Η Τουρκία προχωρά σε αύξηση των τελών που χρεώνει στα εμπορικά πλοία για την διέλευσή τους από Βόσπορο και Δαρδανέλια προκαλώντας αντιδράσεις. Ήδη στην Ελλάδα η Ένωση Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων (ΕΕΝΜΑ) κάνει λόγο για άνευ προηγούμενου αύξηση κατά 400% και ζητά την παρέμβαση των Υπουργείων Εξωτερικών και Ναυτιλίας.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Daily Sabah, η Τουρκία ”ασκώντας τα δικαιώματα της ως αυτά απορρέουν από την Σύμβαση του Μοντρέ” που ορίζει το καθεστώς στα Στενά τα τέλη πενταπλασιάζονται και ορίζονται πλέον στα 4 δολάρια ανά τόνο.
Οι νέες τιμές θα ισχύσουν από την 7η Οκτωβρίου και τα έσοδα για τη χώρα θα αυξηθούν από 40 εκατ. σε 200 εκατ. δολάρια ενώ τονίζεται πως η κίνηση αυτή θα θέσει τέλος στην ”επί 39 έτη θυματοποίηση” της χώρας.
Η ΕΕΝΜΑ σε σχετική επιστολή της προς τα δύο υπουργεία, κάνει λόγο για μία ”αιφνιδιαστική και πρωτόγνωρη κίνηση που πλήττει την εύρυθμη λειτουργία του εμπορίου και κατ’ επέκταση την ναυτιλία” επισημαίνοντας πως η αύξηση θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα διαχείρισης στα ήδη ναυλωμένα και συμφωνημένα ναύλα, αλλά και στα υπό ναύλωση πλοία και ειδικά στα πλοία της shortsea ναυτιλίας που πραγματοποιούν ιδιαίτερα συχνές διελεύσεις.
Αναφέρει επίσης ότι βρίσκεται σε επικοινωνία με τους διεθνείς οργανισμούς, καθότι ”η αδικαιολόγητη απόφαση των τουρκικών αρχών ουσιαστικά πλήττει την ελεύθερη διακίνηση αγαθών και αντίκειται στην λειτουργία της διεθνούς ναυτιλιακής κοινότητας”.
Τι υποστηρίζει η Τουρκία
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας ”Σύμφωνα με τη Σύμβαση του Μοντρέ που υπογράφηκε το 1936, η Τουρκία διατηρεί το δικαίωμα να απαιτεί αμοιβές φάρου, διάσωσης και ιατρικής περίθαλψης από πλοία που διέρχονται από τον Βόσπορο και εισέρχονται και εξέρχονται από τα Δαρδανέλια” και ακολουθεί μια ιστορική αναδρομή για τα νομίσματα που είχαν οριστεί τότε για τις συναλλαγές και την αλλαγή σε δολάρια ΗΠΑ, χωρίς όμως να αλλάξει ουσιαστικά αρχικά η αξία των τελών που καταβάλλονταν.
Όμως, όπως υποστηρίζεται ”Το 1983, η Τουρκία παραιτήθηκε από το 75% περίπου των δικαιωμάτων διοδίων” και το ένα χρυσό φράνκο αντιστοιχούσε σε 0,8063 δολαρίων”, που χαρακτηρίζεται ως ”μειωμένη αξία”.
Και συνεχίζει: ”Μέχρι σήμερα, τα διόδια έχουν εφαρμοστεί πολλαπλασιάζοντας την τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία αγοράς με την μειωμένη αξία του χρυσού φράγκου των 0,8063 ψολαρίων. Με την πάροδο του χρόνου, το ποσό πρακτικά μειώθηκε δεδομένου του αυξανόμενου πληθωρισμού και της αξίας του χρυσού, με αποτέλεσμα η Τουρκία να χρεώνει τις υπηρεσίες χαμηλότερα της αξίας τους”.
Τονίζεται επίσης πως η Άγκυρα θέλει να μειώσει τη μεταφορά πετρελαίου, υγροποιημένου αερίου και χημικών μέσω του Βοσπόρου προκειμένου να μειώσει τον κίνδυνο ατυχημάτων στη στενή πλωτή οδό ενώ γίνεται αναφορά στην κατασκευή του Κανάλ Ιστανμπούλ.