Πίνακας του Αυστριακού ζωγράφου Γκούσταβ Κλιμτ που θεωρούνταν «χαμένος» και ανακαλύφθηκε πρόσφατα, μετά από έναν αιώνα στη Βιέννη, πωλήθηκε σε δημοπρασία έναντι 30 εκατ. ευρώ. Παρότι ένα από τα τελευταία έργα του μεγάλου ζωγράφου δεν επαλήθευσε τις αρχικές εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 50 εκατ. ευρώ.
Το ημιτελές «Πορτραίτο της Δεσποινίδας Λίζερ» (1917), ήταν παραγγελία μίας οικογένειας Αυστριακών Εβραίων βιομηχάνων, η οποία ανατέθηκε στον ζωγράφο έναν χρόνο πριν από τον θάνατο του.
Ωστόσο, υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τον πίνακα, ειδικά όσον αφορά την τύχη του κατά τη ναζιστική περίοδο, ενώ η ταυτότητα της γυναίκας στο πορτρέτο παραμένει επίσης μυστήριο.
Το πορτρέτο απεικονίζει μία νεαρή γυναίκα, τέκνο εξέχουσας βιεννέζικης οικογένειας, μέλη της οποίας ήταν οι βιομήχανοι αδελφοί Adolf και Justus Lieser και κατά τις εκτιμήσεις των ειδικών, απεικονίζει μια από τις κόρες των δύο αδελφών. Οι ιστορικοί τέχνης Thomas Natter και Alfred Weidinger υποστηρίζουν ότι πρόκειται για το πορτρέτο της Margarethe Constance Lieser, κόρης του Adolf.
Αλλά ο οίκος δημοπρασιών im Kinsky στη Βιέννη, ο οποίος έθεσε σε δημοπρασία το έργο, εκτιμά ότι θα μπορούσε επίσης να απεικονίζει μια από τις δύο κόρες του Justus Lieser και της συζύγου του Henriette. Εξέχουσα προστάτιδα των τεχνών, η Henriette, η οποία ήταν γνωστή ως Lilly, πέθανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Οι κόρες της, Helene και Annie, επέζησαν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σε κάθε περίπτωση, η νεαρή γυναίκα -όποια κι αν ήταν- επισκέφτηκε το στούντιο του Κλιμτ εννέα φορές τον Απρίλιο και τον Μάιο του 1917. Ο Κλιμτ έκανε τουλάχιστον 25 προκαταρκτικές μελέτες και πιθανότατα άρχισε να ζωγραφίζει το πορτρέτο τον Μάιο του ίδιου έτους. Όταν πέθανε από εγκεφαλικό τον επόμενο Φεβρουάριο, ο πίνακας βρισκόταν ακόμα στο ατελιέ του -με μερικά μικρά μέρη να παραμένουν ημιτελή. Στη συνέχεια δόθηκε στην οικογένεια Lieser.
Ο οίκος δημοπρασιών ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι η τύχη του πίνακα μετά το 1925 παραμένει «ασαφής».
Πριν από περίπου έξι δεκαετίες το πορτραίτο αποκτήθηκε από τον νόμιμο προκάτοχο του σημερινού ιδιοκτήτη, έναν Αυστριακό ο οποίος δεν κατονομάζεται. Αφού κληρονόμησε το έργο, ο ιδιοκτήτης επικοινώνησε με τον Ernst Poil του im Kinsky και ο πίνακας ταυτοποιήθηκε ως το χαμένο «Πορτραίτο της Δεσποινίδας Λίζερ».
Οι σημερινοί ιδιοκτήτες και οι απόγονοι της οικογένειας Λίζερ υπέγραψαν πριν τη δημοπρασία συμβόλαιο με βάση τις συμφωνίες της Ουάσινγκτον του 1998, σύμφωνα με τις οποίες 44 χώρες δεσμεύτηκαν να βρουν και να αποδώσουν στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους τα έργα τέχνης που έκλεψαν οι Ναζί.
Σημειώνεται ότι το τελευταίο -ολοκληρωμένο- πορτρέτο με την υπογραφή του Κλιμτ, ο πίνακας «Lady with a Fan» πωλήθηκε σε δημοπρασία από τον οίκο Sotheby’s στο Λονδίνο έναντι 108,4 εκατ. δολαρίων, θέτοντας νέο ρεκόρ για έργο του ζωγράφου, ενώ έγινε το πιο ακριβό έργο τέχνης που έχει δημοπρατηθεί ποτέ στην Ευρώπη.