«Ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed μπορεί να είναι όνειρο για ορισμένους και εφιάλτης για κάποιους άλλους, σήμερα όμως τίθενται οι βάσεις για την υλοποίησή του» δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας στην τελετή υπογραφής του προσυμφώνου συνεργασίας (Letter of Intent) μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean Oil & Gas για την προμήθεια 2 δισ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως μέσω του EastMed.
Το προσύμφωνο υπεγράφη λίγες ώρες πριν την υπογραφή Διακυβερνητικής Συμφωνίας για την υποστήριξη του αγωγού που θα γίνει το απόγευμα στο Ζάππειο, παρουσία του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, του πρωθυπουργού του Ισραήλ, κ. Μπενιαμίν Νετανιάχου και του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκου Αναστασιάδη.
Αναφερόμενος στο προσύμφωνο, ο κ. Χατζηδάκης έκανε λόγο για ορόσημο για τη βιωσιμότητα του αγωγού, «που έχει χαρακτηριστεί συχνά ως αγωγός - όνειρο από πολλούς αναλυτές που θεωρούσαν αδύνατη την πραγματοποίησή του. Λυπάμαι που θα τους απογοητεύσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ενώ υπογράμμισε ακόμη, μεταξύ άλλων ότι:
-Έχουμε όραμα συνεργασίας ανάμεσα σε κράτη και εταιρείες που συνασπίζονται για την υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και την προώθηση της συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα. Ο δρόμος για την υλοποίηση του οράματος θα είναι ανηφορικός και δύσκολος, αλλά έχουμε την αποφασιστικότητα να τον διαβούμε με υπομονή και επιμονή.
-Η συμφωνία του Ζαππείου δεν στρέφεται εναντίον οποιασδήποτε χώρας. Στρέφεται υπέρ της ειρήνης και της συνεργασίας στην νοτιοανατολική Μεσόγειο. Είναι συνασπισμός δυνάμεων για την ειρήνη και την πρόοδο στην ευρύτερη περιοχή. Βλέπουμε την ενέργεια όχι ως αιτία συγκρούσεων αλλά ως καταλύτη ειρηνικής συνύπαρξης όλων των κρατών και λαών της ευρύτερης περιοχής.
-Ο αγωγός αποτελεί την καλύτερη στρατηγική επιλογή για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την νότιοανατολική Μεσόγειο και γι′ αυτό υποστηρίζεται σθεναρά από την Ευρωπαϊκή Ένωση που τον έχει εντάξει τα έργα κοινού ενδιαφέροντος. Ο EastMed είναι τεχνικά και εμπορικά υλοποιήσιμος και ανταγωνιστικότερος σε σχέση με άλλες επιλογές. Ενδυναμώνει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανοίγοντας ένα νέο ενεργειακό διάδρομο που διαφοροποιεί τις πηγές και οδεύσεις του φυσικού αερίου, όπως είναι η στρατηγική της ΕΕ. Με την συμμετοχή της Ιταλίας το έργο θα λάβει την τελική του μορφή ως η πλέον δυναμική επιλογή για την διασφάλιση της ενεργειακής ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τα αποθέματα της ανατολικής Μεσογείου.
Ο αγωγός EastMed προβλέπεται να έχει αρχική δυναμικότητα μεταφοράς 10 δισ. κυβικών μέτρων αερίου το χρόνο, από τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη μέσω Κρήτης και ηπειρωτικής Ελλάδας. Όπως ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης, τα υπόλοιπα 8 δισεκ. (πέρα από τα 2 που προβλέπει το προσύμφωνο ΔΕΠΑ - Energean) μπορούν να προκύψουν από άλλα πεδία που βρίσκονται ή θα βρεθούν σε φάση ανάπτυξης, όπως τα κοιτάσματα Λεβιάθαν (Ισραήλ) και Γλαύκος (Κύπρος).
Μιλώντας στην τελετή υπογραφής ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Κωνσταντίνος Ξιφαράς τόνισε ότι με τη συμφωνία διεθνοποιείται ακόμη περισσότερο ο ρόλος της εταιρείας ενώ πρόσθεσε ότι μέσα στον Ιανουάριο θα ανακοινωθούν οι ανάδοχοι για τις μελέτες του έργου, προκειμένου σε ορίζοντα δύο ετών να ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση.
