«Διαπραγματεύσεις με την Ευρώπη μόνο εάν αρχίσει να μας πληρώνει ένα ποσό ετησίως, όχι μόνο για το παρόν αλλά και για το παρελθόν», διαμήνυσε ο Αμερικανός πρόεδρος, κλιμακώνοντας τη ρητορική του έναντι των Ευρωπαίων εταίρων.
Η δήλωση έρχεται στον απόηχο των «τιμωρητικών» δασμών που επέβαλαν οι ΗΠΑ σε σειρά εισαγόμενων προϊόντων, εντείνοντας τις διεθνείς ανησυχίες για το ενδεχόμενο εμπορικού πολέμου και νέας παγκόσμιας ύφεσης. Μέσα σε αυτό το κλίμα έντασης, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεντρώνονται σήμερα στο Λουξεμβούργο, με στόχο τη χάραξη ενιαίας στρατηγικής απάντησης απέναντι στις μονομερείς ενέργειες της Ουάσινγκτον.
Οι δηλώσεις του ήταν η συνέχεια αυτών όπου παρομοίασε τα μέτρα που έλαβε ως απαραίτητο φάρμακο προκειμένου να θεραπευτούν οι παθογένειες της αμερικάνικης οικονομίας.
Επανέλαβε τις κατηγορίες στην ΕΕ ότι έχει φερθεί επί σειρά ετών άσχημα στις ΗΠΑ με την ανοχή των προηγούμενων αμερικανικών κυβερνήσεων και τόνισε πως αυτό τελειώνει και σύντομα ο αμερικανικός λαός θα δει τα οφέλη.
«Η Ευρώπη έχει φερθεί πολύ άσχημα στις ΗΠΑ...Παίρνουμε τα αυτοκίνητά τους, Mercedes, Volkswagen, BMW... αγοράζουμε εκατομμύρια αυτοκίνητα, αυτοί δεν αγοράζουν κανένα...Δεν παίρνουν τα αγροτικά μας προϊόντα, δεν παίρνουν τίποτα. Η Ευρώπη μας φέρθηκε πολύ άσχημα. Βάλαμε μεγάλο δασμό στην Ευρώπη», δήλωσε ενώ ήταν στο Air Force One και πρόσθεσε ότι: «Η ΕΕ έρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και θέλει να συζητήσει», αλλά πρόσθεσε ότι η οποιαδήποτε συμφωνία θα έχει όρους.
«Δεν υπάρχει συζήτηση αν δεν μας πληρώσουν πολλά χρήματα σε ετήσια βάση.
”Νούμερο ένα - για το παρόν, αλλά και για το παρελθόν, διότι έχουν πάρει πολύ από τον πλούτο μας και δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε να συνεχιστεί».
Η ΕΕ ψάχνει να βρει την απάντηση
Την ίδια ώρα η ΕΕ ψάχνει να βρει τον καλύτερο τρόπο αντίδρασης με τον Επίτροπο Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς, να προσπαθεί να στήσει γέφυρες με τις ΗΠΑ στη λογική μιας αντίδρασης από θέση ισχύος, διατηρώντας παράλληλα ανοιχτό το ενδεχόμενο διαλόγου.
Αυτό ήταν και το στίγμα της μέχρι τώρα στρατηγικής της ΕΕ όπως διατυπώθηκε επανειλημμένα από την επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δηλαδή ότι η ΕΕ είναι έτοιμη τόσο για διαπραγματεύσεις όσο και για αντίποινα.
Σε αυτό το πλαίσιο θα διεξαχθεί και συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο Λουξεμβούργο. Οι ΥΠΕΞ θα επιχειρήσουν να διαμορφώσουν μια στρατηγική απάντηση στους νέους δασμούς που ανακοίνωσε ο Τραμπ, οι οποίοι πλήττουν ευρωπαϊκές εξαγωγές. Η συνάντηση γίνεται λίγες ημέρες πριν επιβληθούν οι δασμοί αντίποινα στις ΗΠΑ γι΄αυτούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Τα ερωτήματα που τίθενται είναι πότε και πως θα απαντήσει η ΕΕ και με ποιο τρόπο δεν θα βρεθεί ζημιωμένη.
