Αγωνία των Ευρωπαίων για το κόστος ζωής, στόχος η ενεργειακή μετάβαση

Τι δείχνει η εαρινή δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου. Ουκρανία, ενέργεια, άμυνα, ο ρόλος της ΕΕ στη διεθνή σκηνή. Ποια η στάση της Ελλάδας
Open Image Modal
Javier Ghersi via Getty Images

Το 45% των Ευρωπαίων πολιτών ανησυχεί για το κόστος ζωής και τον πληθωρισμό σύμφωνα με την εαρινή δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύθηκε σήμερα, με την πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών, να δείχνει σοβαρό έλλειμμα εμπιστοσύνης στους θεσμούς και να μην έχει αισιοδοξία ότι η οικονομική κατάσταση θα βελτιωθεί στους επόμενους 12 μήνες.

Ωστόσο, βάσει της έρευνας, οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να υποστηρίζουν με συντριπτική πλειοψηφία την ενεργειακή μετάβαση και αναμένουν μαζικές επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον εξακολουθούν να εγκρίνουν ευρέως τα μέτρα που λαμβάνει η ΕΕ για τη στήριξη της Ουκρανίας και του ουκρανικού λαού και παράλληλα υποστηρίζουν την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας της ΕΕ και την αύξηση των αμυντικών δαπανών. 

Όμως η ακρίβεια και το κόστος ζωής είναι κάτι που θα ληφθεί σοβαρά υπόψη από τα κράτη μέλη, ιδίως σ΄ αυτά που σύντομα θα διεξαχθούν εκλογές, αλλά και στην ΕΕ δεδομένου ότι σ΄έναν χρόνο θα διεξαχθούν οι ευρωπαϊκές εκλογές.

Οικονομία

Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, αν και το 45% των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι καλή, στο ερώτημα ποια είναι τα σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα σας, το 45% επέλεξε τον ”πληθωρισμό/το κόστος ζωής”. Στο ίδιο ερώτημα ακολουθούν το ”περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή” (16%, αύξηση +2 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με την αρχή του έτους), η μετανάστευση (14%, +5 ποσοστιαίες μονάδες) και η υγεία (14%, χωρίς μεταβολή). Οι ανησυχίες για τον ενεργειακό εφοδιασμό έχουν μειωθεί (12%, -7 ποσοστιαίες μονάδες), πέφτοντας από τη δεύτερη στην πέμπτη θέση. 

Στο σύνολο των Ευρωπαίων το 27% πιστεύει ότι η ”αύξηση των τιμών/πληθωρισμός/κόστος ζωής” είναι ένα από τα δύο σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η ΕΕ αυτή τη στιγμή (-5 ποσοστιαίες μονάδες από τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο). Η διεθνής κατάσταση έρχεται δεύτερη σε ποσοστό 25% (-3 ποσοστιαίες μονάδες), ακολουθούμενη από τη μετανάστευση (24%, +7 ποσοστιαίες μονάδες), το ”περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή” (22%, +2 ποσοστιαίες μονάδες). Ο ενεργειακός εφοδιασμός (16%, -10 ποσοστιαίες μονάδες) σημείωσε απότομη πτώση, πέφτοντας από την τρίτη στην έκτη θέση.

Αγωνία στην Ελλάδα

Το 81% των Ελλήνων θεωρεί ότι η οικονομική κατάσταση στη χώρα είναι πολύ κακή, ενώ στο ερώτημα «Ποια πιστεύετε ότι είναι τα δύο πιο σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα σας» το 49%  των Ελλήνων θεωρεί ότι είναι το κόστος ζωής/ πληθωρισμός και ακολουθεί με 35% η γενικότερη οικονομική κατάσταση.

Η Υγεία συγκεντρώνει ένα 24%.

Η Ανεργία 18%.

Για το Περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή ανησυχεί μόλις ένα 3%, ενώ για την εγκληματικότητα το ποσοστό ανέρχεται στο 7%.

Για το μεταναστευτικό το ποσοστό που ανησυχεί φτάνει στο 13%.

Στο ερώτημα «Ποιες είναι οι προσδοκίες σας για τους επόμενους 12 μήνες, θα είναι καλύτεροι, χειρότεροι ή οι ίδιοι, όσον αφορά την οικονομική κατάσταση στην χώρα σας; Το 43% εκτιμά ότι θα είναι χειρότεροι, το 35% ότι θα παραμείνει το ίδιο και το 22% ότι θα βελτιωθεί. 

Στήριξη για το ενιαίο νόμισμα

Στη ζώνη του ευρώ, η υποστήριξη για το ενιαίο νόμισμα παραμένει πολύ υψηλή (78% έναντι 17%), ενώ είναι ελαφρώς χαμηλότερη για το σύνολο της ΕΕ (71% έναντι 23%).

Από ελληνικής πλευρά το 76% δηλώνει υπέρ του ευρώ.

 Ενεργειακή μετάβαση

Περισσότεροι από οκτώ στους δέκα πολίτες της ΕΕ πιστεύουν ότι η ΕΕ πρέπει να επενδύσει μαζικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια (85%) και ότι η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, των μεταφορών και των αγαθών θα μας κάνει λιγότερο εξαρτημένους από παραγωγούς ενέργειας εκτός ΕΕ (82%).

Επιπλέον, το 80% πιστεύει ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να αγοράζουν από κοινού ενέργεια από άλλες χώρες για να επιτυγχάνουν καλύτερες τιμές.

Ακόμη, το 81%  συμφωνεί ότι η μείωση των εισαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι σημαντικές για τη συνολική μας ασφάλεια και το 82% λέει ότι η ΕΕ θα πρέπει να μειώσει την εξάρτησή της από τις ρωσικές πηγές ενέργειας το συντομότερο δυνατό.

