Η νέα Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, δείχνει ήδη τα πρώτα δείγματα αυξημένης κοινωνικής ευαισθησίας και οι ευχές μας εντός και εκτός της χώρας τη συνοδεύουν για επιτυχή θητεία. Έχουμε ισχυρή πεποίθηση ότι θα ανταποκριθεί πλήρως στα θεσμικά της καθήκοντα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη θέση της πρώτης πολίτου της χώρας με συνείδηση και επάρκεια, όπως ακριβώς έπραξαν και οι προκάτοχοι της. Ευελπιστούμε ότι θα υπάρξει ανανέωση και ολοκλήρωση όσων καινοτόμων πρωτοβουλιών ανέλαβαν οι μέχρι τώρα διατελέσαντες Πρόεδροι της Δημοκρατίας για το μακροπρόθεσμο καλό της χώρας μας. Ο πρώην Πρόεδρος Κάρολος Παπούλιας έδειξε ενδιαφέρον για την προώθηση της επιστημονικής έρευνας και στη διάρκεια της θητείας του υποστήριξε τη διακήρυξη με δράσεις που είχαν προτείνει αναγνωρισμένοι Έλληνες επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Παρέμεινε όμως στις “καλένδες“.
Σε άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, ο εκάστοτε Πρόεδρος ιδρύει την ομώνυμη Βιβλιοθήκη στην οποία φυλάσσονται τα αρχεία του κατά τη διάρκεια της θητείας του. Οι Γάλλοι γνωρίζουν ότι το Κέντρο Πομπιντού είναι δημιουργία του πρώην ομώνυμου Προέδρου τους. Η Όπερα της Βαστίλης και το νέο κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης δημιουργήθηκαν χάρη στις ενέργειες του Προέδρου Μιτεράν. Το Μουσείο Αφρικανικού και Ασιατικού Πολιτισμού έγινε από τον Πρόεδρο Σιράκ.
Υπάρχουν διάφοροι τομείς στους οποίους η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να ηγηθεί εντός του θεσμικού πλαισίου που προσδιορίζει τις δυνατότητες και υποχρεώσεις της και οι οποίοι θα προσπορίσουν οφέλη για τη χώρα μας και τους Έλληνες. Η μακροχρόνια συμμετοχή μου σε δράσεις ομογενών επιστημόνων με έχουν πείσει ότι απαιτείται πλέον στρατηγικός σχεδιασμός για την αξιοποίηση του τεράστιου δυναμικού των Ελλήνων της Διασποράς που πρωτοπορούν στις επιστήμες, την τέχνη και την οικονομία. Αποσπασματικές ενέργειες και μεγαλόπνοες διακηρύξεις έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλία υποστήριξης προγράμματος συντονισμένης συνεισφοράς του ελληνικού στοιχείου των ομογενών στο πλαίσιο ενός σύγχρονου παγκόσμιου πολιτισμού που μεταλλάσσεται ραγδαία από την παγκόσμια κινητικότητα πληθυσμών.
Ας ελπίσουμε ότι η θητεία της πρώτης γυναίκας Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας θα αξιοποιηθεί και θα αποτυπώσει το στίγμα της στην ελληνική ιστορία με πρωτοβουλία μεγάλης σημασίας για την Ελληνική Διασπορά και τη χώρα μας. Ανάλογες δράσεις θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και σαν καταλύτες συναίνεσης που τόσο ανάγκη έχει ο τόπος.
Η εμπειρία από ανάλογες αναποτελεσματικές προσπάθειες του παρελθόντος έχει δείξει ότι συγκεντρωτικά εγχειρήματα τεραστίου μεγέθους οδηγούν σε αποτυχία. Αντίθετα, η προσεκτικά στοχευμένη αξιοποίηση οργανισμών και προσώπων που έχουν αποδείξει, μέσα από σημαντικές δράσεις που χαρακτηρίζονταν από φιλοπατρία, αφιλοκερδία και αποτελεσματικότητα μπορεί να αποτελέσει το πρόπλασμα μιας εθνικής προσπάθειας για τη ενεργοποίηση ενός παγκοσμίου ρεύματος που θα σηματοδοτήσει τη νέα εποχή παρουσίας της Ελλάδας στον κόσμο.
*Ο Νίκανδρος Μπούρας είναι ομότιμος καθηγητής της ψυχιατρικής στο King’s College London και συγγραφέας του βιβλίου “ Έλληνες στο Λονδίνο”, εκδόσεις Ακακία.