Ένα από τα σημαντικότερα περιουσιακά στοιχεία του ευρύτερου Δημοσίου είναι οι σχολικές μονάδες, την ευθύνη διαχείρισης και συντήρησης των οποίων έχουν οι Δήμοι, σε συνεργασία με τη διεύθυνση της καθεμιάς. Θα περίμενε κανείς να υπάρχει στοιχειώδες real estate management και οι χώροι αυτοί να αξιοποιούνται προς όφελος των παιδιών. Παρά ταύτα, στη διάρκεια του καλοκαιριού, η μεγάλη πλειοψηφία τους παραμένει κλειδαμπαρωμένη και αναξιοποίητη. Το ίδιο συμβαίνει και στη διάρκεια του χειμώνα, τις απογευματινές ώρες και τα Σαββατοκύριακα.
Είναι γεγονός ότι οι ανοικτοί κοινόχρηστοι χώροι που απευθύνονται στα παιδιά έχουν μειωθεί στο ελάχιστο. Οι παιδικές χαρές είναι λίγες και κακοσυντηρημένες, οι πλατείες έχουν παραδοθεί στα καταστήματα εστίασης, τα πάρκα είναι σπάνιο είδος και οι εύκολα προσβάσιμες παραλίες είναι γεμάτες «μπιτσόμπαρα» και ξαπλώστρες. Τα παιδιά δεν έχουν χώρο να τρέξουν, να παίξουν, να κάνουν ποδήλατο. Αναγκάζονται είτε να συνωστίζονται στους ελάχιστους διαθέσιμους χώρους είτε να πληρώνουν για να παίξουν σε ιδιωτικές εγκαταστάσεις.
Την ίδια ώρα η μεγάλη πλειοψηφία των σχολικών προαυλίων παραμένει κλειστή. Τα παιδιά αναγκάζονται να σκαρφαλώνουν σε μάντρες και να πηδούν κάγκελα προκειμένου να αθληθούν ή να παίξουν στα σχολικά προαύλια, υπό την απειλή κυρώσεων από τις Αρχές.
Τα προαύλια των σχολείων θα μπορούσαν να αξιοποιούνται από τους Δήμους, σε συνεργασία με τους συλλόγους γονέων/κηδεμόνων και τοπικά σωματεία, ώστε να αποτελέσουν διέξοδο για τα παιδιά. Με την προϋπόθεση οι χώροι να επιβλέπονται και να υπάρχει κάλυψη αστικής ευθύνης, την οποία μπορούν να διασφαλίσουν οι Δήμοι μέσω ασφαλιστικών εταιρειών.
Αυτό είναι κρίσιμο, γιατί το βασικό επιχείρημα όσων οχυρώνουν τα σχολεία σαν φρούρια είναι οι ζημιές. Η κουλτούρα σεβασμού του δημόσιου χώρου είναι όντως μεγάλο ζήτημα.
Φαντάζομαι όμως ότι θα συμφωνήσετε στο ότι δεν υπάρχει καλύτερη φύλαξη των σχολείων από την οργανωμένη απογευματινή τους λειτουργία. Τα προβλήματα δημιουργούνται σε χώρους κλειστούς και μη επιτηρούμενους.
Πέρα από τα προαύλια, τα ίδια τα σχολικά κτήρια θα μπορούσαν να αξιοποιούνται προς όφελος των παιδιών και των τοπικών κοινωνιών, υπό όρους. Θα μπορούσαμε να μετατρέψουμε τα σχολεία σε κέντρα γενικευμένης εκπαίδευσης για όλες τις ηλικίες, κέντρα πολιτισμού και αθλητισμού, σε πυρήνες διαμόρφωσης μιας ολόπλευρης παιδείας.
Κάποιοι Δήμοι έχουν κάνει αποφασιστικά βήματα και αξιοποιούν τους σχολικούς χώρους για μαθήματα, αθλητικές και πολιτισμικές δραστηριότητες εκτός ωραρίου. Χρειάζεται όμως να προχωρήσουν όλοι στην κατεύθυνση αυτή. Τα παιδιά αξίζουν να απολαμβάνουν δημόσιους επιτηρούμενους χώρους, ώστε να μην αναλώνονται στα βιντεοπαιχνίδια, σε άσκοπες βόλτες και επικίνδυνες δραστηριότητες.
Τα δημόσια σχολεία ανήκουν στους πολίτες και θα μπορούσαν όλο το χρόνο να στεγάζονται σε αυτά αθλητικές και πολιτισμικές δραστηριότητες, προς όφελος πρωτίστως των νέων. Τα σχολεία δεν είναι τσιφλίκια κανενός.