Η ιστορία που αποκαλύπτει το αξιόπιστο βρετανικό δίκτυο ίσως αφορά και πολλούς χρήστες αποσμητικών σπρέι - ενήλικες και ανήλικους - στην Ελλάδα:
Η Τζόρτζια Γκριν από το Ντέρμπι, ήταν 14 ετών όταν υπέστη καρδιακή ανακοπή αφού ψέκασε με αποσμητικό σώματος σε μορφή σπρέι, μέσα στην κρεβατοκάμαρά της, τονίζει το BBC.
Εκείνη την ημέρα, οι γονείς της αντιλήφθηκαν ότι δεν ήταν η μοναδική - αλλά μία από τους νέους ανθρώπους που πέθαναν κατά λάθος μετά από εισπνοή αποσμητικού.
Ως απάντηση, η Βρετανική Ένωση Κατασκευαστών Αεροζόλ (BAMA) είπε ότι τα αποσμητικά αναγράφουν στην συσκευασία τους «πολύ σαφείς προειδοποιήσεις».
Σύμφωνα με το νόμο, τα αποσμητικά αεροζόλ στην Βρετανία πρέπει να τυπώνονται με την προειδοποίηση «φυλάσσεται μακριά από παιδιά».
Ωστόσο, οι γονείς της Τζόρτζια είπαν ότι η οδηγία ήταν πολύ μικρή (γραμμένη με μικρά γράμματα) ώστε να διαβαστεί.
Πιστεύουν ότι πολλοί γονείς αγοράζουν αποσμητικό σώματος για τα παιδιά τους, χωρίς να προσέχουν την συγκεκριμένη προειδοποίηση.
«Οι άνθρωποι δεν ξέρουν πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι το περιεχόμενο αυτών των σπρέι», είπε ο πατέρας της, Πολ.
«Θα ήθελα κανένας άλλος στη χώρα - ή στον κόσμο - να μην χρειαστεί να περάσει αυτό που έχουμε περάσει εμείς.
«Δεν θέλουμε ο θάνατος της κόρης μας να αποδειχθεί μάταιος», δηλώνουν οι γονείς στο BBC.
Η επίσημη «αιτία θανάτου»
Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, η Τζόρτζια ήταν αυτιστική και «η μυρωδιά της έδωσε μια ορισμένη αίσθηση χαλάρωσης», εξήγησε ο Πολ Γκριν. «Όποτε ένιωθε λίγο ανήσυχη, για οποιοδήποτε λόγο, ψέκαζε με αυτό το σπρέι και αυτό της έδινε μια αίσθηση άνεσης, επειδή είναι το αποσμητικό που χρησιμοποιούσε και η γυναίκα μου».
Ο μεγαλύτερος αδερφός της Τζόρτζια, τη βρήκε χωρίς αισθήσεις στην κρεβατοκάμαρά της, στις 11 Μαΐου 2022.
«Η πόρτα ήταν ανοιχτή, οπότε δεν ήταν σαν να εγκλωβίστηκε σε περιορισμένο χώρο», είπε ο πατέρας της.
«Η ακριβής ποσότητα (του αποσμητικού) που ψέκασε δεν είναι σαφής, αλλά θα πρέπει να ήταν μεγαλύτερη από αυτή που θα ψέκαζε υπό κανονικές συνθήκες.
«Κάποια στιγμή η καρδιά της σταμάτησε, ως αποτέλεσμα της εισπνοής αποσμητικού».
Διεξήχθη έρευνα για τον θάνατο της Τζόρτζια και ο ιατροδικαστής κατέγραψε στο πόρισμα ως ατυχές το συμβάν.
Η ιατρική αιτία του θανάτου της ήταν «μη εξακριβωμένη αιτία, αλλά ως συνέπεια της εισπνοής αερολύματος».
Ωστόσο, ο πραγματικός αριθμός θανάτων είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερος, λόγω του γεγονότος ότι συγκεκριμένες αιτίες δεν αναφέρονται πάντα στα πιστοποιητικά θανάτου.
Το πιστοποιητικό θανάτου της Τζόρτζια αναφερόταν σε «εισπνοή αερολύματος» και όχι σε «αποσμητικό».
Το βουτάνιο - το κύριο συστατικό του αποσμητικού της Τζόρτζια - εντοπίστηκε σε ιατροδικαστικές εκθέσεις για 324 θανάτους μεταξύ 2001 και 2020. Το προπάνιο και το ισοβουτάνιο - επίσης «παρόντα» στο αποσμητικό της Τζόρτζια Γκριν - αναφέρθηκαν σε 123 και 38 θανάτους αντίστοιχα.
Η στατιστική υπηρεσία της Βρετανίας (ONS) ανέφερε ότι οι ουσίεςαυτές είχαν συνδεθεί με έναν αριθμό θανάτων, σημειώνοντας: «Η εισπνοή αερίου βουτανίου ή προπανίου μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια».
Η εταιρεία πρόληψης ατυχημάτων (Royal Society for the Prevention of Accidents - RoSPA) δήλωσε επίσης, ότι αρκετοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μετά από υπερβολικό ψεκασμό αποσμητικού.