Όσον αφορά την  Ελλάδα το 76% συμφωνεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να μειώσει την εξάρτησή της από τις ρωσικές πηγές ενέργειας, ενώ το 86% θα ήθελε να δει μια κοινή ενεργειακή πολιτική στην ΕΕ.

Στήριξη στην Ουκρανία

Η έγκριση των ενεργειών που αναλήφθηκαν ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία παραμένει πολύ υψηλή.

Συγκεκριμένα το 88% των πολιτών της ΕΕ τάσσεται υπέρ της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στους ανθρώπους που πλήττονται από τον πόλεμο και το 86% τάσσεται υπέρ της υποδοχής στην ΕΕ ανθρώπων που διαφεύγουν από τον πόλεμο. Το 75% εγκρίνει την οικονομική στήριξη της Ουκρανίας και το 72% υποστηρίζει τις οικονομικές κυρώσεις κατά της ρωσικής κυβέρνησης, εταιρειών και ατόμων.

Το 64% υποστηρίζει τη χρηματοδότηση της αγοράς και της προμήθειας στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία, ενώ ένα ακόμη 64% συμφωνεί με τη χορήγηση στην Ουκρανία από την ΕΕ του καθεστώτος υποψήφιας χώρας ως δυνητικού μέλους της ΕΕ.

Σε σχέση με τις θέσεις των Ελλήνων ερωτηθέντων, το 88% τάσσεται υπέρ της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, το ίδιο ποσοστό συμφωνεί με την υποδοχή στην ΕΕ ανθρώπων που διαφεύγουν από τον πόλεμο, το 66%  συμφωνεί με την παροχή οικονομικής βοήθειας προς την Ουκρανία, το 58% συμφωνεί με τις κυρώσεις κατά της ρωσικής κυβέρνησης, εταιρειών και ατόμων.

Το 53% αντιτίθεται στη χρηματοδότηση της αγοράς και της προμήθειας στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία και το 56% συμφωνεί με τη χορήγηση στην Ουκρανία από την ΕΕ του καθεστώτος υποψήφιας χώρας ως δυνητικού μέλους της ΕΕ.

Αμυνα και Ε.Ε.

Στο πλαίσιο αυτό το 77% των Ευρωπαίων τάσσεται υπέρ μιας κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας. Οι Έλληνες ερωτηθέντες συμφωνούν με ένα ποσοστό της τάξεως 77%

Το 80% πιστεύει ότι θα πρέπει να αυξηθεί η συνεργασία σε θέματα άμυνας σε επίπεδο ΕΕ, το 77% πιστεύει ότι η αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού από τα κράτη μέλη θα πρέπει να συντονίζεται καλύτερα, το 69% θα ήθελε η ΕΕ να ενισχύσει την ικανότητά της να παράγει στρατιωτικό εξοπλισμό και το 66% δηλώνει ότι θα πρέπει να δαπανηθούν περισσότερα χρήματα για την άμυνα στην ΕΕ.

Μια ισχυρότερη Ευρώπη στον κόσμο

Το 77% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναπτύξει εταιρικές σχέσεις με χώρες εκτός ΕΕ για να επενδύσει σε βιώσιμες υποδομές και να συνδέσει ανθρώπους και χώρες σε όλο τον κόσμο.

Επιπλέον, το 69% πιστεύει ότι η ΕΕ διαθέτει επαρκή δύναμη και εργαλεία για να υπερασπιστεί τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρώπης στην παγκόσμια οικονομία.

Εμπιστοσύνη

Οι περισσότεροι γενικοί δείκτες παραμένουν σταθεροί. Ειδικότερα, το 47% του πληθυσμού της ΕΕ τείνει να εμπιστεύεται την ΕΕ, ενώ το 32% τείνει να εμπιστεύεται τις εθνικές κυβερνήσεις.

Το 45% τείνει να μην εμπιστεύεται την ΕΕ.

Το 45% των Ευρωπαίων έχει θετική εικόνα για την ΕΕ, το 18% αρνητική εικόνα και το 37% ουδέτερη εικόνα. Σε όλα τα κράτη μέλη, οι θετικές αντιλήψεις υπερτερούν των αρνητικών.

Το 63% των ερωτηθέντων στην ΕΕ δηλώνει ότι είναι αισιόδοξο για το μέλλον της ΕΕ και το 34% ότι είναι απαισιόδοξο.

Σοβαρή έλλειψη εμπιστοσύνης στους Θεσμούς από τους Έλληνες πολίτες

Το 56% των Ελλήνων τείνει να μην εμπιστεύεται την ΕΕ.

Το 69% τείνει να μην εμπιστεύεται το εθνικό Κοινοβούλιο.

Το 70% την κυβέρνηση.

Εμπιστοσύνη από τις υποψήφιες χώρες

Τα επίπεδα εμπιστοσύνης στην ΕΕ έχουν αυξηθεί σημαντικά στις περισσότερες υποψήφιες χώρες από τον χειμώνα 2022-2023. Το υψηλότερο επίπεδο εμπιστοσύνης παρατηρείται στην Αλβανία (77%, +6), ακολουθούμενη από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (57%, +7), το Μαυροβούνιο (54%, +7), τη Βόρεια Μακεδονία (48%, +1), τη Μολδαβία (44%, +2), την Τουρκία (41%, +12) και τη Σερβία (32%, +2).

 

Η έρευνα διεξήχθη μέσω προσωπικών συνεντεύξεων μεταξύ 31 Μαΐου και 21 Ιουνίου 2023 στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Στην ΕΕ ελήφθησαν συνεντεύξεις από 26.425 πολίτες της ΕΕ. Ορισμένες ερωτήσεις τέθηκαν επίσης σε δώδεκα άλλες χώρες ή εδάφη.