Χιλιάδες ηλικιωμένες Ελβετίδες ένωσαν τις δυνάμεις τους σε μια πρωτοποριακή υπόθεση που εκδικάστηκε την Τετάρτη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου, υποστηρίζοντας ότι οι «θλιβερά ανεπαρκείς» προσπάθειες της κυβέρνησής τους για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους.
Η πρώτη υπόθεση για την κλιματική αλλαγή στο δικαστήριο του Στρασβούργου ξεκίνησε από καταγγελία μια ομάδας Ελβετίδων συνταξιούχων που ισχυρίζονται ότι η αδράνεια της χώρας τους απέναντι στην άνοδο της θερμοκρασίας θέτει τις ζωές τους σε κίνδυνο κατά τη διάρκεια καυσώνων.
Την ακρόαση στην ανώτατη έδρα του δικαστηρίου θα ακολουθήσουν άλλες δύο και θα αποτελέσει σημαντικό προηγούμενο, καθώς οι δικηγόροι των γυναικών αναζητούν μια γενναία απόφαση που θα μπορούσε να αναγκάσει τη Βέρνη να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πολύ πιο γρήγορα από ότι είναι προγραμματισμένο.
Περισσότεροι από 100 υποστηρικτές και ακτιβιστές για το κλίμα της Greenpeace συγκεντρώθηκαν έξω από την αίθουσα του δικαστηρίου, κρατώντας πανό και λουλούδια.
Η Μπρούνα Μολινάρι, η οποία είναι 81 ετών και πάσχει από άσθμα που όπως λέει επιδεινώνεται από την υπερβολική ζέστη, είπε στο Reuters ότι ελπίζει ότι η εκδίκαση της υπόθεσης θα ωφελήσει τουλάχιστον τις επόμενες γενιές. «Ως γιαγιά και μητέρα, νομίζω ότι έχουν το δικαίωμα να έχουν ένα κλίμα καλύτερο από αυτό που έχουμε εμείς σήμερα», είπε, βήχοντας καθ′ όλη τη διάρκεια.
Η Στέφανι Μπράντερ, μέλος της οργάνωσης Ηλικιωμένες Γυναίκες για την Προστασία του Κλίματος, δήλωσε ότι ένιωθε ότι η ελβετική κυβέρνηση είχε υποτιμήσει την οργάνωση μέχρι στιγμής.
«Μας θεωρούν ηλικιωμένες γυναίκες που δεν έχουν ξεκάθαρη ιδέα για το ζήτημα... και νομίζω ότι τώρα αυτό θα στραφεί εναντίον τους», είπε στο Reuters έξω από την αίθουσα του δικαστηρίου.
ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ;
Η Ελβετία θερμαίνεται ταχύτερα, σε διπλάσιο ρυθμό από τον υπόλοιπο πλανήτη και οι παγετώνες της λιώνουν γρήγορα. Η Βέρνη σχεδίαζε ένα νομοσχέδιο για βαθύτερες περικοπές εκπομπών, αλλά οι ψηφοφόροι το απέρριψαν το 2021.
Ωστόσο, ο καταξιωμένος δικηγόρος Μαρκ Βίλερς, που εκπροσωπεί την οργάνωση, είπε ότι η Ελβετία δεν είχε «καμία δικαιολογία για την αποτυχία της να προστατεύσει τα δικαιώματα των προσφευγουσών».
«Αν μια χώρα τόσο πλούσια και τεχνολογικά προηγμένη όπως η Ελβετία δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο μερίδιο που της αναλογεί – για να μην πω, δεν κάνει καν τον κόπο να αξιολογήσει ποιο θα πρέπει να είναι το μερίδιο ευθυνών της – τι ελπίδα υπάρχει ότι οι άλλες χώρες θα ανταποκριθούν στην πρόκληση που έχουμε ενώπιον μας;», είπε στην κατάμεστη αίθουσα του δικαστηρίου.
Η ελβετική κυβέρνηση, η οποία δικαιώθηκε δύο φορές στα εσωτερικά δικαστήρια σε δικαστικό αγώνα έξι ετών, θεωρεί ότι η υπόθεση είναι απαράδεκτη. Ο δικηγόρος της Βέρνης Αλέν Σαμπλέ είπε στο δικαστήριο ότι τυχόν ρυθμιστικά μέτρα που θα εκδοθούν από το δικαστήριο θα συνιστούσαν υπέρβαση, δίνοντάς τους έναν «οιονεί νομοθετικό» ρόλο.
Άλλες οκτώ κυβερνήσεις τάσσονται υπέρ της Ελβετίας στην υπόθεση. Εκπρόσωπος της ιρλανδική κυβέρνηση, είπε την Τετάρτη ότι υπήρχαν «ανυπέρβλητες δυσκολίες» στην υπόθεση των προσφευγουσών, υποστηρίζοντας ότι ζητούν από το δικαστήριο να παρακάμψει τις δημοκρατικές διαδικασίες.
Η υπόθεση έχει πάντως δρομολογηθεί και η ετυμηγορία αναμένεται εντός του έτους.