Τρία είναι τα πιθανά σενάρια για την Γερμανία:κυβέρνηση μειοψηφίας, νέος συνασπισμός ή νέες εκλογές. Όπως και να έχει η ακροδεξιά τρίβει τα χέρια της, ενώ μια αποσταθεροποιημένη Γερμανία εν καιρώ πολλαπλών κρίσεων είναι ένα αρνητικό σενάριο για την χώρα, την Ε.Ε. αλλά και την Ελλάδα.
Οι συζητήσεις για δημιουργία συνασπισμού μεταξύ των χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ (CDU), του αδελφού κόμματος της Βαυαρίας, του Ζέχοφερ (CSU), των φιλελεύθερων, του Λίντνερ (FDP), των οικολόγων του Οετσντεμίρ και της Γκοερινκ-Έκερτ (Bündins90/Die Grünen), έληξαν άδοξα. Αυτό ήταν το πρωινό νέο που κυριάρχησε σήμερα 20 Νοέμβρίου 2017 στις γερμανικές ειδήσεις.
Έπειτα από σκληρές και μακρές διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία κυβερνητικού συνασπισμού ο Λίντνερ εγκατέλειψε την διαδικασία. Οι λόγοι για τους οποίους διέκοψε τις συζητήσεις είναι οι αντιφατικές πολιτικές που αποφασίζονταν για την δημιουργία συνασπισμού χωρίς να υπάρχει μια κοινή βάση.
Οι πράσινοι επιτέθηκαν σφοδρά στο FDP ενώ παράλληλα δήλωσαν ανοιχτά την συμπάθεια τους προς το CDU και το CSU. Παράλληλα οι σοσιαλδημοκράτες του Σούλτς (SPD) παραμένουν σταθεροί στην άρνησή τους για μη δημιουργία μεγάλου συνασπισμου καθώς θέλουν να εδραιώσουν την αντιπολίτευση και να ηγηθούν αυτής κόβοντας τον δρόμο για το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα που ακολουθεί πίσω τους: το ακροδεξιό AfD.
Οι αναλύσεις δείχνουν τρία σενάρια.
Α. Κυβέρνηση μειοψηφίας
Κυβέρνηση μειοψηφίας μπορεί να δημιουργηθεί εφόσον ένας/μία καγκελάριος προτάθηκε από τον Πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και έλαβε την απόλυτη πλειοψηφία από την Βουλή της Γερμανίας. Δηλαδή 50% + 1 των βουλευτών. Θεωρείται απίθανο η Άνγκελα Μέρκελ να δοκιμάσει κάτι τέτοιο. Ακόμα κι αν το επιχειρούσε είναι αβέβαιο εάν θα κατάφερνε να συγκεντρώσει τις απαραίτητες ψήφους. Παρόλα αυτά ο εκλογικός νόμος προβλέπει ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί έως και τρεις φορές, όμως με διαφορετικούς τρόπους η κάθε μια. Ωστόσο το να προκύψει κυβέρνηση μέσα από αυτή τη διαδικασία δεν θεωρείται και πολύ πιθανό.
Όμως μια κυβέρνηση μειοψηφίας στη Γερμανία προκαλεί προβληματισμό και ανησυχία καθώς εκφράζονται φόβοι αποσταθεροποίησης της χώρας, κάτι που εκτιμάται ως επικίνδυνο όχι μόνο για τη Γερμανία αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεδομένης της κατάστασης που επικρατεί στη διεθνή πολιτική σκηνή. Το προσφυγικό, οι σχέσεις με τις γειτονικές χώρες της Ε.Ε. , οι σχέσεις με τη Ρωσία και την Τουρκία, οι εξελίξεις με το Brexit και η πολιτική κρίση στην Ισπανία, είναι άμεσα συνδεδεμένα με τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία. Φυσικά και η Ελλάδα, η οποία περιμένει την τρίτη αξιολόγηση μετά τη λήξη του τρίτου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής από τους θεσμούς, επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό. Άρα είναι επιτακτική ανάγκη, τόσο εντός όσο και εκτός Ε.Ε., για μια σταθερή γερμανική κυβέρνηση.
