών – Θόδωρος Αγγελόπουλος», προς τιμή του Έλληνα σκηνοθέτη, που υπήρξε μαθητής του.
Από τη Βικτώρια, στα Πατήσια, στην οδό Θεοτοκοπούλου 34. Μαζί με παιδιά, ηλικιωμένους και φοιτητές, μπαίνεις στην ανακαινισμένη ομώνυμη Οικία, με το laptop και το tablet ανά χείρας για να απολαύσεις πολιτιστικές εκδηλώσεις και να συμμετάσχεις σε καινοτόμες δραστηριότητες.
Από το νέο σημείο συνάντησης στα Πατήσια η διαδρομή καταλήγει εκεί που χτυπά η καρδιά της Κυψέλης, στον πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη και στην Δημοτική Αγορά της γειτονιάς. Άλλο ένα δημόσιο κτίριο που ήταν για χρόνια σε κατάληψη, ανακαινίστηκε και άνοιξε ξανά. Εδώ ο δήμος Αθηναίων κάλεσε τους ίδιους τους πολίτες να συναποφασίσουν και το αποτέλεσμα δικαίωσε τους πάντες: μια Δημοτική Αγορά, με εκδηλώσεις, εκθέσεις και ψώνια από τα καταστήματα, η πρώτη στη χώρα που στεγάζει κοινωνικές επιχειρήσεις, συνδέει τους κατοίκους, παράγοντας κοινωνική συνοχή, συνεργατικό πνεύμα και συνδημιουργία.
Έτσι ολοκληρώνεται μια διαδρομή στα 5 από τα 50 έργα που ολοκλήρωσε ο δήμος Αθηναίων με χρηματοδότηση ΕΣΠΑ. Στη δυτική πλευρά της πόλης, σε γειτονιές συχνά πολυπληθείς, πολυπολιτισμικές που επιφορτίστηκαν με την οικονομική και προσφυγική κρίση και που διεκδικούν σήμερα την επόμενη μέρα τους. Και κάπως έτσι το ΕΣΠΑ, και κυρίως το πώς μπορεί να αξιοποιηθεί από την τοπική αυτοδιοίκηση, μας αφορά όλους.