Ερώτηση πρώτη: "Αν όλοι σ' αυτήν την αίθουσα ήταν δυνητικοί επενδυτές στην Ελλάδα, θα μπορούσατε να τους διαβεβαιώσετε ότι, για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι επενδύσεις τους θα είναι ασφαλείς, ότι η χώρα θα είναι σταθερή;"
Ερώτηση δεύτερη: "Αν δειπνήσω με ανθρώπους που αγαπούν την Ελλάδα και θα ήθελαν να επενδύσουν εκεί, που θέλετε να τους ζητήσω να επενδύσουν; Έχετε έναν κατάλογο με προτεραιότητες (wish list)";
Ερώτηση τρίτη: "Αν πείσω κάποιους ανθρώπους να επενδύσουν στον τομέα της ενέργειας, ώστε να αποκτήσετε μεγαλύτερη ενεργειακή αυτονομία και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, μπορώ να τους διαβεβαιώσω ότι είναι ευπρόσδεκτοι και ότι θα πάρουν τα λεφτά τους πίσω; Μπορώ να τους πω ότι η κατάσταση είναι υπό τον έλεγχό σας και η κυβέρνηση θα μείνει για τα επόμενα τέσσερα χρόνια;". Ο άνθρωπος που έθετε τις ερωτήσεις ήταν ο Μπιλ Κλίντον. Ο άνθρωπος που έπρεπε να τις απαντήσει ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.
Ξενοδοχείο Sheraton, Νέα Υόρκη, απόγευμα Κυριακής. Το Ίδρυμα Κλίντον (Clinton Global Initiative), οργανώνει το 10o ετήσιο συνέδριό του. Σαν να χρειαζόταν επιβεβαίωση πως, 20 χρόνια σχεδόν από την τελευταία φορά που κατέβηκε σε εκλογές κι αφού έχουν μεσολαβήσει τέσσερις προεδρικές θητείες από το τέλος της δικής του, ο Κλίντον παραμένει η πιο χαρισματική από τις φιγούρες στην αμερικανική πολιτική σκηνή, ικανός να συγκεντρώσει αστέρες του χόλυγουντ (είδα την Σαρλίζ Θερόν από κοντά κι είναι ωραιότερη απ ότι στο πανί) και νόμπελ οικονομίας, ηγέτες κρατών και ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, με μια κίνηση των δακτύλων του. Φέτος μια συνεδρίαση ήταν αφιερωμένη ειδικά στην Ελλάδα. Η Γιάννα Αγγελοπούλου, μέλος του ιδρύματος, είχε κανονίσει την συνάντηση. Ήταν εκείνη που ανέλαβε να προλογίσει τον Τσίπρα με τα πιο θερμά λόγια: "Ο Αλέξης Τσίπρας- είπε- έρχεται έχοντας μαζί του την καρδιά και τις ελπίδες του ελληνικού λαού".
Η ατμόσφαιρα, γενικά, δεν θα μπορούσε να ήταν πιο φιλική για τον Έλληνα πρωθυπουργό. Ο Τζό Στίγκλιτς,είχε λίγα λεπτά νωρίτερα απευθύνει έναν ακόμη φιλιππικό κατά της γερμανικής εμμονής στην λιτότητα, που καταστρέφει όχι μόνον την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη. Ο Τζωρτζ Σόρος, που ήταν μεταξύ των ακροατών του πρωθυπουργού, θα έπαιρνε τον λόγο αμέσως μετά, σ έναν ενδιαφέροντα διάλογο με τον Ιταλό πρωθυπουργό Ρέντσι, και θα πρόσθετε μερικά ακόμη καρφιά στο φέρετρο της θεολογίας της λιτότητας, που καταστρέφει το ευρωπαϊκό όραμα. Και ο ίδιος ο Κλίντον έκανε σαφές- για όσους αμφέβαλαν- ότι θεωρεί την λιτότητα λάθος και ότι πιστεύει πως η Ελλάδα δικαιούται μια ευκαιρία για ανάπτυξη.
