Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις πραγματοποίησαν κύμα αεροπορικών επιθέσεων με στόχο παρακλάδια/ υποκαταστήματα ενός οικονομικού ιδρύματος που πρόσκειται στη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, καθώς θεωρείται πως το ημι- τραπεζικό αυτό σύστημα χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση της ένοπλης πτέρυγας της οργάνωσης.
Τα πλήγματα αυτά κατέστρεψαν πάνω από μια ντουζίνα υποκαταστήματα της al Qard al Hasan ανά τον Λίβανο το βράδυ της Κυριακής, δύο περίπου εβδομάδες αφού σε αεροπορικό πλήγμα σκοτώθηκε στέλεχος που χαρακτηριζόταν από πολλούς ως «υπουργός Οικονομικών» της οργάνωσης.
Μετά την εξόντωση των περισσότερων κορυφαίων πολιτικών και στρατιωτικών ηγετών της οργάνωσης, περιλαμβανομένου του επί μακρόν αρχηγού της, Χασάν Νασράλα, και το σφυροκόπημα κοινοτήτων της με αεροπορικά πλήγματα, το Ισραήλ λέει πως τώρα στοχεύει τους χρηματοδότες και τα οικονομικά ιδρύματα της οργάνωσης, σε μια προσπάθεια περαιτέρω αποδιοργάνωσης της ίδιας και της βάσης στήριξής της.
Η Χεζμπολάχ άρχισε τις διασυνοριακές επιθέσεις στο Ισραήλ μία ημέρα μετά την τρομοκρατική επίθεση της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία σκοτώθηκαν περίπου 1.200 άτομα και απήχθησαν περίπου 250. Η Χεζμπολάχ έλεγε ότι με τις επιθέσεις αυτές υποστήριζε τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
Τι είναι η al Qard al Hasan και ποιοι ωφελούνται από αυτήν
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του Associated Press, η al Qard al Hasan (AQAH) είναι επισήμως μια μη κερδοσκοπική φιλανθρωπική οργάνωση που λειτουργεί εκτός του λιβανέζικου χρηματοπιστωτικού συστήματος, και ένα από τα μέσα με τα οποία η Χεζμπολάχ εδραιώνει τη στήριξή της μεταξύ των σιιτών της χώρας. Πέρα από την ένοπλη πτέρυγά της, η Χεζμπολάχ έχει παρακλάδια/ υποκαταστήματα που λειτουργούν σχολεία, νοσοκομεία, μανάβικα και την AQAH, από την οποία επωφελούνται χιλιάδες υποστηρικτές της.
Σύμφωνα με το Ισραήλ, το εν λόγω ίδρυμα χρηματοδοτεί τις αγορές όπλων και χρησιμοποιείται για πληρωμές σε μαχητές της Χεζμπολάχ. Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών έχει επιβάλει κυρώσεις από το 2007, λέγοντας πως χρησιμοποιεί τη Χεζμπολάχ ως κάλυψη για τη διαχείριση των οικονομικών δραστηριοτήτων της οργάνωσης και για να έχει πρόσβαση στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Στα αραβικά το όνομά του σημαίνει «ευνοϊκό δάνειο». Ιδρύθηκε πριν τέσσερις δεκαετίες, λίγο μετά τη Χεζμπολάχ, παρέχει άτοκα δάνεια και επιτρέπει την κατάθεση χρυσού ως ενέχυρο με αντάλλαγμα πίστωση. Επίσης, δίνει τη δυνατότητα ανοίγματος λογαριασμών αποταμίευσης. Έχει πάνω από 30 υποκαταστήματα ανά τον Λίβανο. Μετά την οικονομική κατάρρευση του Λιβάνου το 2019, παρείχε κρίσιμη βοήθεια σε πολλούς Λιβανέζους. Αντίθετα με τις τράπεζες ανά τη χώρα που επέβαλαν όρια στις αναλήψεις, αυτοί που είχαν καταθέσεις στην AQAH μπορούσαν να βγάζουν τα χρήματά τους. Το 2021 το Office of Foreign Assets Control του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών επέβαλε κυρώσεις σε επτά άτομα λόγω σύνδεσης με την Χεζμπολάχ και την AQAH. Ένα χρόνο αργότερα, η κυβέρνηση Μπάιντεν επέβαλε κυρώσεις για τρομοκρατία σε άλλα δύο, μεταξύ των οποίων ο διευθυντής της τράπεζας, Αντέλ Μανσούρ, και δύο εταιρείες στον Λίβανο για παροχή οικονομικών υπηρεσιών στη Χεζμπολάχ.
Ο Ντέιβιντ Άσερ, ειδικός σε θέματα παράνομης χρηματοδότησης που έχει εργαστεί στα αμερικανικά υπουργεία Οικονομικών και Εξωτερικών και τώρα είναι συνεργάτης του Ινστιτούτου Χάντσον, είπε ότι οι ισραηλινές επιθέσεις ήταν «μεγάλη υπόθεση». «Η al Qard al Hasan είναι μέρος της κεντρικής οικονομικής μονάδας της Χεζμπολάχ», που είναι σαν το θησαυροφυλάκιό της, είπε.
