Πριν λίγες ημέρες επέστρεψα από ολιγοήμερο ταξίδι στην Κοπεγχάγη και αυτό που μου έκανε περισσότερο εντύπωση ήταν οι άνθρωποι εκεί. Χαρούμενοι, ήρεμοι, χαλαροί και ευγενικοί ήταν όλοι οι άνθρωποι που συνάντησα και έβλεπα γύρω μου. Το σκηνικό άλλαξε στιγμιαία μόλις μπήκα στο αεροπλάνο επιστροφής για τη Θεσσαλονίκη. Ομαδική και απόλυτη μουντρουχιά. Ήταν πολύ έντονη και αξιοπρόσεκτη η αλλαγή.
Αναρωτιέμαι τι φταίει και είμαστε έτσι. Καταρχάς μας έχουν κάνει ή έχουμε γίνει από μόνοι μας; Είναι κάτι παροδικό; Υπάρχει περίπτωση να επιστρέψουμε στους παλιούς ξέγνοιαστους εαυτούς μας και αν ναι πως; Με τα νέα παιδιά που μεγαλώνουν σε αυτό το περιβάλλον τι γίνεται;
Είναι γνωστό ότι οι Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό προοδεύουν γιατί έχοντας μάθει να επιβιώνουν σε περιβάλλον ζούγκλας, μόλις μεταβούν σε ένα περιβάλλον χωρίς προβλήματα καθημερινότητας αποδίδουν τον καλύτερο τους εαυτό. Τι διαφορετικό λοιπόν συνάντησα στην Κοπεγχάγη και που οφείλεται όλη αυτή η χαρά των ανθρώπων εκεί;
Κατ’ αρχάς η Κοπεγχάγη είναι σαφώς μια καθαρά Ευρωπαϊκή πόλη με όλες τις υποδομές και με ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Με σκοπό να ισοφαρίσει το αποτύπωμα άνθρακα έως το 2025 (carbon neutral city) (1) οι περισσότεροι κάτοικοι μετακινούνται με ποδήλατο ανεξαρτήτως καιρού. Βοηθάει σε αυτό η σχετικά μικρή έκταση, το οργανωμένο δίκτυο ποδηλατοδρόμων, η ποδηλατική παιδεία, όπως και η συνεργασία ΜΜΜ κ ποδηλάτου καθώς μπορούν τα ποδήλατα να μεταφέρονται ελεύθερα κ στα μετρό.
Παρότι είναι από τις λίγες αναπτυγμένες πόλεις όπου δεν συνάντησα ανθρώπους να βιάζονται σε οτιδήποτε, η άφιξη του συρμού ανακοινώνεται με ακρίβεια της τάξης δευτερολέπτων. Δεν είδα κανένα αγχωμένο άνθρωπο πουθενά, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Όλοι ήταν απίστευτα ευγενικοί και χαμογελαστοί. Μιλάνε πολύ περισσότερο από τον μέσο όρο ακόμη και στην παραγγελία του καφέ στον σερβιτόρο.
Τι κάνει διαφορετική αυτή την πόλη;
Εύκολη μετακίνηση και άσκηση. Ποδήλατα παντού και τα περισσότερα παρκαρισμένα ξεκλείδωτα. Αντιστοιχούν 2 ποδήλατα ανα κάτοικο όποτε προφανώς και δεν υπάρχει η ανάγκη να το κλειδώσει κανείς. Γονείς κουβαλούν τα παιδιά τους σε καρότσια-ποδήλατα κ πηγαίνουν παντού. Δεν τους σταματά τίποτα. Εντύπωση μου έκαναν αρκετοί άνθρωποι με χαρακτηριστική άνεση να ποδηλατούν με το ένα χέρι και στο άλλο να κρατάνε κάποιο ογκώδες αντικείμενο. Παρότι θα μπορούσαν να κάνουν μέρος της διαδρομής τους με ΜΜΜ δεν το κάνουν γιατί το ποδήλατο προσφέρει και ευεξία.