Η ατμόσφαιρα ήταν εμφατικά φιλελληνική και απερίφραστα αντι-γερμανική. Ξεκίνησε με ένα ντιμπέιτ της Λούκας Κατσέλη με τον Τζο Στίγκλιτς, όπου ο νομπελίστας προφήτευε την αποτυχία του νέου μνημονίου και η επικεφαλής της Εθνικής υπερασπιζόταν τη συμφωνία ως "δύσκολη αλλά διαχειρίσιμη" και πρότεινε ως επιχείρημα αισιοδοξίας το ότι στην Ελλάδα έχει συμβεί μια αλλαγή δραματική, «regime change». "Τα περισσότερα κόμματα στην Βουλή έχουν υποστηρίξει την συμφωνία και η κυβέρνηση έχει πλειοψηφία ώστε να την εφαρμόσει και να κάνει τις αλλαγές που από χρόνια εκκρεμούν".
Η βραδιά έκλεισε με ένα ακόμη πιο ενδιαφέρον ντιμπέιτ ανάμεσα στον Ματέο Ρέντσι και τον Τζωρτζ Σόρος, με τον μεγαλοεπενδυτή να υποστηρίζει ότι η Ευρώπη είναι "υπό διάλυση" και τον Ιταλό πρωθυπουργό, χαριτωμένο και χαρισματικό, να υπερασπίζεται το θαύμα της Ευρώπης, παρά τις δυσκολίες της και τους δύο να συμφωνούν εν τέλει πως η Ευρωπη χρειάζεται όραμα κι όχι μόνον κανόνες, ανάπτυξη κι όχι μόνον λιτότητα και πως τα σπρεντς δεν μπορεί να είναι ο θεός της.
Ανάμεσα στα δύο αυτά ντιμπέιτς εμφανίστηκαν επί σκηνής ο Αλέξης Τσίπρας μ΄ έναν φιλικό και προστατευτικό Μπιλ Κλίντον στο πλευρό του. '"Η Ελλάδα"- είχε προλάβει να πει η Γιάννα Αγγελοπούλου- "οφείλει να προσφέρει μια δέσμευση ότι θα αξιοποιήσει αυτήν την ευκαιρία που της δίνεται, ίσως την τελευταία ευκαιρία που θα έχουμε, ώστε να εισαγάγει τις εδώ και καιρό αναγκαίες αλλαγές, να δουλέψει σκληρά, να φέρει αποτέλεσμα". Και ο Αλεξης Τσίπρας έδωσε το μήνυμα: Θα συνεχίσουμε- είπε- τον αγώνα για να διορθώσουμε την πορεία της Ευρώπης, να βάλουμε μια ατζέντα ανάπτυξης στην θέση της ατζέντας της λιτότητας. Αλλά την συμφωνία θα την εφαρμόσουμε και θα δώσουμε μάχη για να αλλάξουμε την χώρα- φορολογική μεταρρύθμιση, αλλαγή της δημόσιας διοίκησης, αξιοκρατία και χτύπημα πελατειακού συστήματός, προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Ο Γιώργος Παπανδρέου, στο ακροατήριο και αυτός, ήταν σαν να άκουγε τον εαυτό του πέντε χρόνια πριν. Και όλοι ήταν ευτυχείς.
Τα δύσκολα άρχισαν όταν ο Κλίντον έθετε τις συγκεκριμένες ερωτήσεις του: Θα εξαντλήσετε την τετραετία; εγγυάστε πολιτική σταθερότητα; που ακριβώς χρειάζεστε επενδύσεις; πόσο γρήγορα θα κάνετε μεταρρυθμίσεις; εγγυάστε ότι οι επενδυτές δεν θα χάσουν τα λεφτά τους;
Ο Τσίπρας ήταν φανερό ότι δεν είχε έτοιμες τις απαντήσεις του ούτε την ετοιμότητα να τις αυτοσχεδιάσει, και μάλιστα στα αγγλικά. Αλλά είχε ένα μήνυμα που θέλησε να περάσει: "Οι ξένοι επενδυτές είναι καλοδεχούμενοι και θα έχουν απέναντί τους μια κυβέρνηση με καθαρή εντολή να φέρει αλλαγές στην χώρα". Ή, σε άλλο σημείο: "Η Ελλάδα θα γίνει σε λίγα χρόνια ένας προνομιακός προορισμός ξένων επενδύσεων, είναι η άποψή μου και η επιθυμία μου".
Ήταν φανερό ότι ο Αλέξης προσπαθεί να μάθει την γλώσσα που μιλούν στο «Μεγάλο Μήλο»...