Ο «ακήρυχτος» πόλεμος των ΑΤΜ

Αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της HuffPost.
Open Image Modal
EUROKINISSI

Σε «Λερναία Υδρα» εξελίσσονται οι περιβόητες συμμορίες των «βομβιστών ΑΤΜ». Παρά τις κατά καιρούς φιλότιμες προσπάθειες της Ασφάλειας και τις συλλήψεις «επαγγελματιών» του είδους, το «εύκολο» χρήμα φαίνεται ότι προσελκύει διαρκώς νέους «παίχτες» και ανακυκλώνει τους παλιούς.

Το φαινόμενο φαίνεται ότι ήρθε στην Ελλάδα για να μείνει. Ιδιαίτερα, όπως τονίζουν αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., όταν οι συμμορίες βλέπουν ότι σε αρκετές περιπτώσεις καταφέρνουν να αφαιρούν κασετίνες με μετρητά, εκμεταλλευόμενες τη μη θωράκιση των ΑΤΜ με κατάλληλο εξοπλισμό.

Στην Αττική από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα έχουν ανατιναχθεί συνολικά 20 ΑΤΜ. Στο πρόσφατο παρελθόν η Αστυνομία είχε εξιχνιάσει τρεις διαφορετικές σπείρες «βομβιστών». Το μπαράζ επιθέσεων σταμάτησε πέρυσι για περίπου τρεις μήνες και στη συνέχεια άλλες σπείρες έπιασαν δουλειά. Βασικό κίνητρό των δραστών, όπως εξηγούν αστυνομικές πηγές, είναι ότι δεν απαιτείται ιδιαίτερος εξοπλισμός (παρά μόνο μπουκάλες αερίου και καλώδια).

Το 2018 υπολογίζεται ότι σημειώθηκαν συνολικά 100 επιθέσεις με στόχο Μηχανήματα Αυτόματης Ανάληψης Τραπεζών. Αστυνομικές πηγές αναφέρουν στη Huff Post: «Οσες συμμορίες και να εξαρθρωθούν, θα βρεθούν άλλες που θα συνεχίσουν να χτυπούν επιδιώκοντας την αφαίρεση μετρητών.

Το θέμα πλέον είναι πως θα αντιδράσουν οι τράπεζες για τη θωράκιση των ΑΤΜ. Στην Ευρώπη υπάρχουν χώρες που αντιμετώπισαν ανάλογο πρόβλημα και θωράκισαν τα ΑΤΜ τοποθετώντας ένα ειδικό σύστημα ασφαλείας, το οποίο αχρήστευε με ειδικό υγρό τα μετρητά μετά την έκρηξη. Οι συμμορίες πήραν το μήνυμα και σταμάτησαν τις επιθέσεις».

Open Image Modal
Eurokinissi

Στην Αττική παρατηρείται ότι οι σπείρες «χτυπούν» συνήθως ΑΤΜ που δεν είναι τοποθετημένα σε τράπεζες αλλά σε πάσης φύσεως καταστήματα (σούπερ μάρκετ κλπ) και κιόσκια. Προτιμούν, μάλιστα, τα απομακρυσμένα ΑΤΜ, θεωρώντας ότι η διαφυγή τους θα είναι ευκολότερη και οι περιπολίες της ΕΛ.ΑΣ. λιγότερες. Οι τράπεζες πληρώνουν ένα ποσό στους ιδιοκτήτες των καταστημάτων για τη λειτουργία ενός ΑΤΜ. Στο σύνολό τους τα Μηχανήματα είναι ασφαλισμένα, ενώ αποζημίωση προβλέπεται για τις καταστροφές που θα υποστεί ο ιδιοκτήτης του καταστήματος. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι μετά τις εκρήξεις και την καταστροφή τους, τα ΑΤΜ συνήθως αντικαθίστανται με καινούργια, με εξαίρεση κάποια Μηχανήματα σε απομακρυσμένα σημεία, που δεν έχουν ιδιαίτερη κίνηση.

Οι ιδιότυποι αυτοί «βομβιστές» έχουν εξελιχθεί σε μεγάλο «πονοκέφαλο» για την Ασφάλεια, καθώς κατά την έκρηξη που προκαλούν δεν διστάζουν να ισοπεδώσουν και τις προσόψεις των κτιρίων, με τελευταίο παράδειγμα την έκρηξη της περασμένης εβδομάδας σε κρεοπωλείο στην οδό Φιλολάου στο Παγκράτι, όπου το κατάστημα σχεδόν ισοπεδώθηκε

Σε αρκετές περιπτώσεις, πάντως, οι σπείρες δεν καταφέρνουν το σκοπό τους. Είτε γιατί η έκρηξη δεν είναι «επιτυχής» είτε γιατί το ΑΤΜ έχει ειδική θωράκιση που δεν επιτρέπει την ανατίναξη του μεταλλικού κουτιού που περιέχει τις κασετίνες με τα μετρητά.

Μυστικό σχέδιο για τη σύλληψή τους

Πέρυσι ανώτεροι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. είχαν εκπονήσει ειδικό επιχειρησιακό σχέδιο για την εξάρθρωση των συμμοριών.

Το σχέδιο της ΕΛ.ΑΣ. βασίστηκε στη «χαρτογράφηση» της δράσης τους. Τα μέλη της χτυπούν ξημερώματα σε σημεία που τους επιτρέπουν εύκολη διαφυγή. Φαίνεται ότι δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην αποφυγή καταδίωξής τους από αστυνομικούς.

Open Image Modal
EUROKINISSI

Eτσι, οι αρμόδιοι αξιωματικοί της Ασφάλειας προσπάθησαν σε συσκέψεις τους να προβλέψουν ποια ΑΤΜ μπορεί να αποτελέσουν τον επόμενο στόχο τους. Το επόμενο βήμα ήταν να δώσουν εντολές σε αστυνομικούς που εκτελούν περιπολίες τα ξημερώματα να αυξήσουν «διακριτικά» την προσοχή τους σε σημεία όπου βρίσκονται ΑΤΜ. Να παρατηρήσουν τυχόν ύποπτες κινήσεις από άτομα που μπορεί να τα βολιδοσκοπούν και να βρίσκονται κοντά στα σημεία αυτά σε περίπτωση που πάρουν σήμα για καταδίωξη.

Η μέθοδος «PLOFKRAAK»

Πρόκειται για μία μέθοδο διάρρηξης ΑΤΜ που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από Ρουμάνους διαρρήκτες, οι οποίοι διέκριναν ότι είναι μικρότερο το ρίσκο να αφαιρέσουν χρήματα από ΑΤΜ σε σχέση με μία επίθεση σε τράπεζα. Τα τελευταία χρόνια την ίδια μέθοδο έχουν υιοθετήσει και συμμορίες άλλων εθνικοτήτων.

Open Image Modal
EUROKINISSI

Η μέθοδος αυτή, όπως περιγράφουν αστυνομικοί, έχει ως εξής: Οι δράστες συνδέουν φιάλες αερίου με λάστιχα ποτίσματος ή άλλα ειδικά λάστιχα. Τοποθετούν τη μία άκρη του λάστιχου μέσα στη σχισμή του ΑΤΜ από την οποία βγαίνουν τα χρήματα. Η άλλη άκρη είναι συνδεδεμένη με τη μπουκάλα. Στη συνέχεια, ανοίγουν τη στρόφιγγα του αερίου και το διοχετεύουν το εσωτερικό του ΑΤΜ. Τελευταίο βήμα τους είναι να προκαλέσουν έκρηξη, συνήθως με ηλεκτρικά καλώδια που έχουν κολλήσει στο λάστιχο και τα οποία έχουν γυμνωθεί στις άκρες τους. Η ανάφλεξη που προκαλείται μέσω των καλωδίων (με τη βοήθεια μπαταρίας) έχει ως αποτέλεσμα την έκρηξη.

Η πρωτοφανής κίνηση τράπεζας

Το Νοέμβριο του 2018 τράπεζα είχε ενημερώσει εγγράφως τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής ότι για πέντε ημέρες θα κυκλοφορούν στην Αθήνα συνολικά 13 μοτοσικλέτες για την επιτήρηση επιλεγμένων τραπεζικών υποκαταστημάτων και ΑΤΜ.

Η τράπεζα πρόσθετε στην ενημέρωσή της ότι στόχος της είναι η αποτροπή εγκληματικών ενεργειών και ότι οι μοτοσικλετιστές είναι υπάλληλοι ασφαλείας της τράπεζας. Σύμφωνα με πληροφορίες, το έγγραφο της τράπεζας είχε διαβιβαστεί στην Υποδιεύθυνση Δίωξης Εγκλημάτων Κατά Ζωής και Ιδιοκτησίας (ΥΔΕΖΙ) της Ασφάλειας Αττικής, που είναι αρμόδια για τις διαρρήξεις με στόχο ΑΤΜ.

Οι τράπεζες έχουν αρχίσει, επίσης, σταδιακά να θωρακίζουν τα ΑΤΜ με συστήματα «αντι-gas», τα οποία εξουδετερώνουν το εισερχόμενο αέριο που διοχετεύουν οι συμμορίες για να τα ανατινάξουν, αλλά και με θωρακισμένα χρηματοκιβώτια που δεν ανοίγουν ούτε με δυναμίτη.