H ισραηλινή αεροπορική βάση Νεβατίμ, στο νότιο τμήμα της χώρας, φαίνεται πως ήταν ο κύριος στόχος της ιρανικής επίθεσης με εκατοντάδες πυραύλους και drones το βράδυ του Σαββάτου η οποία αναχαιτίστηκε σχεδόν στο σύνολό της με επιτυχία από την ισραηλινή αεράμυνα, με τη βοήθεια συμμαχικών χωρών. Η βάση υπέστη ελαφρές μόνο ζημιές σε υποδομές, και λειτουργεί κανονικά, σύμφωνα με όσα ανέφεραν οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις.
O αρχηγός του γενικού επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, στρατηγός Μοχάμαντ Χοσεΐν Μπαγκερί, είπε την Κυριακή στην κρατική ιρανική τηλεόραση ότι η συγκεκριμένη βάση επελέγη ως στόχος επειδή, όπως υποστήριξε, από εκεί έφυγαν τα ισραηλινά μαχητικά F-35 που πραγματοποίησαν την επίθεση στις αρχές του Απριλίου εναντίον του ιρανικού προξενείου στη Δαμασκό. Υπενθυμίζεται ότι κατά τη συγκεκριμένη επίθεση είχαν σκοτωθεί υψηλόβαθμα στελέχη των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν, αλλά το Ισραήλ δεν έχει αναλάβει την ευθύνη. Ο Μπαγκερί είπε ότι η επίθεση του Ιράν στόχευε επίσης ένα «μεγάλο κέντρο πληροφοριών» κοντά στα σύνορα του Ισραήλ με τη Συρία.
Η εκτίμηση πως η βάση ήταν όντως ο κύριος στόχος της επίθεσης ενισχύεται από σχόλια από τον αντιναύαρχο Χαγκάρι, εκπρόσωπο των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, το πρωί της Κυριακής, που υπογράμμισε πως η βάση λειτουργούσε κανονικά, δείχνοντας και εικόνες- προφανώς επιδιώκοντας να διαψεύσει κάθε είδους φημολογία περί πρόκλησης μεγάλων ζημιών στη βάση. Ο Χαγκαρί τόνισε πως το Ιράν πίστευε πως θα μπορούσε να «παραλύσει» τη βάση και να βλάψει τις αεροπορικές δυνατότητες του Ισραήλ, μα απέτυχε,προσθέτοντας πως αεροπλάνα απογειώνονταν και προσγειώνονταν για αποστολές, περιλαμβανομένων των ισραηλινών F-35.
Σημειώνεται επίσης ότι ώρες πριν την επίθεση το επίσημο κυβερνητικό αεροσκάφος του Ισραήλ (Wing Of Zion) είχε απομακρυνθεί από τη συγκεκριμένη βάση, στην οποία εδρεύει, προφανώς για να αποφευχθούν ζημιές σε περίπτωση που εκδηλωνόταν επίθεση εναντίον της (και ενώ αναμενόταν ιρανική ενέργεια κατά του Ισραήλ, η οποία είχε θεωρηθεί πιθανότερο να εκδηλωθεί κατά στρατιωτικών στόχων). Ως εκ τούτου, δεν φαίνεται να αποτέλεσε έκπληξη η στοχοποίησή της.
Γιατί έγινε η επίθεση, τι σκοπούς είχε, ποιος «νίκησε»: Αξιολογώντας τα δεδομένα
Η ιρανική επίθεση αποκρούστηκε αναμφίβολα με επιτυχία από την ισραηλινή αεράμυνα, ωστόσο τα δεδομένα δείχνουν ότι το Ιράν ήθελε να φανεί ότι δίνει μια δυναμική απάντηση, αλλά παράλληλα προσπαθώντας να αποφύγει μια κλιμάκωση σε γενικευμένο πόλεμο.