Β. Αναζήτηση νέου συνασπισμού
Το συγκεκριμένο σενάριο θα μπορούσε να ισχύσει μόνο αν οι σοσιαλδημοκράτες ήταν ανοιχτοί σε αυτό το ενδεχόμενο. Οι συνδυασμοί που προκύπτουν από τις τελευταίες εκλογές δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για συνασπισμό πλειοψηφίας χωρίς το SPD, το οποίο ωστόσο δεν υπάρχει περίπτωση να συμμετάσχει και πάλι σε έναν μεγάλο συνασπισμό με το CDU, δεδομένου ότι έχασε πολλούς ψηφοφόρους κι έλαβε λιγότερο από 21% των ψήφων, το χαμηλότερο αποτέλεσμα ιστορικά. Το SPD θέλει να ανασυγκροτηθεί και να αποφύγει την μοίρα των άλλων ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών και σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων που έχουν περάσει στην αφάνεια ή την ανυπαρξία τα τελευταία δέκα χρόνια. Άρα το σενάριο δημιουργίας νέου συνασπισμού είναι το πιο απίθανο σενάριο.
Γ. Νέες εκλογές
Δεν είναι απίθανο να γίνουν ξανά εκλογές στην Γερμανία, αν και αυτό θεωρείται από πολλούς πολιτικά ανεύθυνο και δεν εμπίπτει στην πολιτική κουλτούρα της χώρας. Η συγκρότηση κυβερνήσεων συνασπισμού θεωρείται ως κάτι φυσιολογικό, αν όχι καθήκον των κομμάτων. Η λογική πίσω από αυτό είναι πως δεν μπορεί να γίνονται εκλογές προκειμένου να ταιριάξει κάποια στιγμή το αποτέλεσμα βάσει των επιθυμιών του εκάστοτε κόμματος.
Νέα προσφυγή στις κάλπες μπορεί να σημάνει πολλές και σημαντικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό της Γερμανίας. Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να προσφέρει επιπλέον δύναμη στο AfD το οποίο με τη σειρά του να επιχειρήσει να παίξει το ρόλο του σταθεροποιητικού παράγοντα ισχυριζόμενο ότι τα κόμματα με την αδυναμία τους να καταλήξουν σε συμφωνία προωθούν τα δικά τους συμφέροντα σπαταλώντας τα χρήματα των φορολογούμενων πολιτών και ρισκάροντας ταυτόχρονα την πολιτική σταθερότητα της χώρας.
Αυτές οι εξελίξεις είναι πιθανό να ωφελήσουν τους σοσιαλδημοκράτες να βελτιώσουν το αποτέλεσμα τους, έστω λίγο, καθώς η κινητοποίηση στη βάση τους για μια κομματική ανανέωση έχει ήδη αρχίσει.
Από την πλευρά τους οι Φιλελεύθεροι, οι οποίοι αποσκοπούν σε πολιτικό κέρδος εγκαταλείποντας τις συνομιλίες συνασπισμού, μάλλον θα τιμωρηθούν από τους ψηφοφόρους. Παρόλα αυτά το πιο βέβαιο συμπέρασμα που μπορεί κανείς να αντλήσει από την ανάλυση των πολιτικών εξελίξεων, είναι ότι από μια εκ νέου προσφυγή στις κάλπες η ακροδεξιά είναι αυτή που θα βγει στα σίγουρα ωφελημένη.
Ψυχραιμία - ο καλύτερος σύμβουλος
Η Γερμανία εξακολουθεί να παραμένει σταθερή ακόμη και χωρίς κυβέρνηση, καθώς οι λειτουργίες όλων των κρατικών θεσμών συνεχίζουν απρόσκοπτα το έργο τους, με αποτέλεσμα να μην επηρεάζεται, άμεσα τουλάχιστον, ούτε ο κρατικός μηχανισμός, ούτε και τα κρατίδια της Ομοσπονδίας και για κάποιο διάστημα και το χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης. Για αυτό συνιστάται ψυχραιμία. Όμως καθώς οι πολιτικές εξελίξεις, εντός και εκτός Ε.Ε., τρέχουν - και δεν τρέχουν απαραιτήτως υπέρ της - δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για μια αποσταθεροποιημένη Γερμανία. Εντός της χώρας ο μεγαλύτερος φόβος των δημοκρατικών δυνάμεων είναι η ενδυνάμωση της ακροδεξιάς.
Όμως πέραν αυτών είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι έπειτα από πολλά χρόνια διακυβέρνησης ενός μεγάλου συνασπισμού και γενικής ηρεμίας στην Γερμανία, τώρα διαπιστώνεται μια φάση εγρήγορσης και έντονου πολιτικού διαλόγου που είχε λείψει τόσο στα κόμματα όσο και στους πολίτες της χώρας.