Μεγάλης κλίμακας έρευνα «προσφέρει» ορισμένα βήματα που μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσουμε το μυαλό μας από την απώλεια μνήμης.
Η μεγάλη μελέτη με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας διαπίστωσε ότι οι σωματικές και ψυχικές δραστηριότητες – όπως οι δουλειές του σπιτιού, η άσκηση ή η επίσκεψη σε αγαπημένα πρόσωπα μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου άνοιας.
Η μελέτη διάρκειας περίπου 11 ετών παρακολούθησε 501.376 άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο που ανέφεραν μόνοι τους τις σωματικές και πνευματικές τους δραστηριότητες στην αρχή του πειράματος: Πόσο συχνά επισκέπτονται φίλους τους, το επίπεδο εκπαίδευσης τους, πόσο συχνά ανεβαίνουν σκάλες, πώς μετακινούνται για τη δουλειά και άλλα.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι ορισμένες δραστηριότητες συσχετίστηκαν με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας. Τα άτομα που ασκούνταν συχνά είχαν 35% χαμηλότερο κίνδυνο, τα άτομα που έκαναν συχνά δουλειές του σπιτιού είχαν 21% χαμηλότερο κίνδυνο και τα άτομα που επισκέπτονταν καθημερινά με την οικογένεια και τους φίλους είχαν 15% χαμηλότερο κίνδυνο για να αναπτύξουν άνοια.
Και ενώ οι παράγοντες κινδύνου για άνοια περιλαμβάνουν επίσης πράγματα που είναι εκτός ελέγχου μας - όπως η γήρανση και η γενετική - η έρευνα υπογραμμίζει ότι υπάρχουν συμπεριφορές που μπορούν είτε να μειώσουν τον κίνδυνο άνοιας είτε να καθυστερήσουν την πάθηση, σύμφωνα με ό,τι λέει στην HuffPost ο δρ Σκοτ Τέρνερ, διευθυντής του πρόγραμμα διαταραχών μνήμης στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν.
Η μελέτη συνοδεύεται από μερικές προειδοποιήσεις: Τα ευρήματα είναι μια συσχέτιση, όχι απαραίτητα μια άμεση σύνδεση. Ένας άλλος περιορισμός είναι ότι επειδή οι άνθρωποι ανέφεραν τις δικές τους σωματικές και ψυχικές δραστηριότητές τους, υπάρχει πάντα η πιθανότητα κάποιοι να ξέχασαν δραστηριότητες στις οποίες συμμετείχαν ή να ανέφεραν κάποια πράγματα λανθασμένα.
«Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματά μας. Ωστόσο, τα αποτελέσματά μας είναι ενθαρρυντικά ως προς το ότι η πραγματοποίηση αυτών των απλών αλλαγών στον τρόπο ζωής μπορεί να είναι ευεργετική», δηλώνει ο συγγραφέας της μελέτης δρ. Χουάν Σονγκ από το Πανεπιστήμιο Σιτσουάν στην Κίνα.
Συνολικά, τα αποτελέσματα είναι καλά νέα, δεδομένου ότι περισσότεροι από 5 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες ζουν με άνοια — και ο αριθμός αυτός αναμένεται μόνο να αυξηθεί.
Το να διατηρούμε τον εγκέφαλό μας «τονωμένο» είναι το κλειδί.
Είτε μέσω σωματικής, κοινωνικής δραστηριότητας ή διανοητικής δραστηριότητας, το να θέτουμε τον εγκέφαλό σας σε λειτουργία μπορεί να βοηθήσει στην καθυστέρηση της εμφάνισης της άνοιας ή στη μείωση του κινδύνου εντελώς.
Οι «αγγαρείες» (καλό είναι να) διπλασιάζονται και ως σωματική και πνευματική δραστηριότητα (και μερικές φορές μπορεί να θεωρηθούν άσκηση, σημειώνει ο Τέρνερ). Οι επισκέψεις με αγαπημένα πρόσωπα είναι μια κοινωνική δραστηριότητα που απαιτεί επίσης πνευματική διέγερση και η σωματική δραστηριότητα απαιτεί επίσης πνευματική αφοσίωση.
