Ένα από τα λίγα «ελέη» της πανδημίας του κορονοϊού είναι ότι τα παιδιά, σε γενικές γραμμές, γλιτώνουν από τα πιο σοβαρά αποτελέσματά της. Πάνω από 4,7 εκατομμύρια παιδιατρικά περιστατικά έχουν διαγνωστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι στιγμής και κάτω από το 2% (εξ′ αυτ’ων) έχουν οδηγήσει σε νοσηλεία.
Ωστόσο, παραμένουν ερωτήματα σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της covid-19 στα παιδιά, ιδιαίτερα με την επανάληψή (της μόλυνσης) με την μορφή covid μακράς διαρκείας. Ιδού, λοιπόν, τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς για τα πιο κοινά συμπτώματα και πώς να προστατεύσουν τα παιδιά τους.
Σύμπτωμα # 1 Κόπωση και δύσπνοια
Σε γενικές γραμμές, οι πιο συνηθισμένες αναφορές παιδιών που αντιμετωπίζουν covid μακράς διαρκείας τις οποίες τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων αναφέρουν συχνά ως «μετά - covid κατάσταση» είναι σχεδόν ίδιες με εκείνες των ενηλίκων.
Η δυσκολία στην αναπνοή, η δύσπνοια και η κούραση ή η κόπωση βρίσκονται ακριβώς στην κορυφή της λίστας, αλλά η σοβαρότητα αυτών των συμπτωμάτων κυμαίνεται από τη γκάμα. Για παράδειγμα, ο Κάρεϊ Λούμενγκ, παιδιατρικός πνευμονολόγος με το CS Mott Children’s Hospital που ηγείται της Παιδιατρικής Κλινικής μετά-covid Συνδρόμου, αναφέρει ότι η ομάδα του αντιμετώπισε αρκετούς μικρούς ασθενείς που είναι αθλητές και παρατήρησε ότι δεν ήταν σε θέση να τρέξουν και να παίξουν με τον ίδιο τρόπο που θα αυτό γινόταν προ-covid.
Άλλα παιδιά βιώνουν επίπεδα κούρασης που είναι βαθιά και αμείλικτα. Οι ειδικοί διερευνούν τον τρόπο με τον οποίο η covid μακράς διαρκείας μπορεί να αλληλοεπικαλύπτεται με σοβαρές καταστάσεις όπως το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή το σύνδρομο ορθοστατικής ταχυκαρδίας, που μπορεί να προκαλέσει ζάλη, εξάντληση και αίσθημα παλμών.
«Νομίζω ότι είναι σημαντικό για τους γονείς να γνωρίζουν ότι στα περισσότερα παιδιά, ευτυχώς, η covid - 19 είναι μια ήπια ασθένεια», δηλώνει η δρ Νταϊάν Αρναούτ, παιδίατρος από το Τέξας, η οποία δημοσιεύει τακτικά συμβουλές για οικογένειες στην σελίδα της στο Facebook. «Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να αρρωστήσουν βαριά ή χρόνια».
Σύμπτωμα # 2 Ομιχλώδης εγκέφαλος
Τα παιδιά με covid μακράς διαρκείας αναφέρουν επίσης ότι τους απασχολεί η «ομίχλη του εγκεφάλου», ο οποίος είναι ένας ευρύς (και μη κλινικός) όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη δυσκολία σκέψης ή συγκέντρωσης.
«Σε παιδιά και εφήβους, αυτό μπορεί να μοιάζει σαν να εμφάνισαν ξαφνικά διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) χωρίς υπερκινητικότητα», σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής.
“«Δεν υπάρχει κανένα διαγνωστικό τεστ για covid μακράς διαρκείας. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία θεραπεία για αυτό», δηλώνει ο δρ. Λούμενγκ ο οποίος προσθέτει ότι στην κλινική που εποπτεύει, οι θεραπείες τείνουν να βασίζονται στα συμπτώματα”
Άλλα κοινά συμπτώματα: Απώλεια όσφρησης και γεύσης, πονοκέφαλοι, μυϊκοί πόνοι κ.α.
