Αναζητούνται εναλλακτικά σενάρια για τη μείωση των πλεονασμάτων

Κρίσιμο του Eurogroup της Παρασκευής.
Open Image Modal
BrianAJackson via Getty Images

Σε μια ιδιαίτερα θετική αξιολόγηση της Ελληνικής Οικονομίας από τους Θεσμούς έως το τέλος Σεπτεμβρίου «ποντάρει» το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Με αυτό τον τρόπο θα οικοδομήσει σχέσεις εμπιστοσύνης με τους δανειστές και θα ανοίξει το δρόμο για τη συζήτηση σχετικά με τη μείωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος μετά το 2021.

Το γεγονός ότι ήδη οι Ευρωπαίοι εταίροι έχουν εκφράσει την αντίθεση τους στην πρόθεση της Ελληνικός πλευράς να αλλάξει τους δημοσιονομικούς στόχους, καθιστά αναγκαία την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Ακόμα σημαντικότερο είναι η Ελληνική πλευρά να καταφέρει να ολοκληρώσει τη διαδικασία με την υπάρχουσα σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δηλαδή πριν γίνουν οι αλλαγές στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να δημιουργηθούν νέες ισορροπίες.

Για αυτό το λόγο και οι πρώτες επαφές μεταξύ του νέου υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα και των Ευρωπαίων αξιωματούχων έχουν εδώ και καιρό ξεκινήσει με στόχο να προετοιμάσουν τα πρώτα επίσημα ραντεβού μέσα στο Σεπτέμβριο. Ιδιαίτερα κρίσιμη θεωρείται η πρώτη συμμετοχή του κ. Σταϊκούρα στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στο Eurogroup της 13ης Σεπτεμβρίου. Εκεί αναμένεται να παρουσιάσει το κυβερνητικό σχέδιο και τις προθέσεις της νέας κυβέρνησης, καθώς και τα στοιχεία σχετικά με την πορεία υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, αλλά και την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, λίγες ημέρες πριν την κατάθεση του προσχεδίου του 2020.

Σε αυτή τη συνεδρίαση αναμένεται ο Έλληνας υπουργός οικονομικών να δεχθεί «πίεση» σχετικά με τις προθέσεις της κυβέρνησης να προχωρήσει σε αλλαγές στη φορολογία. Οι Θεσμοί έχουν εκφράσει την αντίθεση τους στο να προχωρήσει η κυβέρνηση αμέσως σε όλες τις αλλαγές στη φορολογία, με αποτέλεσμα η υλοποίηση του συνόλου των προεκλογικών εξαγγελιών να γίνει σε βάθος τετραετίας, προκειμένου, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, να μην μπουν εμπόδια στη διαπραγμάτευση για την αλλαγή των στόχων του πλεονάσματος.

Εναλλακτικά σχέδια

Αυτό δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν θα αναζητήσει ή να δημιουργήσει επιπλέον δημοσιονομικό χώρο ώστε να υλοποιήσει το σχέδιο της. Η δεδομένη δυσκολία να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης των πλεονασμάτων από το 3,5% του ΑΕΠ, έχει οδηγήσει την κυβέρνηση στην εξεύρεση και εναλλακτικών σεναρίων προκειμένου να επιτευχθεί ο σκοπός «έστω και διά της τεθλασμένης». Τα σενάρια αυτά οδηγούν σε έμμεση μείωση του στόχου του πλεονάσματος και παράλληλα δημιουργούν το απαιτούμενο δημοσιονομικό χώρο προκειμένου να υλοποιήσει τις προεκλογικές δεσμεύσεις της η κυβέρνηση.

Πρώτος στόχος είναι να αλλάξουν οι όροι υπολογισμού του πρωτογενούς πλεονάσματος προκειμένου να προσμετρώνται σε αυτό και τα έσοδα από τα κέρδη των Ελληνικών ομολόγων που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Το σχέδιο μπορεί να μην περνά από τους Θεσμούς ώστε να χρησιμοποιηθούν τα κέρδη από ANFAs και SNPs για άμεση μείωση του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα, ωστόσο η αναφορά υψηλόβαθμου αξιωματούχου των Βρυξελλών ότι είναι συμβατή με το πρόγραμμα η χρήση των κερδών των ευρωπαϊκών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα για επενδύσεις, δημιουργεί προσδοκίες για τη δημιουργία του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου για την έμμεση μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Αντίστοιχα η κυβέρνηση, μεταξύ άλλων, εξετάζει το ενδεχόμενο στον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος να προσμετρηθούν και τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις. Η διαδικασία αυτή θα αφορά μόνο μη χρηματοοικονομικές συναλλαγές (δηλαδή όχι αγοραπωλησίες μετοχών) όπως είναι οι πωλήσεις ακινήτων.