Εάν έχουμε εμβολιαστεί πλήρως και έχουμε αναρρώσει πρόσφατα από την COVID, πιθανότατα αναρωτιόμαστε αν είναι ασφαλές να συνεχίσουμε ορισμένες από τις πιο επικίνδυνες δραστηριότητες που μπορεί να είχαμε αποφύγει από την έναρξη της πανδημίας.
Γνωρίζουμε ότι ο εμβολιασμός εξακολουθεί να παρέχει ισχυρή προστασία έναντι της νοσηλείας και του θανάτου. Αν προσθέσουμε και την επιπλέον ανοσία που παρέχεται από μια επαναμόλυνση (ή «πρωτοποριακή» λοίμωξη) και είμαστε όσο πιο προστατευμένοι θα μπορούσαμε από τον κορονοϊό.
Οι ειδικοί στις μολυσματικές ασθένειες έχουν χαρακτηρίσει τον συνδυασμό εμβολιασμού και ανοσίας που παρέχεται από λοίμωξη ως υβριδική ανοσία και λένε ότι είναι η υψηλότερη μορφή ανοσίας κατά της SARS-CoV-2.
Υπάρχουν πολλά ακόμα να μάθουμε, όπως το πώς συγκρίνεται η προστασία που αποκτήθηκε μετά από μόλυνση από την Ομικρον με εκείνη από την Δέλτα. Αλλά οι γιατροί γενικά συμφωνούν ότι, για κάποιο χρονικό διάστημα, τα εμβολιασμένα άτομα που έχουν αναρρώσει από την COVID είναι πιθανό να προστατεύονται από επαναμόλυνση και από τη μετάδοση του ιού σε άλλους.
Ο κορονοϊός θα συνεχίσει να μεταλλάσσεται και πιθανότατα θα εμφανιστούν νέες παραλλαγές που θα μπορούσαν ενδεχομένως να «παρακάμψουν» μέρος της ανοσίας μας, σύμφωνα με τον Αμες Αντάτζια, ανώτερο μελετητή στο το Πανεπιστημιακό Κέντρο Υγείας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς και ειδικό σε μολυσματικές ασθένειες. Οι επαναμολύνσεις θα συμβούν τελικά - ακόμη και σε άτομα με υβριδική ανοσία - αλλά αυτές οι μελλοντικές λοιμώξεις είναι πιθανό να είναι ήπιες, χάρη σε όλη την ανοσία που έχουν δημιουργήσει.
«Αυτοί οι άνθρωποι, δεν θα πρέπει πραγματικά να ανησυχούν για την επιστροφή στις κανονικές τους δραστηριότητες, τουλάχιστον για μια περίοδο αρκετών μηνών», λέει ο Αντάτζια. «Και ακόμη και μετά από αυτή την περίοδο, εάν είναι επιρρεπείς σε επαναμόλυνση, αυτή η επαναμόλυνση θα είναι πραγματικά ήπια».
Πόσο προστατευμένοι είμαστε μετά από μια επαναμόλυνση;
Τα εμβόλια μάς παρέχουν μια μεγάλη ανοσολογική απόκριση που στοχεύει ειδικά στην πρωτεΐνη - ακίδα του κορονοϊού - το τμήμα του ιού που προσκολλάται στα κύτταρά μας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η επαγόμενη από το εμβόλιο ανοσοαπόκριση συνεχίζει να κάνει εξαιρετική δουλειά κρατώντας τους ανθρώπους έξω από το νοσοκομείο. Οι επιστήμονες εξακολουθούν να μαθαίνουν για τις λοιμώξεις που προκαλούνται από την Ομικρον δεδομένου ότι η παραλλαγή - αν και τώρα δεν βρίσκεται σε έξαρση - είναι ακόμα νέα.
«Τείνουμε να πιστεύουμε ότι αν έχουμε μολυνθεί, έχουμε καλές 90 ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων θα πρέπει να έχουμε κάποιο επίπεδο προστασίας — και αυτό πιθανότατα συμβαίνει [με την Ομικρον], αλλά πρέπει να είμαστε απολύτως σίγουροι», λέει ο Κάρλος ντελ Ρίο, καθηγητής ιατρικής, παγκόσμιας υγείας και επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Emory.
Μια μελέτη από το Χονγκ Κονγκ που δεν έχει εκδοθεί διαπίστωσε ότι οι «πρωτοποριακές» λοιμώξεις από την Ομικρον προκάλεσαν μια ευρεία απόκριση αντισωμάτων και Τ-κυττάρων που λειτουργεί καλά έναντι άλλων παραλλαγών - άλφα, βήτα, γάμμα, δέλτα. Τα αντισώματα που παράγει το ανοσοποιητικό μας σύστημα κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης βρίσκονται παντού στο σώμα μας, συμπεριλαμβανομένης της ρινικής κοιλότητας, η οποία είναι η πρώτη γραμμή άμυνάς μας όταν εισπνέουμε σωματίδια του ιού.