Ενώ αυτά είναι από τα πιο κοινά συμπτώματα, δεν είναι τα μόνα. Μια μελέτη, η οποία επικεντρώθηκε σε ενήλικες, διαπίστωσε ότι μπορεί να υπάρχουν 200 συμπτώματα που σχετίζονται με την covid μακράς διαρκείας.
«Έχω έναν καημένο έφηβο, ο οποίος, μήνες μετά τη μόλυνση από τον κορονοϊό, μυρίζει περιττώματα όποτε βρίσκεται κοντά σε κρέας οποιουδήποτε είδους», λέει η δρ. Αρναούτ. «Αυτό φαίνεται ήπιο, αλλά μπορεί πραγματικά να επηρεάσει την όρεξη και την ψυχική ευεξία κάποιου».
H covid μακράς διαρκείας δεν είναι εύκολο να διαγνωσθεί ή να οριστεί
Η covid μακράς διαρκείας είναι ένα σύνδρομο - μια ομάδα συμπτωμάτων που εμφανίζονται συχνά μαζί - οπότε δεν είναι κάτι που μπορεί να διαγνωστεί με ένα τεστ.
«Η covid μακράς διαρκείας στα παιδιά μπορεί να μοιάζει με πολλά πράγματα», λέει η δρ. Αρναούτ.
Επιπλέον, τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν μακροπρόθεσμα συμπτώματα ακόμη και αν αρχικά δεν είχαν συμπτώματα ή (είχαν) απλώς πολύ ήπια συμπτώματα. Μπορεί να μην έχουν καν κάνει τεστ για covid 19 ή να έχουν αναστίστοιχα αποτελέσματα σε μεταγενέστερες δοκιμές αντισωμάτων.
«Δεν υπάρχει κανένα διαγνωστικό τεστ για covid μακράς διαρκείας. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία θεραπεία για αυτό», δηλώνει ο δρ. Λούμενγκ ο οποίος προσθέτει ότι στην κλινική που εποπτεύει, οι θεραπείες τείνουν να βασίζονται στα συμπτώματα. Έτσι, εάν ένα παιδί έχει συμπτώματα που μοιάζουν με άσθμα, τα αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο που θα αντιμετώπιζε ένα παιδί με άσθμα. Ένας ειδικός στη μύτη και το λαιμό του αυτιού μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια όσφρησης ή γεύσης.
Αλλά για να περιπλέξουμε περαιτέρω τα πράγματα, δεν υπάρχει καθολικός ορισμός για το τι σημαίνει «μακράς διαρκείας», αν και πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι η αφετηρία είναι τρεις μήνες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Ο ορισμός της covid μακράς διαρκείας μένει να αποφασιστεί.
«Σίγουρα γνωρίζουμε ότι τα παιδιά μπορούν να έχουν συμπτώματα για διάστημα τεσσάρων εβδομάδων, και αυτό είναι αρκετά φυσιολογικό», δηλώνει ο Λούμενγκ, αν και σημειώνει ότι δεν αμφισβητεί το πόσο δύσκολο μπορεί να είναι για τα παιδιά και τους γονείς όταν ένα παιδί είναι αδιάθετο εβδομάδες.
«Πολλά παιδιά μπορεί να έχουν συμπτώματα που παρατείνονται για δύο έως τρεις μήνες και τελικά υποχωρούν. Σίγουρα, αυτό είναι ενοχλητικό για την οικογένεια. (Κανείς) δεν ξέρει τι συμβαίνει. Αλλά στην πραγματικότητα υπάρχει ένα είδος ”αποχώρησης” των συμπτωμάτων σε περίπου τρεις μήνες όταν τα πράγματα βελτιωθούν», πρόσθεσε.
Ας μιλήσουμε με τον παιδίατρο της οικογένειας εάν ανησυχούμε ότι (το παιδί μας) αντιμετωπίζει covid μακράς διαρκείας.
H covid μακράς διαρκείας στα παιδιά είναι λιγότερο συχνή από ό, τι φοβούνταν οι γιατροί.
Στα πρώτα στάδια της πανδημίας, υπήρξε κάποια έρευνα που υποδήλωνε ότι ο επιπολασμός των συμπτωμάτων της covid μακράς διαρκείας στα παιδιά μπορεί να φτάσει το 60%, ανέφερε ο Λούνμπεργκ.
