Στην οικονομική και υγειονομική κρίση που αντιμετωπίζει ο πλανήτης έρχεται να προστεθεί και η αλλαγή του διεθνούς περιβάλλοντος ασφάλειας, με την ανακατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.
Δύο δεκαετίες μετά τη μεγαλύτερη στην παγκόσμια ιστορία τρομοκρατική επίθεση στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης και την εν συνέχεια εισβολή των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο Αφγανιστάν, στο πλαίσιο του αμερικανικού δόγματος war on terror, το διεθνές περιβάλλον ασφάλειας επιστρέφει σε μία κατάσταση πλήρους αβεβαιότητας και σύγχυσης.
Η διεθνής κοινότητα ξαφνικά φαίνεται σαστισμένη και αδύναμη στην αντιμετώπιση της νέας κατάστασης περιορίζοντας τις ενέργειες της σε ρητορικές δηλώσεις και προειδοποιήσεις ασφάλειας, ενώ την ίδια στιγμή οι Ταλιμπάν εκφράζουν με δηλώσεις τους, μέσα από τον προεδρικό μέγαρο της Καμπούλ, την πλήρη αυτοδυναμία τους στον έλεγχο της χώρας και εμμέσως αφήνουν να εννοηθεί ότι αγνοούν τις προειδοποιητικές δηλώσεις του προέδρου των ΗΠΑ.
Πρόκειται αναμφισβήτητα για μία τεραστίων διαστάσεων κρίση διεθνούς ασφάλειας το μέγεθος της οποίας προκαλεί τρομακτικούς συνειρμούς αναφορικά με τις μελλοντικές εξελίξεις στην παγκόσμια ασφάλεια και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στην πρόσφατη έκθεση της Europol για την απειλή της τρομοκρατίας από τις φονταμενταλιστικές ισλαμιστικές οργανώσεις ISIS και AL QAEDA, επιβεβαιώνεται ότι η απειλή εκδήλωσης τρομοκρατικών ενεργειών ανά τον κόσμο από τις εν λόγω οργανώσεις παραμένει σε ιδιαιτέρως υψηλό επίπεδο, παρά το γεγονός ότι το ισλαμικό κράτος υπέστη συντριπτική ήττα από το συνασπισμό των συμμάχων (Europol, ¨On line Jihadist propaganda - 2020 in review”)
Στην ίδια έκθεση, επίσης, επισημαίνεται το γεγονός ότι οι τζιχαντιστικές οργάνωσεις επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους στην αφρικανική ήπειρο και κυρίως σε ισλαμικές χώρες της Βόρειας Αφρικής, ενώ παράλληλα εντείνουν τις προσπάθειες τους να διατηρήσουν ένα δίκτυο υποστηρικτών ανά τον κόσμο μέσα από τη χρήση του διαδικτύου και των κοινωνικών μέσων, προτρέποντας τους υποστηρικτές τους να προβούν σε μεμονωμένες τρομοκρατικές ενέργειες με το επιχείρημα ότι το Ισλάμ βάλλεται πανταχόθεν.
Λαμβάνοντας υπόψη τις εν λόγω επισημάνσεις της Europol ανακύπτουν καίριας σημασίας ερωτήματα σχετικά με τις μελλοντικές εξελίξεις, συνεργασίες και δράσεις των ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων στο διεθνές περιβάλλον ασφάλειας, μετά την ανακατάληψη της εξουσίας στο Αφγανιστάν από του ακραιφνείς Ταλιμπάν.
Τα ίδια ανησυχητικά ερωτήματα ανακύπτουν και στο χώρο της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεδομένης της προτεραίας στάσης των Ταλιμπάν στην αντιμετώπιση του γυναικείου πληθυσμού της χώρας, καθώς και στην προστασία των ανθρωπίνων αξιών, όπως αυτές εκφράζονται και διασφαλίζονται μέσα από το διεθνές δίκαιο.
Και, τέλος, το μεγαλύτερο και σύνθετο ερώτημα που τίθεται για τη σταθερότητα του διεθνούς περιβάλλοντος ασφαλείας είναι το γεγονός ότι η διεθνής κοινότητα για μια ακόμη φορά μέσα από διχαστικές στάσεις, αντιλήψεις και προσεγγίσεις απέτυχε, μετά από δύο δεκαετίες, να εδραιώσει την ασφάλεια σε μία χώρα της οποίας η γεωπολιτική σημασία επηρεάζει καταλυτικά την ασφάλεια ολόκληρου του πλανήτη.-
***
* Ο κύριος Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας. Έχει διατελέσει προϊστάμενος των εθνικών υπηρεσιών Europol και Interpol και είναι απόφοιτος των Σχολών Εθνικής Άμυνας και Εθνικής Ασφάλειας.