Ευγένεια. Είχα να δω τόσους πολλούς χαμογελαστούς ανθρώπους χρόνια. Αν κατά λάθος σταματήσεις στη μέση του δρόμου ενώ κάνεις ποδήλατο για να δεις που είσαι ή πάρεις λάθος δρόμο κόβοντας κάποιον στη διαδρομή (όπως και μου συνέβει) κανείς δεν θα σε στραβοκοιτάξει ή βρίσει. Δεν υπάρχει η συνήθης καχυποψία προς τους ξένους και όλοι είναι πολύ πρόσχαροι και ομιλητικοί (στα αγγλικά). Ακόμη και οι ελεγκτές στο μετρό ήταν χαμογελαστοί και ευγενικοί.
Ασφάλεια. Δεν αισθάνθηκα στιγμή κάποιου είδους απειλή ή ανασφάλεια. Τα περισσότερα ποδήλατα ήταν αφημένα ξεκλείδωτα έξω από τα σπίτια. Ακόμη και στην εναλλακτική συνοικία Κριστιάνια κυκλοφορούν μαμάδες με παιδιά.
Πόλη παιχνίδι. Κατά μήκος της παραλίας τους, όπου όλοι κολυμπούν το καλοκαίρι, υπήρχαν ξύλινα ντεκ για διαδρομές, βαρκάκια και κανό για βόλτες, ακόμη και τσουλήθρα για βουτιές. Αρκετοί χώροι με πράσινο και λίμνες μέσα στην πόλη δίνουν την ευκαιρία να ξεφύγεις και να χαλαρώσεις κάνοντας την καθημερινότητα ένα παιχνίδι για μικρούς και μεγάλους.
Υποδομές. Η απόλυτη καινοτομία βρίσκεται στο νέο εργοστάσιο κομποστοποίησης οργανικών απορριμμάτων στην κορυφή του οποίου κατασκευάστηκε ένας νέος κλειστός χώρος με τεχνητή πλαγιά για σκι. (2) Πιο πέρα ανεμογεννήτριες μέσα στη θάλασσα προσφέρουν δωρεάν ενέργεια. Δίπλα, το λιμάνι για υποδοχή κρουαζιερόπλοιων.
Ανοιχτό μυαλό. Στη μέση όλων αυτών, μέσα στην απόλυτη τάξη και οργάνωση, βρίσκεται μια χίπικη εναλλακτική κοινότητα με του δικούς της κανόνες. Ακόμη και εκεί όμως συνυπάρχουν όλοι σε ένα αρμονικό περιβάλλον μέσα στη φύση.
Ποιότητα. Απίστευτη ποιότητα παντού. Παρ ότι κινήθηκα στην πόλη με περιορισμένο budget δεν υπήρχε κάτι χαμηλής ποιότητας. Υψηλές τιμές στα πάντα αλλά και υψηλή ποιότητα. Ακόμη και το street food στην καντίνα ήταν πανάκριβο αλλά απίστευτα ποιοτικό.
Τα περισσότερα απο αυτά που ανέφερα θα μου πείτε ότι υπάρχουν σε όλη τη βόρεια Ευρώπη και συμφωνώ. Δεν υπάρχει όμως η χαλαρότητα και χαρά στα πρόσωπα των ανθρώπων σε τόσο μεγάλο βαθμό. Δεν υπαρχει το παρακάτω.
Hygge. Αν έχετε ακούσει ξανά αυτή τη λέξη είναι το τοπικό τους προϊόν. Θα μπορούσε να μεταφραστεί στα ελληνικά ως θαλπωρή και έχει να κάνει με το περιβάλλον χαλαρότητας που δημιουργούν παντού. Σε όλα τα μαγαζιά θα βρεί κανείς αναπαυτικούς χώρους σαν σαλόνι σπιτιού με κουβερτούλες και μαξιλαράκια. Ακόμη και στους εξωτερικούς.
Έτσι λοιπόν καταλήγω μετά τη σύντομη επίσκεψη μου, ότι η Κοπεγχάγη ειναι μια σύγχρονη Ντίσνεϋλαντ όπου οι άνθρωπο έχουν λυμένα τα βασικά λειτουργικά θέματα της καθημερινότητας τους και το μόνο που τους μένει στο τέλος της ημέρας είναι να την αράξουν με το μαξιλαράκι κ την κουβερτούλα τους σε ένα καφέ ή εστιατόριο για να απολαύσουν ποιοτικό φαγητό.
Δεν είναι τυχαίο ότι το κίνημα Hygge έχει αρχίζει να γίνεται γνωστό σε παγκόσμιο επίπεδο και να κινεί το ενδιαφέρον όλων των σύγχρονων αγχωτικών κοινωνιών. Τι κρίμα που μας ξέφυγε εμάς τους Θεσσαλονικείς χαλαρούς τύπους και το μόνο που μας έμεινε ειναι η τεμπελιά και τα σκυθρωπά μας πρόσωπα. Γυρνώντας αναρωτιέμαι για άλλη μια φορά - τι χρειάζεται για να γίνουμε και εμείς ξέγνοιαστοι και χαρούμενοι;
Μέσα συγκοινωνίας που να λειτουργούν σωστά.
Λίγο περισσότερο πράσινο.
Κάποιοι χώροι για να ευχαριστηθείς την πόλη και να περάσεις μια όμορφη μέρα χωρίς πολλά χρήματα.
Σεβασμός στο περιβάλλον.
Διαχείριση απορριμμάτων.
Κοινωνική συνείδηση.
Πρέπει να καταλάβουμε ότι όταν ζούμε με άλλους ανθρώπους υπάρχουν κανόνες και αν τους σεβόμαστε θα είμαστε όλοι καλά.
Ένα κράτος που δεν αλλάζει κανόνες κάθε εβδομάδα.
Αναρωτιέμαι γιατί ζούμε σε μια από τις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα φορολογίας κ δεν έχουμε ούτε τα βασικά;
Γιατί δεν διαμαρτύρεται κανείς γι αυτό;
Γιατί θεωρούμε ότι μας αξίζει να μας φέρονται έτσι και ότι δεν αξίζουμε μια στοιχειώδη ποιότητα ζωής στην καθημερινότητα μας;
Είναι η Κοπεγχάγη μια Ντίσνεϋλαντ; Σε σχέση με την ελληνική πραγματικότητα σαφώς και είναι, σε σχέση με άλλες πόλεις όμως είναι απλά μια πιο ασφαλής και χαλαρή ανθρωποκεντρική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα,
Είναι ένας τόπος που μπορεί να μην παρήγαγε ιδιαίτερο πολιτισμό στο παρελθόν και η γλυπτοθήκη του ευεργέτη και επιχειρηματία της πόλης Καρλσμπεργκ να είναι γεμάτη ελληνικά αρχαία από ανασκαφές που χρηματοδότησε, παράγει όμως πολιτισμό αυγή τη στιγμή που μιλάμε και κάνει κάτι για να ανεβάσει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων χωρίς να επιβαρύνει τον πλανήτη.
Θεωρώ πως είναι 30 χρόνια μπροστά από την Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα και 10 χρόνια μπροστά από Λονδίνο ή Νέα Υόρκη κυρίως όσον αφορά την ασφάλεια, ποιότητα ζωής και περιβαλλοντική συνείδηση.
Οποιοσδήποτε νοήμων ηγέτης καλά θα κάνει να παραδειγματιστεί και να προσπαθήσει να ακολουθήσει τα βήματα της Κοπεγχάγης. Είναι θέμα απόφασης και δράσης.
Δεν είχε κάτι στραβό θα μου πείτε; Ναι είχε ! Μπαλωμένους δρόμους στην άσφαλτο παντού, greek style!
Πηγές :