Επιστήμονες της British Antarctic Survey (BAS) ανακάλυψαν μια περιοχή στην Ανταρκτική, κοντά στον Νότιο Πόλο, όπου η βάση του ανταρκτικού παγετώνα λιώνει απρόσμενα γρήγορα: Χρησιμοποιώντας ραντάρ για να «δουν» κάτω από τρία χιλιόμετρα πάγου, ανακάλυψαν πως μέρος του πάγου- που αντιστοιχεί σε μια περιοχή μεγέθους διπλάσιου αυτού της ευρύτερης περιοχής του Λονδίνου- απουσιάζει.
Στο πλαίσιο της νέας μελέτης, που δημοσιεύεται στο Scientific Reports, εξηγείται πώς μια ασυνήθιστη ποσότητα γεωλογικής θερμότητας έλιωσε, και συνεχίζει να λιώνει, τη βάση του παγετώνα, με αποτέλεσμα τα στρώματα του πάγου από πάνω να αρχίζουν να «βυθίζονται» προς τα κάτω.
Οι ερευνητές θεωρούν πως η πηγή της θερμότητας αυτής είναι ένας συνδυασμός ασυνήθιστα ραδιενεργών βράχων και θερμού νερού που προέρχεται από βαθιά στο υπέδαφος. Η θερμότητα λιώνει τη βάση του παγετώνα, με αποτέλεσμα να παράγεται νερό που καταλήγει σε λίμνες που βρίσκονται βαθιά κάτω από τον παγετώνα. Το επιπλέον αυτό νερό ίσως να λειτουργεί ως «λιπαντικό», συνδράμοντας στη γρήγορη ροή του πάγου στην περιοχή.
«Η διαδικασία του λιωσίματος που παρατηρούμε πιθανότατα είναι σε εξέλιξη χιλιάδες, ίσως εκατομμύρια χρόνια, και δεν συμβάλλει απευθείας στις αλλαγές στον παγετώνα. Ωστόσο, στο μέλλον το έξτρα νερό ίσως να καταστήσει αυτή την περιοχή πιο ευάλωτη σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως η κλιματική αλλαγή» δήλωσε ο Τομ Τζόρνταν, lead author της έρευνας.
Για τους σκοπούς της έρευνας συγκεντρώθηκαν δεδομένα με αεροσκάφος της BAS, στο πλαίσιο του προγράμματος PolarGAP. Το διεθνές αυτό εγχείρημα, με χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, περιλαμβάνει ερευνητές από τη Μ. Βρετανία, τη Νορβηγία και τη Δανία, με σκοπό την απόκτηση δεδομένων για τη βαρύτητα γύρω στον Νότιο Πόλο. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας, επίσης, οι επιστήμονες συνέλεξαν δεδομένα ραντάρ που αποκάλυπταν το πάχος, τη δομή και της συνθήκες στη βάση του παγετώνα.