«Συνήθης παρανόηση»
Η Άσλεϊ Μάρτιν, σύμβουλος δημόσιας υγείας στο RoSPA, τονίζει: «Είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι (τα αποσμητικά) είναι απολύτως ασφαλή και εντελώς απαλλαγμένα από κινδύνους. Η αλήθεια είναι, ότι δεν είναι:
«Η εισπνοή μεγάλων ποσοτήτων αερολυμάτων, όχι μόνο αποσμητικών, μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από επικίνδυνα σενάρια, με απειλές για την ανθρώπινη ζωή. Από λιποθυμίες και αναπνευστικές δυσκολίες, έως αλλαγές στον καρδιακό παλμό και, δυστυχώς, σε θάνατο.
«Υπάρχει μια κοινή παρανόηση: ότι οι θάνατοι από αερολύματα συμβαίνουν μόνο σε σενάριο κατάχρησης ουσιών, αλλά αυτό δεν είναι απολύτως αλήθεια. Έχουμε δει αρκετούς θανάτους τα τελευταία χρόνια, όπου παιδιά και νεαροί ενήλικες έχουν ψεκάσει υπερβολικά με αερολύματα - από εφήβους που έχουν επίγνωση της οσμής του σώματος, μέχρι παιδιά που αναζητούν καθησυχασμό με τις γνωστές σε αυτά μυρωδιές».
Οι γονείς της Τζόρτζια είπαν ότι εντόπισαν ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις, μέσω της δικής τους έρευνας.
Παιδιά - θύματα
Ανάμεσά τους και ο 12χρονος Ντάνιελ Χέρλι, επίσης από το Ντέρμπισαϊρ, ο οποίος κατέρρευσε και πέθανε, αφού ψέκασε τον εαυτό του με αποσμητικό μέσα σε ένα μπάνιο.
«Ήταν το 2008, αλλά η κόρη μου πέθανε το 2022», είπε ο Πολ Γκριν. «Η συνειδητοποίηση δεν είναι ακόμα στο επίπεδο που θα έπρεπε».
Πιο πρόσφατα, ο 13χρονος Τζακ Γουάπλ πέθανε σε παρόμοιες συνθήκες με τη Τζόρτζια το 2019. Η έρευνά έδειξε ότι ψέκαζε αποσμητικό όταν ένιωθε άγχος, επειδή η μητέρα του έφευγε από το σπίτι, καθώς το αποσμητικό μύριζε σαν εκείνη.
Τα περισσότερα αποσμητικά αεροζόλ έχουν αναγραμμένη μια προειδοποίηση που αναφέρει ότι «η κατάχρηση διαλύτη μπορεί να σκοτώσει αμέσως». Αυτή η αναγραφή δεν αποτελεί νομική απαίτηση, αλλά συνιστάται από την Βρετανική Ένωση Κατασκευαστών Αεροζόλ, λόγω του κινδύνου που υπάρχει από τυχόν υπερβολικές εισπνοές αεροζόλ.
Αντίστοιχες σημάνσεις έχουμε δει όλοι, σε συσκευασίες σπρέι αποσμητικών - σώματος ή χώρου - και στην Ελλάδα. Πράγματι, ούτε στη χώρα μας οι χρήστες είναι πλήρως ενημερωμένοι για τους παράγοντες κινδύνου...
Τι ζητούν οι γονείς του κοριτσιού 14 ετών που χάθηκε
Οι γονείς της Τζόρτζια πιστεύουν ότι η προειδοποίηση πρέπει να αλλάξει σε «η χρήση διαλύτη μπορεί να σκοτώσει αμέσως», επειδή η Τζόρτζια δεν έκανε κατάχρηση αποσμητικού.
Τα αποσμητικά αεροζόλ πρέπει επίσης να περιέχουν οδηγίες για τη σωστή χρήση τους, οι οποίες να είναι γραμμένες μετά από αξιολογήσεις κινδύνου που πραγματοποιούνται από τον κατασκευαστή. Για παράδειγμα, οι οδηγίες μπορεί να λένε «χρήση σε σύντομες εκρήξεις σε καλά αεριζόμενους χώρους», σημειώνει το BBC.
Εάν ένα αποσμητικό αεροζόλ είναι εύφλεκτο, πρέπει επίσης να υπάρχει μια προειδοποίηση σχετικά με αυτό.
Η Βρετανική Ένωση Κατασκευαστών Αεροζόλ εξέφρασε «βαθιά λύπη», όταν πληροφορήθηκε τον θάνατο της Τζόρτζια και ανέφερε στην ανακοίνωσή της: «Η Βρετανική Ένωση Κατασκευαστών Αεροζόλ (BAMA) λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη κάθε περιστατικό που αφορά προϊόντα αεροζόλ και λυπηθήκαμε βαθιά όταν πληροφορηθήκαμε τον θάνατο ενός τόσο νεαρού ατόμου.
«Ως βιομηχανική ένωση συνεργαζόμαστε με τους κατασκευαστές για να διασφαλίσουμε ότι τα αερολύματα κατασκευάζονται με τα υψηλότερα πρότυπα ασφαλείας και φέρουν ετικέτα με πολύ σαφείς προειδοποιήσεις και οδηγίες χρήσης και συνιστούμε σε οποιονδήποτε χρησιμοποιεί αεροζόλ να το κάνει σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή.