Μέσα στο τελευταίο 24ωρο πρόλαβα να ακούσω μία θλιβερή ιστορία από το σχολικό περιβάλλον των παιδιών μου, να διαβάσω μία κραυγή μητέρας για την κόρη της στο Facebook και, ερχόμενος στο γραφείο, να πέσω πάνω αυτή την πικρή ιστορία-είδηση από τη Θεσσαλονίκη...
Μπορεί να με πει κάποιος υπερευαίσθητο.
Μπορεί και να φταίει η ηλικία μου ή το γεγονός ότι στο κέντρο της προσοχής μου βρίσκονται τα παιδιά μου, καθώς διανύουν τα τελευταία και κρισιμότερα χρόνια του σχολείου.
Πάντως, κάπου εδώ, αισθάνομαι ότι ως γονέας έχω διαμορφώσει έστω μία σχετική εικόνα σχετικά με το πως λειτουργεί το σχολείο και με το πως ζουν εκεί τα παιδιά μας. Μετά από 15 χρόνια έχω ακούσει αμέτρητες σκόρπιες περιγραφές από τα δικά μου παιδιά και από άλλα παιδιά, έχω ξοδέψει μερικές εκατοντάδες ώρες με γονείς συμμαθητών που έγιναν σταδιακά φίλοι μου, αλλά και με εκπαιδευτικούς που εκτίμησα για την ευφυϊα και την ευαισθησία τους - σε αντίθεση με άλλους, τους οποίους δεν θέλησα να συναντήσω δεύτερη φορά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Μήπως μεγαλώνετε ένα παιδί που κάνει bullying;
Αναλαμβάνω την ευθύνη για αυτό το δυσάρεστο που γράφω και μοιράζομαι μαζί σας το συμπέρασμα: Δεν υπάρχει κανένα διαμορφωμένο πλαίσιο και κανένας οργανωμένος μηχανισμός στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, ώστε να αντιμετωπίσει το bullying.
Υπάρχουν διευθυντές, δάσκαλοι και καθηγητές με ευαισθησία και πιθανότατα ακόμα περισσότεροι που αδιαφορούν ή κρύβονται, όταν σκάσει δίπλα τους το πρόβλημα.
Το bullying είναι απολύτως υπαρκτό, καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές, σε όλες τις σχολικές βαθμίδες (πιθανόν και στο πανεπιστήμιο, αν έχω αντιληφθεί σωστά την υπόθεση Γιακουμάκη...)
Συνήθως, οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται ή νομίζουν ότι βρίσκονται σε δύσκολη θέση, επειδή το ελληνικό σχολείο δεν έχει ξεκάθαρο και σαφές πλαίσιο αντιμετώπισης του προβλήματος.
Αποτέλεσμα πρώτο: Ο διευθυντής ή ο δάσκαλος αισθάνεται σαν «δικαστής» και φοβάται ότι θα βρεθεί στη μέση μίας θλιβερής και ενοχλητικής κατάστασης.
Αποτέλεσμα δεύτερο: Οι εκπαιδευτικοί στις περισσότερες περιπτώσεις δεν θέλουν να ανεβάσουν τους τόνους ή να πουν τα πράγματα με το όνομά τους, ώστε να μην φουντώσει το θέμα στην σχολική κοινότητα. Προτιμούν την λογική του κατευνασμού. Δηλαδή, πολύ εύκολα επιλέγουν να κρύψουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί.
Αποτέλεσμα τρίτο: Τα θύματα στην πλειοψηφία τους μένουν ανυπεράσπιστα. Οι συστάσεις προς τους «θύτες» γίνονται προφορικά - στην καλύτερη περίπτωση προς τους γονείς, στη χειρότερη με τη μορφή γενικόλογης «νουθεσίας» προς τα παιδιά, που σπάνια πιάνουν τόπο. Και τα μη εμπλεκόμενα παιδιά απομένουν με την απορία, γιατί η κακή ή βίαιη συμπεριφορά μένει ατιμώρητη και γιατί το σχολείο που έχουν φτιάξει οι μεγαλύτεροι είναι τόσο - μα τόσο ανεπαρκές. Μία μικρή ζούγκλα.
Ας με συγχωρήσουν οι εκπαιδευτικοί - φίλοι, γνωστοί, πρώην και νυν δάσκαλοι των παιδιών μου και όλοι οι υπόλοιποι. Δεν θέλω να υπερβαίνω τα όριά μου και δεν θέλω να παριστάνω ότι γνωρίζω πώς θα βελτιωθεί ένα ολόκληρο εκπαιδευτικό σύστημα. Υπάρχουν ασφαλώς ειδικότεροι εμού.
Αλλά δεν μπορώ να μην πω - ως γονέας και μόνο - ότι εγώ αισθάνομαι πως το bullying μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με αυστηρότητα και αποφασιστικότητα. Ενα παιδί που κακομεταχειρίζεται συμμαθητές του, κατά τη δική μου άποψη, πρέπει να δεχθεί άμεσα αυστηρότατη επίπληξη ή κατευθείαν αποβολή - εάν πρόκειται για μεγαλύτερες τάξεις. Και ταυτόχρονα, να προειδοποιηθεί ότι ακολουθεί οριστική αποβολή από το σχολείο, ώστε να αλλάξει περιβάλλον ο «θύτης» και όχι το «θύμα».
Δεν μπορώ να δεχθώ τίποτα λιγότερο από αυστηρότητα. Και δεν μπορώ να ξεχάσω όσα έχω ακούσει από τα παιδιά μου για αγόρια ή κορίτσια που κατά καιρούς στοχοποιούνται μέσα στο σχολείο. Σχεδόν δακρύζω, όταν σκέφτομαι τους γονείς ενός απελπισμένου παιδιού - θύματος, που πρέπει να φύγει ανυπεράσπιστο την επόμενη ημέρα για να επιστρέψει στο χώρο του σχολείου.
Αλλά δεν συμπάσχω με τους γονείς. Συμπάσχω με το παιδί.
Με τον Γιώργο που δεν αρέσουν τα μαλλιά ή τα ρούχα ή οι ιδέες του στον «νταή» της τάξης ή με τη Μαρία που κρύβεται στην τουαλέτα του σχολείου για να περάσει το διάλειμμα - αλλά στην πραγματικότητα θέλει να κλάψει μόνη.