Αλλά η επόμενη έρευνα ήταν πολύ πιο καθησυχαστική. Μία μελέτη διαπίστωσε ότι περίπου το 4% των παιδιών παρουσίαζαν συμπτώματα περίπου ένα μήνα μετά την αρχική τους μόλυνση και λιγότερο από το 2% των παιδιών δυο μήνες. Ωστόσο, έρευνα που δημοσιεύθηκε αυτήν την εβδομάδα - η οποία δεν έχει υποβληθεί σε αξιολόγηση από ομοτίμους (καθηγητές) - διαπίστωσε ότι μεταξύ 2 και 14% των παιδιών παρουσιάζουν εν γένει συμπτώματα αρκετούς μήνες μετά την μόλυνσή τους.
Αντίθετα, μελέτες υποδεικνύουν ότι ένας στους τέσσερις ενήλικες μπορεί να αναπτύξει συμπτώματα μακράς διάρκειας, ακόμη και αν η αρχική μόλυνσή του ήταν σχετικά ήπια.
«Ευτυχώς φαίνεται να συμβαίνει πιο σπάνια σε παιδιά παρά σε ενήλικες», δηλώνει η Αρναούτ.
“Η μετάλλαξη Δέλτα θα μπορούσε να αλλάξει το εύρος και τη φύση της πανδημίας για τα παιδιά, επομένως είναι πιο σημαντικό από ποτέ να βοηθήσουν οι γονείς να διατηρήσουν τα παιδιά τους ασφαλή φορώντας μάσκες, διατηρώντας απόσταση και διασφαλίζοντας ότι τα μέλη της οικογένειας που είναι επιλέξιμα θα εμβολιαστούν το συντομότερο δυνατό.”
Η Δέλτα θα μπορούσε να αλλάξει τα πράγματα για τα παιδιά.
Ενώ οι γιατροί είναι ενθουσιασμένοι με το γεγονός ότι η covid μακράς διαρκείας στα παιδιά είναι πολύ λιγότερο συχνή από ό, τι κάποτε φοβόντουσαν, τα παιδιατρικά περιστατικά αυξάνονται αυτήν τη στιγμή ως αποτέλεσμα της πιο μεταδοτικής μετάλλαξης Δέλτα. Η μετάλλαξη Δέλτα θα μπορούσε να αλλάξει το εύρος και τη φύση της πανδημίας για τα παιδιά, επομένως είναι πιο σημαντικό από ποτέ να βοηθήσουν οι γονείς να διατηρήσουν τα παιδιά τους ασφαλή φορώντας μάσκες, διατηρώντας απόσταση και διασφαλίζοντας ότι τα μέλη της οικογένειας που είναι επιλέξιμα θα εμβολιαστούν το συντομότερο δυνατό.
Πολλοί γονείς κάνουν ήδη αυτό που προτείνουν οι γιατροί και (συστήνουν) οι οδηγίες δημόσιας υγείας, όπως η μετακίνηση πάρτι γενεθλίων σε εξωτερικούς χώρους, λέει η Αρναούτ. Ας αναβάλλουμε τις οικογενειακές συγκεντρώσεις, προτρέπει, κι ας ανοίξουμε τα παράθυρα στα σχολεία. Είναι σημαντικό οι γονείς να λάβουν σοβαρά υπόψη αυτήν την μετάλλαξη, ιδιαίτερα όταν τα παιδιά επιστρέφουν στο σχολείο. Ενώ η covid μακράς διαρκείας στα παιδιά είναι σχετικά σπάνια ασθένεια, οι πιθανότητες αυξάνονται όταν πρώτα μολυνθούν περισσότερα παιδιά.
«Η μετάλλαξη Δέλτα είναι ένα εντελώς νέο ”παιχνίδι” και βλέπουμε πιο σοβαρή την ασθένεια στα παιδιά. Είμαι νευρικός και ενθαρρύνω τους ανθρώπους να ακούσουν την ιατρική κοινότητα για να ξέρουν τι να κάνουν», καταλήξει η Αρναούτ. «Πνιγόμαστε, αλλά προσπαθούμε να φτιάξουμε το σκάφος καθώς επιπλέουμε στα νερά της πανδημίας».