Η καθοδήγηση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων αναφέρει ότι οι άνθρωποι που έχουν αναρρώσει πρόσφατα προστατεύονται καλά για τρεις μήνες. Ορισμένα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η προστασία είναι ακόμη πιο ανθεκτική — επτά έως οκτώ μήνες, μερικές φορές περισσότερο, σύμφωνα με τον Αντάτζια.
Ας λάβουμε υπόψη, ωστόσο, ότι η ανοσία δεν είναι κάτι που ταιριάζει σε όλα. Οι περισσότεροι άνθρωποι με υβριδική ανοσία θα έχουν ισχυρή αντίσταση ενάντια σε σοβαρές ασθένειες - συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν προβλήματα υγείας που τους θέτουν σε κίνδυνο για την COVID, όπως η παχυσαρκία ή ο διαβήτης, σύμφωνα με τον Αντάτζια. Τα άτομα που είναι ανοσοκατεσταλμένα - συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων ή οργάνων - θα πρέπει, πάντως, να προστατεύονται, καθώς ορισμένα μπορεί να μην εμφανίσουν ισχυρή ανοσολογική απόκριση μετά τον εμβολιασμό ή τη μόλυνση.
Για άλλους χωρίς υποκείμενα προβλήματα, τα επίπεδα αντισωμάτων θα μειωθούν με την πάροδο του χρόνου και θα εμφανιστούν επαναμολύνσεις (όπως ακριβώς συμβαίνει και με άλλους ιούς του αναπνευστικού συστήματος). «Μην υποθέτετε ότι μόνο και μόνο επειδή μολυνθήκατε μια φορά δεν θα το ξαναπάθετε», λέει ο ντελ Ρίο. Ωστόσο, η κυτταρική ανοσία θα συνεχίσει να προστατεύει τους περισσότερους ανθρώπους από σοβαρές ασθένειες, νοσηλεία και θάνατο.
Λοιπόν, μπορούμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα;
Δεν είμαστε ακόμα σε ένα σημείο όπου η ζωή θα γίνει όπως ήταν πριν από την πανδημία. Ο καθένας θα πρέπει ακόμα να εξετάσει τις δικές του αντοχές απέναντι στον κίνδυνο. Η συντριπτική πλειονότητα των ατόμων με υβριδική ανοσία θα έχει απίστευτη προστασία έναντι της COVID, ειδικά όταν πρόκειται για σοβαρά αποτελέσματα, για αρκετούς μήνες. Εξαιτίας αυτού, τα άτομα με υβριδική ανοσία μπορούν να αισθάνονται λίγο πιο ασφαλή κάνοντας δραστηριότητες σε εσωτερικούς χώρους στο άμεσο μέλλον, όπως δηλώνει η Μόνικα Γκάντι, ειδική σε μολυσματικές ασθένειες στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο.
Οι άνθρωποι που είναι σοβαρά ανοσοκατεσταλμένοι θα πρέπει πάντα να είναι προσεκτικοί, όπως τους συνέστησαν να συμπεριφέρονται σε προηγούμενες περιόδους (με έξαρση του) αναπνευστικού ιού, λέει ο Αντάτζια. Εάν είστε εσείς, συνεχίστε να λαμβάνετε προστατευτικές προφυλάξεις.
Όλοι έχουν επίσης την ευθύνη να φροντίζουν εκείνους που είναι ανοσοκατεσταλμένοι, ακόμη και αφού έχουν αναρρώσει από επαναμόλυνση. Αυτό σημαίνει να λαμβάνουμε μέτρα για να εξασφαλίσουμε την ασφάλειά τους, όπως να φοράμε μάσκες δημοσίως και κοντά σ′ αυτούς που γνωρίζουμε ότι κινδυνεύουν, να κάνουμε την ενισχυτική δόση (ή να εμβολιαστούμε) εάν δεν το έχουμε κάνει ήδη και να αποφύγουμε την επαφή με άτομα εάν έχουν σημάδια ασθένειας.
Όσοι βασίζονται σε rapid test για να επισκεφτούν μέλη της οικογένειας που βρίσκονται σε κίνδυνο μπορούν πιθανώς να ησυχάσουν κατά τις πρώτες εβδομάδες μετά την ανάρρωσή τους, προσθέτει ο ντελ Ρίο. «Αλλά αν έχουμε πρόσβαση σε τεστ, ας το κάνουμε (επίσης)», συμπληρώνει.
Δεδομένου ότι δεν πρόκειται να μπορέσουμε να εξαλείψουμε τον κορονοϊό, θα παραμείνουμε όλοι σε κίνδυνο να τον κολλήσουμε καθ′ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, σύμφωνα με τον Αντάτζια. Ο στόχος τώρα, λέει, είναι να διατηρηθεί οποιαδήποτε τέτοια ασθένεια ήπια. Αυτό γίνεται κυρίως μέσω εμβολιασμού και ενισχυτικών δόσεων. Η υβριδική ανοσία μπορεί επίσης να συμβάλει (αλλά, προφανώς, ας μην προσπαθήσουμε να μολυνθούμε επίτηδες...)