Το Sukhoi Su-57 (ΝΑΤΟϊκός προσδιορισμός Felon) προωθείται εδώ και χρόνια ως άλλο ένα «εξωτικό» ρωσικό «υπερόπλο», εφάμιλλο, αν όχι ανώτερο, των αμερικανικών F-22 και F-35- ωστόσο, όπως και στην περίπτωση του προηγμένου άρματος μάχης T-14 Armata, είναι άφαντο από τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία.
Το Su-57 αποκαλύφθηκε το 2010 (αρχικά ήταν γνωστό ως PAK-FA - Τ-50) από τη Ρωσία ως το πρώτο της αεροσκάφος 5ης γενεάς, ικανό για αποστολές αέρος- αέρος όσο και αέρος-εδάφους, ικανό να παραμένει «αόρατο» στην εχθρική αεράμυνα. Ωστόσο, εν έτει 2022, ο δρόμος φαίνεται ακόμα μεγάλος για να μπορέσει να παρέχει κανονικά τις υπηρεσίες του στη ρωσική πολεμική αεροπορία- η οποία, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του Popular Mechanics, χρησιμοποιεί για τις επιχειρήσεις της στην Ουκρανία μαχητικά Su-30SM και Su-35, βομβαρδιστικά Su-34 και αεροσκάφη εγγύς υποστήριξης Su-25, που επιχειρούν από αεροδρόμια στη Λευκορωσία και στη δυτική Ρωσία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ιστοσελίδας Oryx, που παρακολουθεί τις απώλειες που έχουν καταγραφεί με βάση βίντεο και φωτογραφίες, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν χάσει ως τώρα 17 αεροπλάνα.
Su-57 Felon
Το Su-57, όπως προαναφέρθηκε, προορίζεται να αποτελέσει το πρώτο μιας νέας γενιάς ρωσικών μαχητικών- ένα νέο κεφάλαιο σε σχέση με τις αναβαθμισμένες/ εκσυγχρονισμένες εκδόσεις των σοβιετικών μαχητικών που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ρωσικής αεροπορίας. Σχεδιάστηκε εξαρχής έχοντας κατά νου τα stealth χαρακτηριστικά και παρουσιάζεται ως ένα μαχητικό 5ης γενεάς, στην ίδια κατηγορία με το F-22, το F-35 και το κινεζικό J-20.
Ωστόσο, δεν μπορούν να παραλείπονται από την όλη υπόθεση κάποια σημαντικά δεδομένα: Η πτώση της ΕΣΣΔ ακολουθήθηκε από μια κατάρρευση της ρωσικής οικονομίας, και η δεκαετία του 1990 ήταν μια «πέτρινη» δεκαετία για τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, που έπρεπε να αρκεστούν σε μικρούς προϋπολογισμούς, «φορτωμένες» με μεγάλους αριθμούς πλοίων, οχημάτων και αεροσκαφών που δεν είχαν τα χρήματα για να συντηρούν και να χρησιμοποιούν. Ως εκ τούτου, ο τομέας των μαχητικών αεροσκαφών έμεινε πίσω εκ των πραγμάτων, τη στιγμή που η Δύση προχωρούσε. Παρόλα αυτά, το 1998 άρχισαν οι εργασίες πάνω στο PAK-FA από τη Sukhoi. Η κατασκευή του πρώτου αεροσκάφους (γνωστού ως Τ-50) άρχισε το 2004, και η πρώτη πτήση έγινε το 2010.
Όπως αναφέρει το Popular Mechanics, το Τ-50 ήταν όντως μεγάλη έκπληξη για τη Δύση, που είχε ως τότε συνηθίσει να βλέπει νέες εκδόσεις μαχητικών του Ψυχρού Πολέμου: Για παράδειγμα το Su-27 εξελίχθηκε στα Su-30SM, Su-35 και Su-34, ενώ τα αρχικά Su-27 αναβαθμίζονταν. Ωστόσο, αν και ένα κατά κοινή ομολογία καλό αεροσκάφος, δεν είχε stealth χαρακτηριστικά, και δεν μπορούσε να αποκτήσει, οπότε ο σχεδιασμός του νέου μαχητικού έγινε εξολοκλήρου από την αρχή.
Το Τ-50 εξελίχθηκε στο Su-57, που υποτίθεται έχει όλα τα χαρακτηριστικά των μαχητικών 5ης γενιάς: Stealth, δυνατότητα να πετά σε υπερηχητική ταχύτητα χωρίς μετάκαυση, προηγμένα avionics και ισχυρό multi-mode ραντάρ. Τα όπλα του (αέρος – αέρος και αέρος- εδάφους) αποθηκεύονται εσωτερικά, για να διατηρείται μικρό το ίχνος του στο ραντάρ (όπως το F-22 και το F-35), χωρίς να απουσιάζει η δυνατότητα μεταφοράς τους στα φτερά όταν δεν κρίνονται απαραίτητα τα stealth χαρακτηριστικά. Το εύρος των όπλων που μπορεί να φέρει είναι μεγάλο, και περιλαμβάνει και τον πύραυλο αέρος-αέρος μακράς εμβέλειας Vympel R-73.
Αυτή τη στιγμή θεωρείται πως υπάρχουν γύρω στα 12 αεροσκάφη του τύπου (πρωτότυπα/ αρχικής παραγωγής). Έχει αναφερθεί πως απεστάλησαν και στη Συρία για δοκιμές, αν και όχι για κανονικές πολεμικές αποστολές. Το πρώτο αεροσκάφος παραγωγής συνετρίβη το 2019, καθυστερώντας την είσοδό του στη ρωσική αεροπορία (Ρωσικές Αεροδιαστημικές Δυνάμεις). Αξίζει να σημειωθεί πως το αεροσκάφος έχει έναν ιδιαίτερο ήχο, που θυμίζει κάπως τον χαρακτηριστικό ήχο των αυτοκρατορικών μαχητικών (TIE Fighters) της αυτοκρατορίας στο Star Wars.
Όπως δείχνουν τα πράγματα, πρόκειται για ένα μάλλον αξιοπρεπές μαχητικό 5ης γενεάς, ωστόσο η Ρωσία δεν έχει καταφέρει να κατασκευάσει πολλά. Η ανάπτυξη του Su-57 υπέφερε από έλλειψη χρημάτων και τεχνικά προβλήματα, που οφείλονται σε μεγάλο βαθμό από το μεγάλο χρονικό διάστημα που η Ρωσία ήταν εκτός της «αρένας» της ανάπτυξης νέων μαχητικών. Ακόμη, η Ρωσία δεν είχε ποτέ ως τότε κατασκευάσει ένα stealth μαχητικό από την αρχή, και υπήρξε επίσης θέμα με τους κινητήρες.
Στο μεταξύ, ο αριθμός των αεροσκαφών που θα αγοράζονταν μειωνόταν σταδιακά: Τα αρχικά σχέδια προέβλεπαν εκατοντάδες Su-57, ωστόσο εν τέλει έπεσαν στα 76. Το 2022 World Air Forces του Flight International παρουσιάζει μόνο ένα Su-57 σε υπηρεσία στη ρωσική αεροπορία. Οι νέες κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη χώρα λόγω της εισβολής στην Ουκρανία αναμένεται να πλήξουν πολύ σοβαρά την οικονομία της χώρας, και είναι άγνωστο εάν θα μπορέσει να αντέξει οικονομικά την απόκτηση ακόμα και των 76 αεροσκαφών που είχαν προγραμματιστεί.