«Με τις λέξεις αυτές ο Όμηρος δεν εννοεί τις πόλεις ως οικοδομήματα, αλλά τις νοοτροπίες, τις πεποιθήσεις, τους τρόπους σκέψεις των ανθρώπων που συμβιώνουν σε μια κοινωνία, συμπεριφορές και πολιτισμό, ήθη και έθιμα. Ο σημαντικότατος μελετητής και μεταφραστής του έργου του Ομήρου αείμνηστος καθηγητής Δημήτρης Μαρωνίτης υποδεικνύει ότι το έπος της Οδύσσειας συντίθεται με τρόπο αντιθετικό πάνω σε δύο κύρια θέματα, στον νόστο του Οδυσσέα που αποτελεί την δεδομένη και αισιόδοξη έκβαση του έργου και στην αναζήτηση του ήρωα η οποία συνιστά την αντίρροπη απαισιόδοξη γραμμή», σημείωσε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του Ιδρύματος Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως κ. Δημήτριος Σιγάλας, για τη φετινή -29η κατά σειρά- διοργάνωση του εικαστικού θεσμού «Πλόες», που φέρει τον (υπό)τιτλο «Ανθρώπων Άστεα».
Δεκαεννέα σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες συμμετέχουν στην έκθεση, που εγκαινιάστηκε το Σάββατο 29 Ιουλίου και περιλαμβάνει, σε διαλεκτική σχέση -σύμφωνα με τον τρόπο στησίματος-, έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής και «εγκαταστάσεων»: Στέλιος Γαβαλάς, Στρατηγούλα Γιαννικοπούλου, Ανδρέας Δεβετζής, Χριστίνα Δουζένη, Κατερίνα Ζαφειροπούλου, Ιωάννα Καζάκη, Ηλίας Καφούρος, Καλλιόπη Λεμού (Calliopi Lemos), Φιλιππίνα Λιβιτσάνου, Κωνσταντίνος Μάσσος, Ισμήνη Μπονάτσου, Χρήστος Παλλαντζάς, Βασίλης Παπανικολάου, Κώστας Παππάς, Ανδρέας Σινόπουλος, Χρυσούλα Σκεπετζή, Αμαλία Σταυρουλάκη, Βίκυ Τσαλαματά, Κώστας Χριστόπουλος.
«Μετά τους δύο Παγκόσμιους και ιδιαίτερα καταστροφικούς πολέμους του περασμένου αιώνα, η τέχνη κάνοντας μια νέα αρχή, στράφηκε περισσότερο προς τις εκφραστικές ανάγκες του ατόμου», ανέφερε από την πλευρά της η επιμελήτρια της έκθεσης κ. Αθηνά Σχινά.
Και πρόσθεσε: «Την υπαρξιακή του αγωνία κι άλλοτε την τραγικότητα της υπαρξιακής του μοναξιάς τις συναντούμε συχνά σε έργα ως συνισταμένες της ζωής και νοηματικά ζητούμενα των καλλιτεχνών. Ζητούμενα, που τα διατυπώνουν από τότε μέχρι τις μέρες μας, ως ερωτήματα σχέσεων κι αποκρίσεων, μέσα από τις έννοιες του χωροχρόνου και των επερχόμενων μεταβολών που αισθανόμαστε στις πολυκύμαντες καθημερινότητες που βιώνουμε, οι οποίες ωστόσο εμφανίζονται απροσδόκητα και ραγδαία.
Σήμερα διαπιστώνουμε πως βιώνουμε τα επίχειρα της παγκοσμιοποίησης, της αδιαφάνειας, του ανεξέλεγκτου καταναλωτισμού και από την άλλη πλευρά των οικονομικών κρίσεων σε διεθνές επίπεδο, στοιχείων άλλωστε που συνοδεύονται από αλλαγές σε συμπεριφορές και νοοτροπίες, μαζί με μια πρωτοφανή παράλληλα μετανάστευση λαών. Τα επιτεύγματα της υψηλής τεχνολογίας, τα υποκατάστατα που έχουν εφευρεθεί και οι απροκάλυπτες διαμεσολαβήσεις που διαπιστώνουμε, ενισχύουν σταθερά και σταδιακά, ένα πνεύμα επιφυλακτικότητας και καχυποψίας, απομονωτισμού και ανασφάλειας, επιθετικότητας και βίας, που ανατρέπει πολλές κοινωνικές ισορροπίες. Ο κοινωνικός ιστός έχει υποστεί ρήγματα, που αντανακλούν στο συλλογικό μας ασυνείδητο, όπου συνήθως εδράζεται η ιεράρχηση ανθρωπιστικών αξιών και πολιτισμικών αναγκαιοτήτων όπως τις εκφράζει μια κοινωνία, μέσα από την ηθική και την αισθητική της.
Τα «Ανθρώπων Άστεα» αφορούν δύο λέξεις που συναντά κανείς στους αρχικούς στίχους της Οδύσσειας του Ομήρου και στην κυριολεξία μεταφράζονται ως «πόλεις ανθρώπων». Τα «άστεα» ωστόσο δεν ερμηνεύονται μόνον ως πόλεις, αλλά και ως πράξεις ή έργα ανθρώπων όταν αντανακλούν μέσα από αυτά τις νοοτροπίες, τις αντιλήψεις και το συλλογικό θυμικό τους ή όψεις του ασυνειδήτου τους, στις περιπτώσεις που τα άτομα έχουν οργανωθεί και διαβιούν σε ομάδες.
Η τέχνη είναι μέσον επίγνωσης. Δεν λύνει, αλλά θέτει εμμέσως προβληματισμούς, εφόσον της έχει αναγνωριστεί ένας σημαντικός κοινωνικός ρόλος, που επάξια τον επιτελεί. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν με τα συγκεκριμένα έργα τους, - τα οποία συναντά κανείς σε διαλεκτική ανάπτυξη, στους εκθεσιακούς χώρους του Ιδρύματος Π. & Μ, Κυδωνιέως - υπαγορεύουν, μέσα από την νοηματική πολυμέρεια, την αισθητική και το ιδίωμά του το καθένα, ερωτήματα κι απορίες, σχετικά με τους τρόπους αφενός που βιώνουμε και συνειδητοποιούμε τις πραγματικότητές μας, αφετέρου τις όψεις που διακρίνουμε πως συνιστούν το συλλογικό μας ασυνείδητο, μέσα από τις νωπές και ραγδαίες αλλαγές που αυτό έχει υποστεί», κατέληξε η ιστορικός Τέχνης και Θεωρίας του Πολιτισμού (ΕΚΠΑ) κ. Σχινά.
Info
Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως, Χώρα Άνδρου
Η έκθεση θα διαρκέσει έως και Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2023
Ημέρες και ώρες λειτουργίας: 10.30 – 14.30 & 18.30 – 21.30 καθημερινά, εκτός Τρίτης.
Είσοδος ελεύθερη.