Το μυστικό για υγιή δόντια και ούλα δεν είναι στην πραγματικότητα μυστικό: Βούρτσισμα δύο φορές την ημέρα, χρήση οδοντικού νήματος μία φορά την ημέρα και τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο για καθαρισμούς.
«Δεν είναι κάτι συναρπαστικό ή αναπάντεχο, αλλά είναι αυτό που λειτουργεί αν θέλετε να αποφύγετε την τερηδόνα και τις ασθένειες των ούλων», δηλώνει στους The New York Times ο δρ Matthew Messina, κλινικός διευθυντής και επίκουρος καθηγητής στο Ohio State University College of Dentistry.
Ωστόσο, οι οδοντίατροι επισημαίνουν ότι υπάρχουν περισσότερα που θα μπορούσαμε να κάνουμε για τη στοματική υγεία. Ακολουθούν μερικές καλές και κακές συνήθειες που προτείνουν να υιοθετήσουμε και αντίστοιχα να διακόψουμε.
Κακή συνήθεια: Χρήση οδοντόβουρτσας ή οδοντόκρεμας με ενεργό άνθρακα
Οι οδοντόβουρτσες και οι μαύρες οδοντόκρεμες με ενεργό άνθρακα μπορεί να είναι αποτελεσματικές στη λεύκανση των δοντιών, αλλά το όφελος αυτό έχει κόστος.
«Ο ενεργός άνθρακας είναι απίστευτα λειαντικός», εξηγεί ο Δρ Messina. «Λευκαίνει τα δόντια σας τρίβοντας το εξωτερικό στρώμα του σμάλτου». Το σμάλτο είναι ο σκληρός, κρυσταλλικός ιστός που καλύπτει και προστατεύει τα δόντια μας. Ενώ η αφαίρεση λίγου σμάλτου μπορεί να έχει το προσωρινό αποτέλεσμα της λεύκανσης, με την πάροδο του χρόνου, η απώλεια αυτού του σμάλτου αποδυναμώνει τα δόντια και μπορεί να οδηγήσει σε λεκέδες, ραγίσματα, τερηδόνα και άλλα προβλήματα. «Το σώμα δεν παράγει περισσότερο οδοντικό σμάλτο, οπότε ο,τιδήποτε κάνουμε που το φθείρει είναι κακή ιδέα», προσθέτει.
Καλή συνήθεια: Απαλό βούρτσισμα με μαλακή οδοντόβουρτσα
Η χρήση μιας οδοντόβουρτσας με σκληρές τρίχες και το βούρτσισμα με δύναμη μπορεί επίσης να φθείρει το σμάλτο και να οδηγήσει σε υποχώρηση των ούλων και φθορές στα δόντια.
«Οι άνθρωποι έχουν εν γένει την τάση να βουρτσίζουν δυνατά και αυτό μπορεί να βλάψει τα δόντια και τα ούλα σας», σημειώνει η Δρ Natalie Peterson, κλινική αναπληρώτρια καθηγήτρια στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μινεσότα. «Αν οι τρίχες της οδοντόβουρτσας σας απλώνονται καθώς βουρτσίζετε, πιέζετε πολύ δυνατά».
Αντ′ αυτού, βουρτσίστε ελαφρά με μια οδοντόβουρτσα με μαλακές τρίχες και προσπαθήστε να την κρατάτε όπως θα κρατούσατε ένα στυλό, «καθώς είναι πιο δύσκολο να ασκήσετε υπερβολική πίεση κρατώντας την με αυτόν τον τρόπο». Εάν ξεχνάτε ότι πρέπει να βουρτσίζετε απαλά, η Δρ Peterson προτείνει ότι η αλλαγή σε ηλεκτρική οδοντόβουρτσα μπορεί να βοηθήσει, καθώς διαθέτει αισθητήρα πίεσης: «Πολλές από αυτές ειδοποιούν μόλις ασκήσετε υπερβολική πίεση».
Κακή συνήθεια: Sports drinks, ανθρακούχα αναψυκτικά, ροφήματα καφέ
Όλοι γνωρίζουμε ότι η ζάχαρη «χαλάει τα δόντια μας». Οι ειδικοί έχουν διαπιστώσει ότι τα τρόφιμα και τα ποτά με προσθήκη ζάχαρης ενισχύουν τα βακτήρια του στόματος που προκαλούν τερηδόνα και ασθένειες των ούλων.
Τα όξινα τρόφιμα και ποτά είναι επίσης επιβλαβή. «Τα οξέα διαβρώνουν το σμάλτο των δοντιών και με την πάροδο του χρόνου μπορεί να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά», αναφέρει ο Dr. Frank Scannapieco, καθηγητής στοματικής βιολογίας στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Buffalo.
Τα αθλητικά ποτά (sports drinks, γνωστά και ως ποτά ηλεκτρολυτών), τα ενεργειακά ποτά και τα ανθρακούχα αναψυκτικά τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε οξέα και ζάχαρη -ένα διπλό χτύπημα για τα δόντια.
«Ακόμη και τα αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη έχουν υψηλά επίπεδα οξέων», προσθέτει ο Δρ Scannapieco. «Αν πίνετε ένα από αυτά τα ποτά την ημέρα, δεν είναι μεγάλο πρόβλημα, αλλά αν τα καταναλώνετε καθ′ όλη τη διάρκεια της ημέρας αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος φθοράς των δοντιών σας».
Τα ροφήματα καφέ με διάφορες γεύσεις είναι επίσης, ύπουλη και σημαντική πηγή οξέων (από τον καφέ) και ζάχαρης (από τα πρόσθετα). «Συχνά έχουμε ασθενείς που προσπαθούμε να καταλάβουμε τι ευθύνεται για την τερηδόνα τους και αποδεικνύεται ότι σχετίζεται με τα ροφήματα καφέ», λέει ο Δρ Peterson. «Αυτά τα caramel macchiato και τα παρόμοια περιέχουν συνήθως περισσότερη ζάχαρη κι από τα ανθρακούχα αναψυκτικά».
Καλή συνήθεια: Ξεπλένουμε το στόμα με νερό μετά το φαγητό
Το ξέπλυμα του στόματός μας με νερό αμέσως μετά το φαγητό ή το ποτό μπορεί να βοηθήσει στην εξουδετέρωση της οξύτητας, στην απομάκρυνση των υπολειμμάτων ζάχαρης και στην απομάκρυνση των βακτηρίων που προκαλούν τερηδόνα και κακή αναπνοή. «Ειδικά αν έχετε φάει ή πιει κάτι γλυκό ή όξινο, το ξέπλυμα με νερό μετά -«κάτι τόσο απλό» -είναι ευεργετικό», δηλώνει ο Δρ Messina.
Καλή συνήθεια: Δεν βουρτσίζουμε τα δόντια αμέσως μετά το γεύμα
Το βούρτσισμα του σμάλτου που έχει προσωρινά μαλακώσει από τα οξέα και τα σάκχαρα μπορεί να φθαρεί, εξηγεί ο Dr. Messina. «Αν μπορείτε να περιμένετε 30 λεπτά μετά το φαγητό ή το ποτό πριν βουρτσίσετε, είναι καλύτερο για τα δόντια σας». Κατά τη διάρκεια αυτού του ημιώρου, το σμάλτο των δοντιών θα «επαναμεταλλοποιηθεί», καθώς τα οξέα εξασθενούν, εξηγεί. «Αλλά τα βακτήρια παραμένουν, εκτός αν τα απομακρύνουμε με το βούρτσισμα και το οδοντικό νήμα».
Κακή συνήθεια: Οδοντογλυφίδες
«Η συνήθεια να σκαλίζουμε τα δόντια -είτε με το νύχι, είτε με ξύλινες οδοντογλυφίδες- μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμό των ούλων μεταξύ των δοντιών, σε αποστήματα, ευπάθεια και εκδορές», επισημαίνει ο Δρ Scannapieco.
Εάν αισθάνεστε την ανάγκη να σκαλίσετε τα δόντια σας, ο Dr. Messina συστήνει καθαρισμό με μεσοδόντια βουρτσάκια (σ.σ. που αφαιρούν υπολείμματα τροφής). Είναι ασφαλή και αποτελεσματικά -ίσως περισσότερο αποτελεσματικά κι από το οδοντικό νήμα. Ορισμένες έρευνές του έχουν επίσης διαπιστώσει ότι τα βουρτσάκια αυτά προκαλούν λιγότερο ερεθισμό στα ούλα από το οδοντικό νήμα.
Κακή συνήθεια: Χρησιμοποιούμε τα δόντια μας ως εργαλεία
«Βλέπω ανθρώπους που χρησιμοποιούν τα δόντια τους για να κόψουν τις μικρές πλαστικές ετικέτες τιμών στα ρούχα ή για να ανοίξουν συσκευασίες», επισημαίνει ο Δρ Μεσίνα. Το σμάλτο των δοντιών είναι πολύ ισχυρό όταν συμπιέζεται, δηλαδή όταν δαγκώνουμε και μασάμε την τροφή, αλλά δεν είναι το ίδιο ισχυρό όταν κάμπτεται ή λυγίζει. «Το τράβηγμα μιας πλαστικής καρτέλας λυγίζει το δόντι και το σμάλτο μπορεί να ραγίσει ή να σπάσει. Βλέπω τέτοιες ζημιές σε μπροστινά δόντια συνεχώς», καταλήγει.
Με πληροφορίες από The New York Times