Το προεδρικό μέγαρο της Γερμανίας στο Βερολίνο δεν φωτίζεται πλέον τη νύχτα, η πόλη του Ανόβερου κλείνει το ζεστό νερό στα ντους των πισινών και των γυμναστηρίων της και οι δήμοι σε όλη τη χώρα, ετοιμάζουν χώρους θέρμανσης όπου θα μπορούν να προστατεύονται οι κάτοικοι από το κρύο.
Και αυτή είναι μόνο η αρχή μιας κρίσης που θα δοκιμάσει έντονα την Ευρώπη από τις αρχές του Σεπτέμβρη με τη Γερμανία να έχει λίγο χρόνο μπροστά της να προετοιμαστεί για μια άνευ προηγουμένου έλλειψη ενέργειας σε μια προηγμένη ευρωπαϊκή χώρα.
Σύμφωνα με το Bloomberg με τον χειμώνα να προμηνύεται δύσκολος για όλη της Ευρώπη η Γερμανία είναι αυτή που δέχεται τη μεγαλύτερη πίεση από την μείωση του ρωσικού φυσικού αερίου καθώς είναι η πιο εκτεθειμένη .
Η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς ωστόσο άργησε να θωρακιστεί απέναντι στους κινδύνους και έθεσε πρόσφατα στόχους για τη μείωση της ζήτησης καθώς οι προσπάθειες για εξασφάλιση εναλλακτικών προμηθειών δεν απέδωσαν σημαντικά.
Το plan B του Βερολίνου
Με τη Μόσχα να συνεχίζει να χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο απέναντι στην ΕΕ και να ανοιγοκλείνει τη στρόφιγγα προς τη Γερμανία, το Βερολίνο έχει αρχίσει να δέχεται ηλεκτρική ενέργεια από γειτονικές χώρες όπως Γαλλία αν και οι εισαγωγές αυτές δεν μπορούν να καλύψουν τις απαιτούμενες ανάγκες.
Η πυρηνική ενέργεια που παράγει η Γαλλία δεν είναι ικανή να καλύψει τις ανάγκες και των δύο χωρών με αποτέλεσμα και ο Εμμανουέλ Μακρόν να αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα από την ραγδαία αύξηση της τιμής στην ενέργεια,
«Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι τεράστιες και επηρεάζουν σημαντικούς τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας», δήλωσε ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, μετά την παρουσίαση ενός σχεδίου για τη μετακύλιση των αυξήσεων κόστους από τις εταιρείες ενέργειας στους καταναλωτές.
Υπογράμμισε ωστόσο ότι η Γερμανία είναι μια ισχυρή χώρα και μια ισχυρή δημοκρατία κι αυυτές είναι καλές προϋποθέσεις για να ξεπεράσει η χώρα την κρίση.
Από την πλευρά του το Κρεμλίνο είναι πιθανό να διατηρήσει τις ζωτικής σημασίας ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη αλλά σε πολύ χαμηλά επίπεδα, όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Σε αυτή την περίπτωση, οι ελλείψεις στην Ευρώπη θα συνεχιστούν, με τις τιμές του φυσικού αερίου να σπάνε αρνητικά ρεκόρ έως και το 2025.
Ο περιορισμός και η ύφεση διαφαίνονται για τη Γερμανία και οι αρχές έχουν εκφράσει ανησυχία για κοινωνική αναταραχή εάν η έλλειψη ενέργειας ξεφύγει από τον έλεγχο.
«Η πολιτική της Ρωσίας ήταν πάντα να διχάζει γιατί τότε είναι πιο ισχυρή», εκτιμά ο Μάρτινς Καζάκς, επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Λετονίας μιας πρώην Σοβιετικής Δημοκρατίας που αποτελεί πλέον μέρος της ευρωζώνης. «Αν επιτρέψουμε να μας διχάσει θα χάσουμε όλη μας τη δύναμη», υπογράμμισε.
Καμπανάκι από ΔΝΤ
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι η Γερμανία κινδυνεύει να χάσει το 4,8% της οικονομικής παραγωγής εάν η Ρωσία σταματήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου και η Bundesbank έχει προσδιορίσει την πιθανή ζημιά στα 220 δισεκατομμύρια ευρώ (225 δισεκατομμύρια δολάρια). Αν και είναι βέβαιο ότι θα είναι ένα οδυνηρό χτύπημα, ο φόβος στη Γερμανία είναι ότι σύντομα θα χάσει την ανταγωνιστικότητα της.
Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες πιθανότατα θα έλκονται σε περιοχές με αξιόπιστους πόρους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως οι θυελλώδεις ακτές της Γερμανίας ή περιοχές πλούσιες σε ηλιακή ακτινοβολία στη Μεσόγειο, δυνητικά εξουδετερώνοντας βιομηχανικές περιοχές κατά μήκος του Ρήνου και στο νότο της Γερμανίας. Ορισμένα στελέχη της χημικής βιομηχανίας λένε ότι η παραγωγή θα μπορούσε να μεταφερθεί στην Τουρκία όπου υπάρχει πρόσβαση στους αγωγούς του Αζερμπαϊτζάν.