Ο ίδιος αναφέρει ακόμα ότι τα άτομα που αναπτύσσουν προβλήματα όρασης ή ακοής θα μπορούσαν να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο άνοιας εάν δεν αντιμετωπίσουν το πρόβλημα παίρνοντας γυαλιά ή ακουστικά βαρηκοΐας. Όταν δεν μπορούμε να ακούσουμε ή να δούμε, λέει, «στερούμε τον εγκέφαλό μας από αισθητηριακές εισροές και πρέπει να τονώνουμε τον εγκέφαλό μας» για να μειώνουμε τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας
Η σωματική δραστηριότητα έχει διπλό όφελος όσον αφορά τον κίνδυνο άνοιας
Ένας άλλος παράγοντας κινδύνου για άνοια είναι ο διαβήτης, σημειώνει ο Τέρνερ, και υπάρχουν πρότυπα τρόπου ζωής που μπορούμε να ακολουθήσουμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο διαβήτη. Αυτά περιλαμβάνουν την άσκηση, την υγιεινή διατροφή και τη διατήρηση ενός ιδανικού σωματικού βάρους σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας.
Έτσι, η άσκηση όχι μόνο βοηθά στη μείωση του κινδύνου άνοιας, αλλά βοηθά επίσης στη μείωση του κινδύνου διαβήτη, ο οποίος, από μόνος του, μας θέτει σε κίνδυνο απώλειας μνήμης.
Ποτέ δεν είναι αργά για να υιοθετήσουμε αυτές τις αλλαγές
Ο Τέρνερ τονίζει ότι ανεξάρτητα από την ηλικία μας, δεν είναι ποτέ αργά να αρχίσουμε να ακολουθούμε μερικές από αυτές τις συστάσεις στη ζωή μας. Και αυτό μπορεί να είναι τόσο απλό όσο να κάνουμε ένα επιπλέον γύρο με τη σκούπα γύρω από το σπίτι ή να πάμε μια βόλτα με τον γείτονά μας, για παράδειγμα.
«Συνιστώ να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερες [αλλαγές] τρόπου ζωής για να αποφύγουμε και να αποτρέψουμε την άνοια», είπε. «Και, φυσικά, η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία».
Κι όσο για εκείνους που έχουν ήδη προβλήματα μνήμης ή άνοια;
Για όσους έχουν ήδη προβλήματα μνήμης ή άνοια, ο Τέρνερ αναφέρει ότι οι αλλαγές στον τρόπο ζωής που απαιτούν σωματική, κοινωνική ή πνευματική δραστηριότητα εξακολουθούν να είναι ευεργετικές. Μπορούμε να βοηθήσουμε στην επιβράδυνση της εξέλιξης της άνοιας διατηρώντας τον εγκέφαλό μας διεγερμένο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα παζλ είναι μια δημοφιλής δραστηριότητα μεταξύ των ατόμων με νόσο του Αλτσχάιμερ.
Εάν αντιμετωπίσουμε οποιοδήποτε καινούργιο πρόβλημα σχετικά με τη μνήμη μας, ας μιλήσουμε με το γιατρό μας.
«Αν κάποιος εμφανίσει πρόβλημα μνήμης, τότε σίγουρα θα πρέπει να αναζητήσει αξιολόγηση ξεκινώντας από τον πάροχο πρωτοβάθμιας περίθαλψης», λέει ο ίδιος.
Τόνισε ότι ορισμένα, σε μεγάλο βαθμό θεραπεύσιμα, πράγματα προκαλούν προβλήματα μνήμης, όπως η άπνοια ύπνου και η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12. Αλλά οποιεσδήποτε νευρολογικές αλλαγές θα πρέπει να αξιολογηθούν, ώστε να έχουμε το σωστό σχέδιο θεραπείας.