Ένα σπαθί, πιθανότατα της περιόδου των Σταυροφοριών, βρέθηκε την περασμένη Πέμπτη από δύτη στα ανοιχτά των ακτών του βορείου Ισραήλ.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα της Haaretz, το σπαθί βρέθηκε σε απόσταση 200 μέτρων από την ακτή και σε βάθος 4 μέτρων. Φαίνεται να είναι σε εξαιρετικά καλή κατάσταση, αν και καλυμμένο εντελώς από κοχύλια, παρά τα περίπου 1.000 χρόνια που εκτιμάται πως έχουν περάσει από τότε που βρέθηκε εκεί, είπε ο Κόμπι Σαρβίτ, επικεφαλής της μονάδας ενάλιας αρχαιολογίας της ισραηλινής αρχαιολογικής υπηρεσίας. Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν πως το έριξε στη θάλασσα κάποιος σταυροφόρος.
Το σπαθί βρέθηκε από τον Σλόμι Κατζίν, κάτοικο της Ατλίτ, που βουτούσε στην περιοχή για ψάρεμα. Πέραν αυτού, βρήκε και άλλα αντικείμενα, και η ισραηλινή αρχαιολογική υπηρεσία δεν αποκαλύπτει το ακριβές σημείο, λόγω φόβων περί προσέλευσης αρχαιοκάπηλων. Πάντως, σύμφωνα με το δημοσίευμα, πρόκειται για ένα πολύ παλιό αγκυροβόλιο, που ανάγεται μέχρι και στην Εποχή του Χαλκού. Εκεί έχουν βρεθεί επίσης λίθινες και σιδερένιες άγκυρες, καθώς και ευρήματα της βυζαντινής περιόδου. Πάντως, είναι αξιοσημείωτο πως το σπαθί αποτελεί εξαίρεση μεταξύ των ναυτικού χαρακτήρα ευρημάτων στην περιοχή.
Επίσης, η ανακάλυψή του ήταν σε μεγάλο βαθμό θέμα τύχης, καθώς ο Κατζίν βουτούσε εκεί τη στιγμή που η κίνηση των κυμάτων ήταν τέτοια που αποκάλυψε το σπαθί. «Λόγω της δυναμικής των ρηχών νερών, η άμμος κινείται...κάθε φορά εκτίθεται νέα περιοχή» λέει ο Σαρβίτ.
Ο Κατζίν φοβήθηκε πως το σπαθί μπορεί να ξαναχανόταν, οπότε το ανέσυρε ο ίδιος και ενημέρωσε την αρχαιολογική υπηρεσία, που ανακοίνωσε την ανακάλυψη τη Δευτέρα.
Δεδομένου ότι είναι καλυμμένο εντελώς από κοχύλια και το μέγεθός του δεν είναι γνωστό με ακρίβεια, είναι δύσκολο να διαπιστωθεί η ακριβής προέλευσή του- ωστόσο οι αρχαιολόγοι θεωρούν πως ανήκε σε σταυροφόρο για μια σειρά λόγων. Σημειώνεται πως τα σπαθιά της περιόδου (οι Σταυροφορίες κράτησαν από το 1095 μέχρι το 1291) στην περιοχή, τόσο των χριστιανών σταυροφόρων όσο και των μουσουλμάνων (Μαμελούκων, Αγιουβιδών) ήταν παρόμοια, με ευθείες λεπίδες, 73- 90 εκατοστών (αν και τα μήκη ή οι λαβές μπορούσαν να διαφέρουν).
Επί της προκειμένης, οι διαστάσεις παραπέμπουν όντως σε σπαθί σταυροφόρου, ενώ επίσης σημαντικό στοιχείο είναι πως βρέθηκε 200 μέτρα από την ακτή – και οι μουσουλμανικές δυνάμεις δεν κατέφθαναν από τη θάλασσα, για την ακρίβεια, όπως λέει ο Σαρβίτ, «κατέστρεψαν τις παράκτιες πόλεις έτσι ώστε οι σταυροφόροι να μην επιστρέψουν και ανακαταλάβουν τους Αγίους Τόπους», ενώ επίσης, κατασκεύασαν οχυρά στις ακτές του σημερινού Ισραήλ για άμυνα απέναντι σε έλευση εχθρικών πλοίων. Όσον αφορά στο ενδεχόμενο το σπαθί να έπεσε από κάποιον μουσουλμάνο και να παρασύρθηκε από τα νερά, ο ίδιος το αποκλείει, καθώς είναι βαρύ για να παρασύρθηκε 200 μέτρα. «Θα καλύφθηκε από άμμο και θα κρύφτηκε, και ακριβώς για αυτό είναι τόσο καλά διατηρημένο» προσθέτει ο ίδιος.
Σε κάθε περίπτωση, χρειάζονται ακόμα πολλές έρευνες για να διαπιστωθεί με (σχετική, έστω) βεβαιότητα η προέλευσή του.