Μια γυναίκα της Εποχής του Χαλκού, περίπου 4.500 χρόνια πριν, υποβλήθηκε σε δύο εγχειρήσεις στο κεφάλι και επέζησε και από τις δύο, όπως αποκαλύπτει επιστημονική έρευνα πάνω στο κρανίο της.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Live Science, επιστήμονες στην Ισπανία έκαναν τη συγκεκριμένη ανακάλυψη μετά από ανάλυση του σκελετού της, που βρέθηκε σε ταφικό χώρο της Εποχής του Χαλκού, γνωστό ως Camino del Molino, στην Καραβάκα ντε λα Κρουζ (νοτιοανατολική Ισπανία). Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο International Journal of Paleopathology.
Η γυναίκα εκτιμάται πως ήταν 35-45 ετών όταν πέθανε και ήταν ένα από 1.348 άτομα που βρέθηκαν στον χώρο, ο οποίος ήταν σε χρήση από το 2566 πΧ ως το 2239 πΧ. Αντίθετα με τους άλλους σκελετούς, το κρανίο υποδείκνυε μια σειρά τρυπανισμών- χειρουργικών διαδικασιών που περιλαμβάνουν άνοιγμα τρυπών στο κρανίο για να εκτεθεί η dura mater (σκληρά μήνιγγα) του εγκεφάλου- το εξώτερο τμήμα ιστού που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τη σπονδυλική στήλη, ως ένα είδος θεραπευτικής μεθόδου.
Περαιτέρω εξέταση έδειξε δύο αλληλοεπικαλυπτόμενες τρύπες ανάμεσα στον κρόταφο και το πάνω μέρος του αυτιού της. Ένα άνοιγμα ήταν 53 x 31 χιλιοστά, ενώ το άλλο ήταν μικρότερο στις 32 x 12.
Οι επιστήμονες θεωρούν πως δεν επρόκειτο για τραύματα, βάσει μιας σειράς παραγόντων: Για παράδειγμα δεν υπήρχαν σπασίματα που να «αναδύονται» από τις τρύπες, οι άκρες των οποίων ήταν πολύ ομαλές- οπότε συμπεραίνουν ότι ήταν αποτελέσματα δύο ξεχωριστών εγχειρήσεων.
Με βάση αυτές τις τρύπες, καθώς και των προσανατολισμό των τοιχωμάτων τους, οι ερευνητές εκτιμούν πως οι τρυπανισμοί έγιναν μέσω μιας μεθόδου ξυσίματος. Αυτό περιλαμβάνει το τρίψιμο ενός πέτρινου εργαλείου με τραχιά επιφάνεια πάνω στο κρανίο, σταδιακά διαβρώνοντάς το...για να δημιουργηθεί τρύπα» είπε στο Live Science η Σόνια Ντίαζ Ναβάρο, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Προϊστορίας του Πανεπιστημίου του Βαγιαδολίδ στην Ισπανία. «Για να γίνει αυτή η εγχείρηση, το άτομο που υποβαλλόταν σε αυτήν έπρεπε να κρατείται ακίνητο με δύναμη από άλλα μέλη της κοινότητας, ή να έχει πάρει ουσίες που μείωναν τον πόνο ή το άφηναν αναίσθητο» πρόσθεσε.
Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι το ότι η γυναίκα επέζησε και από τις δύο επεμβάσεις, όπως δείχνει το κρανίο της- με τους ερευνητές να θεωρούν ότι έζησε για αρκετούς μήνες μετά τη δεύτερη. Σημειώνεται πως οι χειρουργικές επεμβάσεις κατά την προϊστορία σε αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή του κρανίου είναι ιδιαίτερα σπάνιες- στην Ιβηρική Χερσόνησο ήταν πιο συνηθισμένο να γίνονται σε άλλους τομείς.
Είναι άγνωστος ο λόγος για τον οποίο η γυναίκα υποβλήθηκε στις επεμβάσεις αυτές, καθώς δεν βρέθηκαν ίχνη από τραύματα ή ασθένειες που μπορεί να σχετίζονταν μαζί τους. Αξίζει να σημειωθεί πως οι αρχαίοι χειρουργοί που έκαναν τέτοιες επεμβάσεις ήταν ιδιαίτερα ικανοί, καθώς σε γενικές γραμμές δεν προκαλούσαν ζημιά στον εγκέφαλο, μειώνοντας τον κίνδυνο μολύνσεων, ενώ θεωρείται ότι χρησιμοποιούσαν και αποστειρωμένα εργαλεία και φυτά με φυσικές αντιβιοτικές ιδιότητες για την αντιμετώπιση μολύνσεων.