Το άσυλο είναι μία παλιά, πονεμένη ιστορία η οποία ταλανίζει το ελληνικό πανεπιστήμιο ως μη όφειλε αποπροσανατολίζοντας τις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες αλλά και την κοινωνία από τα πραγματικά του προβλήματα, ενώ παράλληλα χρησιμοποιείται από την αριστερά ως ένα παλιομοδίτικο, παρωχημένο σύμβολο άμυνας και ακατανόητης οπισθοδρόμησης ώστε να μην προχωρήσουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην ανώτατη εκπαίδευση.
Η υπόθεση του ασύλου είχε ρυθμιστεί απολύτως επιτυχημένα κατά την γνώμη μου από τον νόμο Διαμαντοπούλου με συντριπτική συναίνεση της τότε Βουλής ενώ παράλληλα είχε και την υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των ακαδημαϊκών δασκάλων. Η επαναφορά του ζητήματος του ασύλου κατά την διαρρεύσασα πενταετία της διακυβέρνησης των Συριζανέλ ήταν απλά μία πράξη καταδολίευσης και κατάχρησης ξεθυμασμένων, αριστερών ανακλαστικών τα οποία παρέπεμπαν στο Νοέμβρη του 1973 και στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης όπου όντως το άσυλο των ιδεών και της διαπάλης των απόψεων είχε απολύτως λόγο ύπαρξης.
Σήμερα, 50 χρόνια μετά από την ζοφερή περίοδο της δικτατορίας, το να συζητούμε ακόμα για το άσυλο, απλώς αποδεικνύει πόσο λίγο αφουγκραζόμαστε τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, τις πραγματικές ανάγκες της νεολαίας και βέβαια τις πραγματικές ανάγκες ενός σύγχρονου, προσαρμοσμένου στις διεθνείς, απαιτητικές συνθήκες Πανεπιστημίου.
Φαντάζομαι ότι ο κ. Μητσοτάκης έκανε σημαία της προεκλογικής του εκστρατείας το άσυλο για να σηματοδοτήσει μέσω αυτού μία σειρά επειγόντων προβλημάτων τα οποία πρέπει επιτέλους να ξεκαθαρίσουν. Και εννοώ το απαράδεκτο καθεστώς των Εξαρχείων το οποίο συνδέεται απόλυτα με την χρήση - κατάχρηση των ιστορικών κτιρίων του Πολυτεχνείου από εξωπανεπιστημιακά στοιχεία και τον κλεφτοπόλεμο που μαίνεται εκεί μέρα παρά μέρα σ′ έναν ορυμαγδό ανόητης βίας. Δηλαδή στο κέντρο της Αθήνας, από την Πατησίων ως την πλατεία των Εξαρχείων και από την Στουρνάρη ως την Ιπποκράτους! Επίσης το απαράδεκτο καθεστώς εμπορίας και διακίνησης λαθραίων αλλά και ουσιών που ισχύει στην Πατησίων με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο και το παρακείμενο άλσος του Πεδίου του Άρεως. Και τέλος με το απαράδεκτο καθεστώς που ισχύει ανάμεσα στο κτίριο της Νομικής και το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, δηλαδή στο τετράγωνο που περικλείεται από τις οδούς Ακαδημίας, Σίνα, Σόλωνος και Ασκληπιού, των Προπυλαίων συμπεριλαμβανομένων.
Ανάλογη, άθλια κατάσταση αντιμετωπίζουν οι Θεσσαλονικείς με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο συχνά να γίνεται πεδίο μάχης με συμμορίες τραμπούκων, διακινητών, καταληψιών και τα λοιπά να δρουν ανενόχλητες στο εσωτερικό του. Αυτά είναι γνωστά πράγματα, χιλιοειπωμένα και είναι απαράδεκτη εθελοτυφλία να τα επαναλαμβάνουμε και σήμερα ή να τα χρησιμοποιούμε ως έωλα επιχειρήματα υπέρ ενός γενικού ξεχαρβαλωμένος που δεν περιποιεί τιμή σε κανένα.
Οφείλω να ομολογήσω ότι η κατάσταση στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου έχει σαφώς βελτιωθεί ιδιαίτερα μετά την επώνυμη καταγγελία συγκεκριμένων εγκληματικών πράξεων πριν από 2 χρόνια, με γνωστοποίηση στον Tύπο αλλά και την δικαιοσύνη συγκεκριμένων ντοκουμέντων, επέτρεψε στην διοίκηση του Πανεπιστημίου να βελτιώσει τα μέτρα ασφαλείας, φωτισμού και γενικά περιφρούρησης αυτής της τεράστιας έκτασης και να περιορίσει σημαντικά τη δράση των μικροσυμμοριών που με άλλοθι το άσυλο ενεργούσαν παραβατικά εντός της πανεπιστημιακής κοινότητας. Όμως δεν φτάνουν αυτά αλλά είναι ευθύνη όλων μας να πάρουμε εκείνες τις γενναίες αποφάσεις που θα απαλλάξουν τα ανώτατα πνευματικά μας ιδρύματα από τη δράση εξωπανεπιστημιακών, εγκληματικών στοιχείων αποκαθιστώντας και τον νόμο αλλά και την πραγματική ακαδημαϊκή ελευθερία, κυρίως τερματίζοντας αυτήν την υποκρισία που ισχύει ανάμεσα στις πρυτανικές αρχές των πανεπιστημίων την αστυνομία και τις φοιτητικές οργανώσεις οι οποίες κουτοπόνηρα επιτρέπουν την ανεξέλεγκτη δράση κοινών τραμπούκων.
Και κάτι τελευταίο: Προσωπικά ελπίζω και εύχομαι το θέμα του ασύλου να μην χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι και από την νυν κυβέρνηση ώστε να μην αντιμετωπιστούν οι κατεπείγουσες εκκρεμότητες των ανώτατων πνευματικών μας ιδρυμάτων τα οποία πάσχουν από υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση. Εν ολίγοις απαιτείται ο θαρραλέος επανασχεδιασμός του συνόλου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μας έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν αληθινές και όχι πλασματικές, κατασκευασμένες ανάγκες. Απαιτείται να συγχωνευθούν τμήματα, να κλείσουν μονάδες που δεν ανταποκρίνονται σε ουσιαστικές ανάγκες, να ιδρυθούν νέες που να καλύπτουν την σύγχρονη έρευνα κλπ.
Επίσης, πρόβλημα αποτελούν οι μεταταγέντες διδάκτορες από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση στα ΑΕΙ ως ΕΔΙΠ, οι οποίοι με το νόμο Γαβρόγλου σωρηδόν κατέκλυσαν τα πανεπιστήμια κατ′ ουσίαν αναστέλλοντας τις πάγιες, ακαδημαϊκές διαδικασίες και μπαλώνοντας τρύπες κατά το κοινώς λεγόμενο. Δηλαδή την προκήρυξη θέσεων, την κρίση, την αξιολόγηση και την εκλογή. Οι ΕΔΙΠ θυμίζουν τους παλιούς πανεπιστημιακούς βοηθούς του νόμου-πλαισίου επί ΠΑΣΟΚ και σίγουρα αποτελούν μίαν οπισθοδρόμηση του πανεπιστημίου μας. συμπερασματικά αυτό που χρειαζόμαστε είναι ανοιχτές διαδικασίες, αξιολόγηση, αξιοκρατία, ελευθερία, δικαιοκρατία, αυτονομία. Έξω η βία μία για πάντα από τα πανεπιστήμιά μας.
Μάνος Στεφανίδης, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.