Ως εκ τούτου, πραγματοποίησε μια εντυπωσιακής κλίμακας μεν (εξαπολύθηκαν πάνω από 300 drones, βαλλιστικοί πύραυλοι και πύραυλοι cruise) επίθεση, η οποία ωστόσο είχε από πολλές απόψεις «προαναγγελθεί» τις προηγούμενες ημέρες, οπότε η άμυνα του Ισραήλ και συμμάχων του ήταν σε ετοιμότητα, ενώ παράλληλα, λόγω της μεγάλης απόστασης, χρειάζονταν και αρκετές ώρες για να φτάσουν στο Ισραήλ πολλά από τα όπλα που εξαπολύθηκαν, ειδικά τα drones- χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει πως η Τεχεράνη δεν θα ήθελε να επιτύχει σοβαρά πλήγματα στη βάση από την οποία φέρονται να προήλθε το χτύπημα στη Δαμασκό, που φιλοξενεί το πιο σύγχρονο μαχητικό της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας, το F-35. Γενικά, το Ιράν φαίνεται να ήθελε ένα μεγάλο, θεαματικό χτύπημα- επίδειξη δύναμης, αποφεύγοντας όμως απώλειες οι οποίες θα καθιστούσαν αναπόφευκτα καταστροφικά αντίποινα από το Ισραήλ.
Σε κάθε περίπτωση, επρόκειτο για μια πολύπλοκη επιχείρηση, με εκατοντάδες πυραύλους και drones να πετούν πάνω από γειτονικές χώρες, μεταξύ των οποίων χώρες με αμερικανικές βάσεις, όπως το Ιράκ και η Ιορδανία, πριν πλησιάσουν το Ισραήλ. Η κατάρριψη μεγάλων αριθμών ήταν αναπόφευκτη- ωστόσο, όπως και να έχει, είναι λογικό να υποθέσει κανείς πως η ιρανική ηγεσία επιθυμούσε πολύ πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα σε ένα τέτοιου είδους «τιμωρητικό», συμβολικό χτύπημα (αν και όχι με μεγάλες απώλειες) αντί για την, επίσης εντυπωσιακή, απόκρουση της επίθεσής της σχεδόν στο σύνολό της, με τη βάση, όπως δείχνουν τα πράγματα, πρακτικά να μην επηρεάζεται ιδιαίτερα- λίγοι μόνο βαλλιστικοί πύραυλοι έπεσαν στην περιοχή της, ενώ τα drones και οι πύραυλοι cruise καταρρίφθηκαν όλα από το Ισραήλ και τους συμμάχους του. Όπως έγινε γνωστό, ο μόνος σοβαρός τραυματισμός από την ιρανική επίθεση ήταν ενός ανήλικου κοριτσιού στην έρημο Νεγκέβ, από θραύσματα που έπεσαν μετά από αναχαίτιση.
Οπότε ήταν μια επίθεση εξαρχής «σχεδιασμένη να αποτύχει»; Αυτό που μπορεί να εκτιμηθεί με ένα βαθμό βεβαιότητας είναι πως η ιρανική ηγεσία ήξερε ότι τα περισσότερα από τα όπλα που εξαπέλυσε δεν θα έφταναν ποτέ στον στόχο τους και ότι πρωτευόντως ήθελε να προκαλέσει αίσθηση κάνοντας κάτι «θεαματικό», για να δείξει πως η επίθεση στη Δαμασκό δεν μένει αναπάντητη (άλλωστε κάτι αντίστοιχο είχε κάνει μετά την εξόντωση του στρατηγού Σολεϊμανί στη Βαγδάτη το 2020, όταν εκτόξευσε βαλλιστικούς πυραύλους κατά αμερικανικών βάσεων στο Ιράκ, προκαλώντας κάποιες ζημιές και τραυματισμούς).
Επίσης, επιδιώκεται προφανώς και αποτροπή: Η επίθεση προκάλεσε ανησυχία και συναγερμό στο Ισραήλ και διεθνώς, ώστε (όπως ελπίζει η Τεχεράνη) το Ισραήλ να αποφύγει πολύ «τολμηρές» ενέργειες στο μέλλον (ενδεικτικά, τόσο οι ΗΠΑ όσο και άλλες χώρες- σύμμαχοι του Ισραήλ καλούν σε αυτοσυγκράτηση και αποφυγή απευθείας αντιποίνων/πληγμάτων σε βάρος του Ιράν). Αξίζει επίσης να τονιστεί πως το Ιράν δεν «έβαλε στο παιχνίδι»,τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό, στο πλαίσιο της εν λόγω επίθεσης, τη σύμμαχό του Χεζμπολάχ του Λιβάνου- αυτό δείχνει πως δεν επιθυμεί περαιτέρω κλιμάκωση.
Ωστόσο, από την άλλη, οι αριθμοί και μόνο των μέσων που εξαπολύθηκαν δείχνουν ότι η ιρανική ηγεσία ήλπιζε σε κάποια τουλάχιστον αποτελέσματα- «αντίποινα» (καταστροφές στη βάση από όπου έφυγαν τα μαχητικά του πλήγματος στη Δαμασκό- μια εστιασμένη «τιμωρία» σε έναν στρατιωτικό στόχο) για να κερδηθούν εντυπώσεις. Αντ’αυτού, η εικόνα που προέκυψε ήταν αυτή μιας μεγάλης επίθεσης – της πρώτης απευθείας από το Ιράν κατά του Ισραήλ- που αποκρούστηκε πρακτικά στο σύνολό της, με το Ισραήλ να νικά, αμυνόμενο με επιτυχία, και την Τεχεράνη να γίνεται στόχος διεθνούς αποδοκιμασίας και καταδίκης ως αυτή που έκανε ένα μεγάλο βήμα κλιμάκωσης- και μάλιστα χωρίς να καταφέρει να έχει και κάποια χειροπιαστά αποτελέσματα «επί του πεδίου». Παράλληλα, το Ισραήλ, που δέχεται εδώ και καιρό πιέσεις για τις επιπτώσεις στους αμάχους από τις πολεμικές του επιχειρήσεις στη Γάζα, βελτιώνει τη θέση του, ενισχύοντας κατά πολύ το μήνυμά του προς τη διεθνή κοινότητα ως προς την έκταση της ιρανικής απειλής και του ρόλου της Τεχεράνης ως παράγοντα αποσταθεροποίησης, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα τη στρατιωτική του ανωτερότητα.
Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να παραβλέπεται το γεγονός πως, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, το Ιράν με αυτή του την κίνηση «διέβη τον Ρουβίκωνα», ανοίγοντας την πόρτα για επίθεση του Ισραήλ απευθείας εναντίον του- και το Ισραήλ μπορεί να του προκαλέσει τεράστια ζημιά σε μια γενικευμένη σύγκρουση, ειδικά αν μπουν σε αυτήν και οι ΗΠΑ (όπως θεωρείται ότι θα συμβεί) και δεδομένου ότι το θεοκρατικό καθεστώς αντιμετωπίζει ήδη μεγάλα προβλήματα στο εσωτερικό (οικονομικά προβλήματα, διαδηλώσεις και άλλα είδη αναταραχής).
Κοινώς, ένας γενικευμένος πόλεμος είναι πάρα πολύ μεγάλο ρίσκο για το Ιράν, και ως εκ τούτου φαίνεται καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να τον αποφύγει, χωρίς παράλληλα να φαίνεται αδύναμο- καθώς είναι αμφίβολο κατά πόσον το καθεστώς του θα μπορούσε να επιβιώσει. Δεδομένου αυτού, είναι μεγάλο ερώτημα το κατά πόσον η συγκεκριμένη κίνηση από πλευράς της ιρανικής ηγεσίας θα οδηγήσει προς την κατεύθυνση που αυτή επιθυμούσε ή θα φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα.