Αρθρο στο Bloomberg: «Τα Γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι της Βρετανίας»

Το άρθρο γνώμης της Αυστραλής πολιτικού Ρέιτσελ Σάντερσον.
|
Open Image Modal
REUTERS/Toby Melville
TOBY MELVILLE via Reuters

«Τον περασμένο μήνα, ο Πάπας Φραγκίσκος επέστρεψε στην Ελλάδα τα τρία θραύσματα του Παρθενώνα που κρατούνταν στα Μουσεία του Βατικανού για περίπου 100 χρόνια. Είναι καιρός η Βρετανία να ακολουθήσει το παράδειγμα του Αργεντινού ποντίφικα. Το επόμενο έτος, όταν η Ελλάδα γιορτάσει την 50ή επέτειο από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, φαντάζει ως ιδανική ευκαιρία».

Με αυτή την προτροπή εκκινεί το άρθρο γνώμης της Αυστραλής πολιτικού Ρέιτσελ Σάντερσον στο Bloomberg, που ήδη από τον τίτλο -«Τα Γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι της Βρετανίας για να τα κρατά»- παίρνει θέση υπέρ της επιστροφής τους από το Βρετανικό Μουσείο στην Ελλάδα. 

Η Σάντερσον αναφέρεται στην κίνηση του Πάπα Φραγκίσκου σημειώνοντας ότι προσέδωσε ειδικό βάρος στην άποψη ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα που χρονολογούνται από τον 5ο αι. π.Χ. πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα, αλλά και στη δήλωση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ότι την πράξη του Πάπα πρέπει να ακολουθήσει η Βρετανία. 

«Φυσικά, βοήθησε και το γεγονός ότι ο Φραγκίσκος είχε την εξουσία για τη μονομερή αυτή απόφαση», γράφει η Σάντερσον, σχόλιο το οποίο αποδίδει στον Αντρέα Ρουράλε, διευθυντή μεταπτυχιακών σπουδών στο πρόγραμμα διαχείρισης τεχνών στο Πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου, «που του έδωσε τη δυνατότητα να παρακάμψει τις διαφωνίες ορισμένων στα μουσεία του Βατικανού», όπως προσθέτει. 

«Αντιθέτως, η κυριότητα των μαρμάρων του Παρθενώνα από τη Βρετανία -που είναι γνωστά σαν Ελγίνεια, καθώς ο λόρδος Έλγιν επέβλεψε την απομάκρυνσή τους το 1801- βασίζεται στην ατελείωτη αγωνία και τις αποκλίνουσες απόψεις από αναρίθμητους εμπλεκόμενους φορείς», συνεχίζει η Σάντερσον, προσθέτοντας «ότι ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ, απέκλεισε το ενδεχόμενο τροποποίησης του βρετανικού νόμου του 1963 που απαγορεύει στο Βρετανικό Μουσείο να διαθέτει τα αντικείμενα των συλλογών του. Έτσι ο δανεισμός των μαρμάρων στο πλαίσιο μιας εκ περιτροπής συμφωνίας, βασισμένης σε πολιτιστική ανταλλαγή θα ήταν ο μόνος τρόπος να ξεπεραστεί αυτό το νομικό εμπόδιο», προσθέτει.

Η Ρέιτσελ Σάντερσον αναφέρεται μεταξύ άλλων και στο Parthenon Project, τη μη κερδοσκοπική οργάνωση υπό την προεδρία του πρώην υπουργού Πολιτισμού της Βρετανίας, λόρδου Εντ Βέιζι «που συνεργάζεται με το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο της Ακρόπολης για την εξεύρεση λύσης» και καλεί την ελληνική κυβέρνηση και το Βρετανικό Μουσείο να «συμφωνήσουν ότι διαφωνούν» σχετικά με την ιδιοκτησία των Γλυπτών του Παρθενώνα και «προτείνει μια πολιτιστική συνεργασία που θα έβλεπε τα Γλυπτά πίσω στην Αθήνα, ενώ ελληνικά αριστουργήματα θα μπορούσαν σε αντάλλαγμα να εκτεθούν στο Βρετανικό Μουσείο» σε περιοδικές εκθέσεις. 

«Όμως, το Βρετανικό Μουσείο -του οποίου η αμφισβητούμενη συλλογή περιλαμβάνει τη Στήλη της Ροζέτας, τις διατηρημένες κεφαλές Μαορί από τη Νέα Ζηλανδία και περί τα 200 Χάλκινα του Μπενίν- έχει επισημάνει πως μια τέτοια “πολιτιστική ανταλλαγή”, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει για την Ελλάδα, καθώς θα αναγνώριζε τη βρετανική ιδιοκτησία. Η Αθήνα υποστηρίζει πως η αφαίρεση των μαρμάρων ήταν πράξη λεηλασίας από τον Λόρδο Έλγιν πριν από τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους» σημειώνει η Σάντερσον, η οποία υπενθυμίζει ότι η βρετανική κυβέρνηση απέρριψε τη σύσταση της UNESCO το 2021 για επανεκκίνηση των συνομιλιών με την Ελλάδα. «Η θέση μας είναι σαφής: τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποκτήθηκαν νόμιμα σύμφωνα με τον τότε νόμο».

«Αλλά υπάρχει μια ευκαιρία εδώ, με τον Πάπα να δείχνει το δρόμο. Η Ελλάδα θα γιορτάσει την 50η επέτειο από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στις 24 Ιουλίου του 2024. Για τον εορτασμό αυτής της ημέρας, η Βρετανία θα πρέπει να εξετάσει την προσφορά χωρίς εμπόδια των Γλυπτών στο λαό της Ελλάδας. Θα ήταν απαραίτητη μια κοινοβουλευτική πράξη, όμως ο βασιλιάς Κάρολος Γ’ που μιλά συχνά για την εγγύτητά του με την Ελλάδα ως γενέτειρα του πατέρα του, Φιλίππου, θα μπορούσε να είναι ο κατάλληλος απεσταλμένος», προτείνει η Αυστραλή πολιτικός. 

«Στα Μουσεία του Βατικανού, η επιστροφή των θραυσμάτων του Παρθενώνα αντιμετωπίζεται ως ένα μεμονωμένο γεγονός που δε σχετίζεται με τον θησαυρό των έργων τέχνης του. Και για τη Βρετανία θα αποτελούσε μια ευκαιρία, να καλλιεργήσει τη φιλία στην Ελλάδα, και κατ′ επέκταση να αρχίσει να αποκαθιστά το ρήγμα με την Ευρώπη. Εάν η Ελλάδα αποφασίσει να στείλει έργα τέχνης στο πλαίσιο της ανταλλαγής με το Βρετανικό Μουσείο, τότε όλα καλά», καταλήγει η αρθρογράφος.