Σκέψεις που κυριαρχούν είναι ότι οι ΗΠΑ θα πονέσουν με αντίμετρα στους τομείς των υπηρεσιών και συγκεκριμένα κατά των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών. Αυτό που ζητείται δηλαδή είναι η ενεργοποίση του ισχυρού όπλου της ΕΕ δηλαδή του ενωσιακού μηχανισμού αποτροπής μέτρων εξαναγκασμού που παρέχει στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της τα μέσα για να αποτρέπουν και να αντιμετωπίζουν τον οικονομικό εξαναγκασμό από τρίτες χώρες.
Ζητείται ενότητα
Ωστόσο αυτό που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η διατήρηση της ενότητας στην ΕΕ δεδομένου ότι η Ιταλία, η Ισπανία, αλλά και η Ελλάδα, εκφράζουν κάποια επιφυλακτικότητα σε μια πιθανή σκληρή απάντηση από μέρους της ΕΕ, άποψη που υποστηρίζουν τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία.
Στην ουσία παρατηρείται εκ νέου διχασμός μεταξύ των κρατών μελών, μια μερίδα επιθυμεί σκληρά μέτρα και κλιμάκωση, καθώς εκτιμά πως είναι ο μόνος τρόπος για να πάρει το μήνυμα ο Τραμπ, ενώ η άλλη ομάδα επιθυμεί ναι μεν την προετοιμασία μια κατάλληλης απάντησης, αλλά παράλληλα ζητεί «παραθυράκια» υποχωρήσεων που θα οδηγήσουν σε άρση των δασμών.
Φοβίες και για δασμούς σε άλλους τομείς
Μεγάλη ανησυχία χαρακτηρίζει και την Ιρλανδία όπου στο έδαφός της δραστηριοποιούνται μεγάλες τεχνολογικές και φαρμακευτικές εταιρείες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι φόβοι της ΕΕ βασίζονται στο γεγονός ότι η αμερικανική κυβέρνηση έχει χαρακτηρίσει πέντε τομείς ως στρατηγικής σημασίας για τις ΗΠΑ, επιβάλλοντας μέχρι στιγμής δασμούς μόνο σε δύο από αυτούς: τον χάλυβα/αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα. Παραμένουν ακόμη στο «τραπέζι» η ξυλεία, η φαρμακοβιομηχανία και οι ημιαγωγοί.
Μια άλλη εικόνα από αυτή που δίνει ο Τραμπ
Σημειώνεται ότι, όπως ενημερώνει το Συμβούλιο της ΕΕ, η Ένωση κατάργησε τους δασμούς μεταξύ των κρατών μελών της όταν δημιουργήθηκε η τελωνειακή ένωση το 1968. Τα εμπορεύματα που εισάγονται στην ΕΕ από τον υπόλοιπο κόσμο υπόκεινται σε δασμούς σύμφωνα με τους κανόνες και τις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Μαζί, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 30% του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών και το 43% του παγκόσμιου ΑΕΠ (εκφρασμένο σε δολάρια ΗΠΑ).
Το 2023 ήταν ακόμη ένα έτος ρεκόρ, με το διμερές εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών να ανέρχεται στα 1,6 τρισ. ευρώ. Σε τάξη μεγέθους, είναι μεγαλύτερο από ολόκληρο το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της Ισπανίας. Κάθε μέρα διασχίζουν τον Ατλαντικό αγαθά και υπηρεσίες η αξία των οποίων ξεπερνά τα 4,4 δισ. ευρώ.
Το 2023 το εμπορικό πλεόνασμα της ΕΕ σε ό,τι αφορά τις εμπορικές συναλλαγές της σε αγαθά και υπηρεσίες με τις ΗΠΑ ανήλθε στα 48 δισ. ευρώ
Οι συνολικές επενδύσεις των ΗΠΑ στην ΕΕ είναι τετραπλάσιες από εκείνες στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις της ΕΕ στις ΗΠΑ είναι περίπου δεκαπλάσιες από τις επενδύσεις της ΕΕ σε Ινδία και Κίνα μαζί.
Οι διμερείς εμπορικές συναλλαγές και επενδύσεις στηρίζουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε ΕΕ και Ηνωμένες Πολιτείες. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών των ΗΠΑ προς την ΕΕ στηρίζουν 2,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, ενώ οι επενδύσεις εταιρειών της ΕΕ στις ΗΠΑ παρέχουν απασχόληση για 3,4 εκατομμύρια άτομα.