Υπογράμμισε ότι από τις προκαταρκτικές μελέτες προκύπτει πως το έργο είναι βιώσιμο ενώ εκτίμησε ότι τα κόστη θα είναι πολύ μικρότερα καθώς οι τεχνολογίες έχουν προοδεύσει. Τόνισε ακόμη ότι το έργο εμπορικά θα βοηθήσει τόσο την ευρύτερη περιοχή όσο και το ρόλο της Ελλάδας στην ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Energean, Μαθιός Ρήγας τόνισε από την πλευρά του ότι το έργο δημιουργεί μια διέξοδο για το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου που αυξάνει την ασφάλεια εφοδιασμού και τον ανταγωνισμό, ενώ εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει επιτυχία και στις γεωτρήσεις που θα γίνουν στην Ελλάδα μόνο. Η Energean εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα του Πρίνου καθώς και τα κοιτάσματα Καρίς και Τανίν στη θαλάσσια περιοχή του Ισραήλ. Όπως είπε ο κ. Ρήγας, η πλωτή υποδομή επεξεργασίας του φυσικού αερίου που θα εγκατασταθεί στην περιοχή έχει δυναμικότητα 8 δισ. κυβικών μέτρων το χρόνο, από τα οποία τα 5 δισ. έχουν δεσμευτεί για την αγορά του Ισραήλ και με την συμφωνία που υπεγράφη σήμερα με την ΔΕΠΑ καλύπτονται άλλα 2 δισ. κυβικά μέτρα.
Ο αγωγός EastMed εκτείνεται σε μήκος περίπου 1.900 χιλιομέτρων, με σχεδιαζόμενη δυναμικότητα 10 δισ. κ.μ. φ.α. ετησίως, και αποτελείται από τα παρακάτω επιμέρους τμήματα:
• 165 χλμ, περίπου υποθαλάσσιου αγωγού από την Λεκάνη της Λεβαντίνης μέχρι την Κύπρο.
• 732 χλμ περίπου υποθαλάσσιου αγωγού από την Κύπρο έως την Κρήτη.
• 421 χλμ. περίπου Υποθαλάσσιου αγωγού από την Κρήτη μέχρι την Πελοπόννησο.
• 292 χλμ περίπου μέχρι τα παράλια του Πατραϊκού κόλπου
• 17 χλμ. περίπου υποθαλάσσιου αγωγού για τη διάσχιση του Πατραϊκού κόλπου.
• 245 χλμ για τη διάσχιση της Δυτικής Ελλάδας μέχρι το Φλωροβούνι Θεσπρωτίας.
Πρόβλεψη για λήψη μέτρων προστασίας του αγωγού
Πρόβλεψη για λήψη μέτρων προστασίας και διασφάλισης του αγωγού φυσικού αερίου EastMed περιλαμβάνει σύμφωνα με αρμόδιες πηγές η διακυβερνητική συμφωνία για τον αγωγό που θα υπογραφεί το απόγευμα στο Ζάππειο.
Η πρόβλεψη για την λήψη μέτρων προστασίας του αγωγού από τις συμβαλλόμενες χώρες περιλαμβάνεται στο άρθρο 10 της διακυβερνητικής συμφωνίας η οποία αναφέρεται ακόμη:
-Στο ρυθμιστικό - αδειοδοτικό πλαίσιο για την διευκόλυνση του έργου και το κοινό φορολογικό πλαίσιο που θα το διέπει.
-Στην προοπτική ένταξης και νέων κρατών σε αυτήν καθώς και
-Στην προοπτική μεταφοράς πρόσθετων ποσοτήτων φυσικού αερίου από υφιστάμενα ή και νέα κοιτάσματα στη διαδρομή που θα ανακαλυφθούν στο μέλλον. Σημειώνεται ότι η προκαταρκτική τεχνική μελέτη για τον αγωγό, σύμφωνα με την οποία το έργο είναι τεχνικά εφικτό και οικονομικά βιώσιμο, περιλαμβάνει και πρόβλεψη για μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου από κοιτάσματα νότια της Κρήτης, εφόσον ανακαλυφθούν.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)