”Αυτό που μετράει, δεν είναι οι λέξεις που λες, ούτε εκείνο που έχεις στο νου σου όταν τις λες, αλλά το πόσο οι λέξεις αλλάζουν τη ζωή σου στις διάφορες στιγμές της”.
Wittgenstein
Λέξεις... Αγάπη, μίσος, συγχώρηση, πένθος, πάθος, έρωτας, εγκατάλειψη, καταλλαγή, συγνώμη και πάλι αγάπη. Αγάπη: Η λέξη που δικαιώνει όλες τις άλλες λέξεις. Που τις νοηματοδοτεί...
Χαϊδεύοντας εξημερώνεται η αφή. Και είναι τα σώματα που σώζουν τις ψυχές. Μαθαίνει κανείς καλύτερα την αγάπη μεγαλώνοντας. Όπως και την ποίηση εξάλλου. Έτσι όπως δοκιμάζεται σ′ αυτή ενώ αναμετριέται με τον εαυτό του.
Θέλει χρόνο για να μάθεις. Όσο περισσότερος χρόνος τόσο πιο καλά. Πιο αληθινά.
Αν παρ′ όλα αυτά δεν έμαθες, δηλαδή δεν έγινες καλύτερος αγαπώντας, σημαίνει ότι γέρασες χωρίς να μεγαλώσεις. Κι αυτό είναι λάθος. Αφού σπατάλησες τον χρόνο σου ανώφελα. Αγαπώντας περισσότερο έναν καθρέφτη κι όχι ένα ζωντανό πλάσμα.
Στην αγάπη, το λέμε αυτό σήμερα, Μεγάλο Σάββατο, την κατ′ εξοχήν ημέρα της αγάπης, ένα αγόρι αγαπάει ένα κορίτσι, μία γυναίκα έναν άντρα, ένας μεγαλύτερος μια μεγαλύτερη ή έναν μεγαλύτερο ή μια μικρότερη και ούτω καθεξής.
Ή, πάλι μπορεί να αγαπάει ένα κορίτσι ένα κορίτσι κι ένα αγόρι ένα αγόρι και ένας άντρας έναν άντρα και μια γυναίκα μια μικρότερη γυναίκα ή μια μεγαλύτερη... Άπειροι οι συνδυασμοί όπως άπειροι είναι οι άνθρωποι και απείρως άπειρες οι ανάγκες τους. Μόνο που η αγάπη είναι μια. Και δεν περιορίζεται.
Αφού μπορεί ένας σκύλος ν′ αγαπάει έναν άνθρωπο ή μια γάτα ή και τους δύο μαζί ή και άλλους ανθρώπους και ένα παιδί ν′ αγαπάει ένα κουτάβι και το κουτάβι να αγαπάει με όλο του το είναι και το παιδί και τους γονείς του και μια γυναίκα να λατρεύει τις γάτες της και εκείνες το ίδιο κι ένας παππούς το καναρίνι του ή μια γιαγιά τον παπαγάλο της κι οι όλοι μαζί να αγαπιούνται ανά δύο ή ανά τρεις ή ανά τέσσερις. Κι όλοι σαν ένας. Σημασία έχει να αγαπιούνται. Σημασία έχει να αγαπάς.
″Γιατί δεν υπάρχουν έρωτες νόμιμοι η μη νόμιμοι. Υπάρχουν μόνο έρωτες χωρίς επίθετο.” Α. Εμπειρίκος, ο εμπειρικός!
...Κάθε χτες φορτώνει στην χωματερή των ερώτων τα αισθήματα του σήμερα. Αύριο;
Το απόσταγμα της ωριμότητας λέει πως αύριο δεν υπάρχει. Σύννεφα από χώμα είναι γεμάτος κι ο ουρανός του μέλλοντος. Χώμα κι οι ανάλαφρες, οι διάφανες, οι ταξιδιάρες νεφέλες. Με τον ουρανό, έναν φριγμένο αγρό για να τον σκάψεις. Με σκέψεις κι επιθυμίες.
Επειδή ο έρωτας είναι η μέγιστη, η πρώτη ψευδαίσθηση, δηλαδή η μεγαλύτερη μυθοποίηση.
Αγάπη πάλι είναι ό τι απομένει μετά την απομυθοποίηση του έρωτα.