Η τελευταία κίνηση της Gazprom να μείωση των ροών στον βασικό αγωγό Nord Stream στο 20% οδήγησε σε νέο ράλι τις τιμές του φυσικού αερίου που εκτινάχθηκαν πάνω από 30% την περασμένη εβδομάδα με τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας να σπάνε νέο αρνητικό ρεκόρ.
Ο Χάμπεκ, ο οποίος επιβλέπει την ενεργειακή πολιτική, χαρακτήρισε το σκεπτικό της Gazprom «φαρσοκωμωδία», αλλά αναγνώρισε ότι η κατάσταση είναι σοβαρή και ανανέωσε την έκκληση του προς τις εταιρείες και τους καταναλωτές να εντείνουν τις προσπάθειες αποταμίευσης. Για να γεφυρώσει το χάσμα, το υπουργείο του επέτρεψε την αναβίωση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα σε μια οπισθοδρόμηση των προσπαθειών για το κλίμα και συνιστά στους Γερμανούς να εγκαταστήσουν αποτελεσματικές κεφαλές ντους και να πλένουν τα ρούχα σε χαμηλότερες θερμοκρασίες.
Εάν τα μέτρα για την εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης αποτύχουν, η κυβέρνηση έχει τη δύναμη να κηρύξει «έκτακτη κατάσταση» φυσικού αερίου, η οποία θα περιλάμβανε το κράτος να αναλάβει τον έλεγχο της διανομής και να αποφασίσει ποιος παίρνει το καύσιμο και ποιος όχι.
Ενας στους 2 γερμανούς σε ενεργειακή φτώχεια
Ενώ τα νοικοκυριά και οι κρίσιμες υποδομές όπως τα νοσοκομεία προστατεύονται από διακοπές λειτουργίας, δεν υπάρχει εγγύηση ότι οι θερμοκρασίες των δωματίων θα είναι τόσο άνετες.
Ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης της Γερμανίας ανακοίνωσε ήδη σχέδια για μείωση της θέρμανσης κατά τη διάρκεια της νύχτας και τα δημόσια κτίρια, συμπεριλαμβανομένου του Ράιχσταγκ στο Βερολίνο, μειώνουν τους θερμοστάτες.
Οι αυξήσεις του κόστους, οι οποίες θα αρχίσουν να φιλτράρονται σοβαρά αυτό το φθινόπωρο, εντείνουν την πίεση στους οικονομικά ασθενέστερους.
Ήδη περίπου ένας στους τέσσερις Γερμανούς έχει διολισθήσει στην ενεργειακή φτώχεια, πράγμα που σημαίνει ότι το κόστος θέρμανσης και φωτισμού επηρεάζει την ικανότητα κάλυψης άλλων δαπανών, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Κολωνίας. Η κυβέρνηση επεξεργάζεται τώρα προγράμματα βοήθειας για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα.
Το ψύχος σε όλη την Ευρώπη και την Ασία θα αναγκάσει τις χώρες και τις εταιρείες ενέργειες να κονταροχτυπηθούν για τις ήδη περιορισμένες προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Πλήγμα στη βιομηχανία
Αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει κάποιες από αυτές τις εταιρείες ακόμη και να σταματήσουν τις εγκαταστάσεις τους αυτόν τον χειμώνα και να καταστρέψουν περίπου το 17% της βιομηχανικής ζήτησης για το καύσιμο, σύμφωνα με την Penny Leake, ερευνήτρια αναλυτή στην εταιρεία συμβούλων Wood Mackenzie Ltd. «Εάν οι ροές του Nord Stream παραμείνουν στο 20%. , πλησιάζουμε στην επικίνδυνη ζώνη», είπε.
Με τη Γερμανία να έχει αποθηκεύσει μόλις το 68% των αναγκών της κινδυνεύει να υπολείπεται του στόχου της κυβέρνησης του 95% έως την 1η Νοεμβρίου οδηγώντας σε έκτακτα μέτρα.
Ερευνα στη Γερμανία σε 3.500 εταιρείες από το επιχειρηματικό λόμπι DIHK έδειξε ότι το 16% των βιομηχανικών επιχειρήσεων σκέφτεται να μειώσει την παραγωγή ή να εγκαταλείψει ορισμένες δραστηριότητες λόγω της ενεργειακής κρίσης.
Όμως δεν είναι μόνο η Γερμανία. Οι υψηλές τιμές ενέργειας ώθησαν την παραγωγό λιπασμάτων CF Industries Holdings Inc. να ανακοινώσει ότι θα κλείσει οριστικά ένα από τα εργοστάσιά της στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Cargill Inc., ο κορυφαίος έμπορος καλλιεργειών στον κόσμο, έκλεισε επίσης μια βρετανική μονάδα επεξεργασίας ελαιούχων σπόρων, ενώ στη Γαλλία, σούπερ μάρκετ, συμπεριλαμβανομένων των Carrefour και Monoprix, συμφώνησαν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας.
Πηγή: Bloomberg