Ο Φαϊζάλ Αμπντούλ Σατέρ, Λιβανέζος πολιτικός αναλυτής που παρακολουθεί τις δραστηριότητες της Χεζμπολάχ, είπε ότι η οργάνωση δεν χρηματοδοτείται μέσω της al Qard al Hasan και υποστήριξε ότι τα χρήματα που κατατίθενται στο ίδρυμα ανήκουν σε εταιρείες και άτομα και ότι το σύστημα ωφελεί ανθρώπους με χαμηλά εισοδήματα. «Είναι ένα συμβολικό πλήγμα» είπε σχετικά με τη στόχευση της AQAH.
Τι ζημιά προκαλούν τα ισραηλινά πλήγματα
Η συστηματική καταστροφή των υποκαταστημάτων της AQAH, μετά από χτυπήματα που εξόντωσαν σχεδόν όλη την κορυφαία ηγεσία της Χεζμπολάχ και εκτόπισαν εκατοντάδες χιλιάδες άτομα στον Λίβανο, αναμένεται να αυξήσει το χάος και την ανησυχία στη βάση στήριξης της Χεζμπολάχ. Ωστόσο ειδικοί εκτιμούν ότι είναι μάλλον δύσκολο να βλάψει τα ίδια τα οικονομικά της Χεζμπολάχ.
Η AQAH προσπάθησε να καθησυχάσει τους πελάτες της ανακοινώνοντας την Κυριακή πως είχαν εκκενωθεί όλα τα υποκαταστήματά της και ο χρυσός και άλλες καταθέσεις είχαν μεταφερθεί σε άλλους χώρους.
Ο Λιβανέζος οικονομολόγος Λούις Χομπέικα είπε πως η καταστροφή υποκαταστημάτων της AQAH δεν θα έχει επίδραση στη χρηματοδότηση της Χεζμπολάχ, καθώς τα χρήματα έρχονται από το Ιράν και πλούσιους υποστηρικτές ανά τον κόσμο. Οι μισθοί καταβάλλονται σε ρευστό, σε δολάρια.
«Όσο το Ιράν και οι σύμμαχοι της Χεζμπολάχ τη χρηματοδοτούν, η οργάνωση δεν θα επηρεαστεί» είπε ο Σομπέικα, προσθέτοντας ότι η ροή «τσαντών με ρευστό» από το εξωτερικό θα συνεχισετί όπως και στο παρελθόν.
Η Λίνα Κατίμπ, συνεργάτιδα του Chatham House που εστιάζει στη Μέση ανατολή, είπε ότι οι πελάτες της AQAH πιστεύουν ακόμα πως η Χεζμπολάχ θα είναι σε θέση να τους αποζημιώσει για τις απώλειές τους. Επίσης σημείωσε πως οι επιχειρήσεις της, όπως και κάθε οικονομικού ιδρύματος, δεν περιορίζονται σε φυσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν στοχευθεί.
Ποιο ήταν το οικονομικό στέλεχος της Χεζμπολάχ που σκοτώθηκε
Το Ισραήλ άρχισε να στοχεύει τις οικονομικές δομές της Χεζμπολάχ νωρίτερα μέσα στον μήνα, όταν ισραηλινό πλήγμα κατέστρεψε τους πάνω δύο ορόφους κτιρίου στη νότια Βηρυτό, σκοτώνοντας τον Μοχάμεντ Τζαφάρ Κασίρ, τον οποίο το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών και το Ισραήλ κατηγορούσαν πως ευθυνόταν για τη μεταφορά εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων από το Ιράν στη Χεζμπολάχ στο πέρασμα των ετών. Οι ΗΠΑ έδιναν 10 εκατ. δολάρια για πληροφορίες που θα βοηθούσαν στο ξήλωμα την οικονομικών μηχανισμών της οργάνωσης.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ είπε πως ο Κασίρ παρείχε χρηματοδότηση για τις επιχειρήσεις της Χεζμπολάχ μέσω μιας σειράς «παράνομων δραστηριοτήτων λαθρεμπορίου και προμηθειών και άλλων εγκληματικών δραστηριοτήτων». Επίσης, πρόσθεσε ότι ο Κασίρ είχε κρίσιμο ρόλο στην παροχή κεφαλαίων από τη Δύναμη Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν που χρηματοδοτούν τις δραστηριότητες της Χεζμπολάχ.
Κατά τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, ο Κασίρ ήταν επικεφαλής της Μονάδας 4400, που φροντίζει για την αποστολή όπλων από το Ιράν στον Λίβανο και επέβλεπε την ανάπτυξη πυραύλων ακριβείας της Χεζμπολάχ.
(Με πληροφορίες από Associated Press)