Γνωστά πράγματα για όσους έχουν ζήσει τον καύσωνα του Αυγούστου χωρίς να φοβηθούν τα εγκαύματα της ψυχής.
Δεν γράφουν τα ποιήματα οι ποιητές. Ποτέ δεν τ′ έγραφαν. Απλώς τα βρίσκουν εκεί που κανένας δεν ψάχνει. Κι αυτό κάνει τη διαφορά.
Αίφνης ξυπνάνε σ′ ένα ασήμαντο, σκονισμένο δωμάτιο και ανακαλύπτουν έκθαμβοι πως αυτό είναι γεμάτο λέξεις. Και εικόνες βέβαια. Και ποταμούς κάτω από το μαξιλάρι τους. Κι άλλες λέξεις, παντού λέξεις που να τούς πνίγουν. Και εικόνες με θάλασσες. Και πως για να διασχίσουν την κρεβατοκάμαρα ως το σαλόνι, πρέπει να παραμερίσουν λέξεις, να σαρώσουν φράσεις ολόκληρες, να ποδοπατήσουν προτάσεις. Κι όταν επιτέλους φτάσουν στο γραφείο τους παραπατώντας σαν μεθυσμένοι, δεν έχουν παρά να βάλουν όλον αυτόν τον ορυμαγδό σε σε μία τάξη.
Οι καλοί ποιητές μοιάζουν με τις καλές, τις τακτικές νοικοκυρές. Οι πολύ καλοί ποιητές πάλι μοιάζουν με τις ρέμπελες και τις ακατατάστατες.
Μια λέξη εδώ κι αλλού η άλλη, χωρίς σχέση, φαινομενικά, μεταξύ τους. Μια φράση, τέλος, κρεμάμενη στον αέρα σαν νυμφίος. Ή, ένα όνομα αναστημένο. Κάπως έτσι φτιάχνονται τα αριστουργήματα.
Χωρίς καν ο ποιητής τους να το καταλαβαίνει έτσι όπως είναι αγχωμένος από τον κυκεώνα των τόσων λέξεων. Τόσων θανάτων. Τόσων λέξεων σκονισμένων, πολυκαιρισμένων, βουτηγμένων στην υγρασία, σκουριασμένων...συχνά με μια βαριά μυρωδιά θείου και αμμωνίας. Ίσως ο ιδρώτας ή τα ούρα παλιότερων ποιητών.
Όλα αυτά τώρα πρέπει να λάμψουν ξανά και να λάμψουν αλλιώς. Σαν σάρκα που πριν αρρωστήσει και σαπίσει, πριν πεθάνει, ξανακαινουργιώθηκε. Γιατί η ποίηση είναι η τρέλα χωρίς την αρρώστια. Μια ανάσταση που φτιάχνουν άνθρωποι με τα ίδια τους τα χέρια κι όχι θεοί. Μεγάλο Σάββατο σημαίνει μεγάλη απόφαση για ρήξεις.
Ο ποιητής δεν έχει πολύ χρόνο και το ξέρει. Μοιάζει με το ναυαγό στην άκρη του ωκεανού που ξέρει πως ό,τι αγκαλιάζει το μάτι του, δεν είναι ούτε πολλοστημόριο αυτού που πραγματικά υπάρχει. Που σελαγίζει απόλυτο εκεί, στα βάθη...
Όλα καλά με τη φυσική της αριστεράς. Όμως η μεταφυσική της είχε, νομίζω ανέκαθεν, πρόβλημα. Πρόβλημα θεωρητικό, διαχρονικά. Κι έπειτα αυτό το μίσος δεξιών και αριστερών τόσο κιτς σήμερα. Τόσο ύποπτο. Τόσο υπερεκτιμημένο και πολλαπλώς εθνικά πληρωμένο. Όχι άλλο ταξικό μίσος, λοιπόν, σύντροφοι. Καιρός και για λίγη, έστω, ταξική αγάπη!
Φωτογραφία: Ένα δεντράκι κόντρα στον αιώνιο βοριά, μια συμβολική ακακία, εδώ στο ασκηταριό του Αγίου Ρωμανού, γίνεται στα μάτια μου η ζωντανή εικόνα της ταξικής πάλης. Το καλό στη μάχη του εναντίον του κακού. Ο αδύναμος που όμως στο τέλος, κατά τας γραφάς, δικαιώνεται. Άμποτε!