Υπάρχει ένα κατάστημα – ραφείο στην καρδιά της Αθήνας όπου, μπορεί να αξιοποιούνται οι νέες τεχνολογίες για την εξυπηρέτηση και την ενημέρωση των όσων περνούν την πόρτα του, το αρχείο, όμως, και τα ιστορικά βιβλία με τα μέτρα των πελατών από το 1947 μέχρι σήμερα παραμένουν πάνω στον πάγκο κοπής. Ξεφυλλίζοντάς τα, εκεί, δίπλα σε πολλά εργαλεία υποκαμισοποιείας αλλά και παραδοσιακές μεθόδους κοπής και ραφής των υποκαμίσων, μπορεί να δει κανείς, μεταξύ άλλων, τα μέτρα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, του Μάνου Χατζιδάκι, του Ντέμη Ρούσου, του Λάμπρου Κωνσταντάρα και του Δημήτρη Χορν. ΄Ολων όσοι φόρεσαν, ραφτό στο χέρι, πουκάμισο με το περίφημο λογότυπο «Χριστάκης» ραμμένο εκεί χαμηλά στην πατιλέττα.
Εφυγε σε ηλικία 103 ετών αφού αφήνοντας ανεξίτηλη τη mentalite του
Πίσω από την ταμπέλα με το παραπάνω καλλιτεχνικό λογότυπο είναι κυρίαρχη η μορφή ενός Κωνσταντινουπολίτη με πείσμα, δημιουργικότητα και τέτοια βαθιά γνώση των κανόνων μιας καλής ζωής που εκείνη τον αντάμειψε δεδομένου του ότι έζησε ως τα 103 του χρόνια: ο Χριστάκης Τριανταφυλλίδης έφυγε από τη ζωή προ περίπου δυο μηνών πλήρης ημερών. Συνέχειά του είναι η κόρη του, Παρασκευή (Βίκυ) Νυφλή αλλά και τα αγαπημένα του, εγγόνια, Χρήστος και Αντώνης Νυφλής.
ς.
Από την Πόλη του ’20 στην Αθήνα του σήμερα
Τα εγγόνια, από παιδάκια έβλεπαν τον παππού τους ατελείωτες ώρες με το ψαλίδι, τη μεζούρα και τα κιτάπια του να εξελίσσει την τέχνη του κι άκουγαν ιστορίες που έμοιαζαν πιο μυθικές κι απ’ το πιο πολυδιαβασμένο παραμύθι: Το πώς θυμόταν ζωηρά την Πόλη του ΄20, το πώς νεαρός, ο Χριστάκης, γιός πουκαμισά, αφού δούλεψε με τον πατέρα του και μυήθηκε στην τέχνη, το 1935, στην καρδιά του Μεσοπολέμου, ήρθε στην Αθήνα. Το πώς ήρθε σε επαφή με την καλή κοινωνία της εποχής. Το πως στη συνέχεια το 1947, έχοντας αποκτήσει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του άνοιξε στο ημιυπόγειο της - κακόφημης τότε - οδού Κριεζώτου 5 ένα μικρό εργαστήριο κατασκευής επί παραγγελία υποκαμίσων που έμελλε να αφήσει ιστορία... Το πώς σιγά – σιγά το υποκαμισοποιείο και κατάστημα «Χριστάκης» διεύρυνε τη διείσδυσή του στους πολιτικούς, καλλιτεχνικούς κι ευρύτερα κοινωνικούς κύκλους της Αθήνας. Το πώς μετά από εκείνη τη συνάντησή του με τον λογοτέχνη Στρατή Μυριβήλη και το σχέδιο με το πενάκι του σε κάποιο καφέ της εποχής , το καλλιγραφικό λογότυπο με το «ι» έγινε η “υπογραφή” του αφήνοντας για πάντα στη λήθη το «η». Το πώς η φήμη της τέχνης του πουκαμισά παππού τους άρχισε να εξαπλώνεται κι εκτός Ελλάδας από τα 30ήμερα ταξίδια στην Ευρώπη με το αυτοκίνητο όπου έφερνε ιδέες, υφάσματα και εμπειρία από ό,τι καλύτερο υπήρχε τότε σε Ελβετία, Κόμο, Παρίσι, Λονδίνο...
Κάπως έτσι, μέσα από διηγήσεις και εμπειρίες, ο παππούς εμπότισε τις επόμενες γενιές - πάνω απ’ όλα - με τη νοοτροπία του. Και βεβαίως την αισθητική που τον διέκρινε στο ντύσιμο και το παρουσιαστικό του την οποία κατάφερνε να συνδυάζει με ό,τι ακολούθησε συνεπώς ως στάση και του χάρισε τη μεγάλη «εύνοια» της ζωής: Το μέτρο.
«Ήταν άνθρωπος με όραμα αλλά και προσγειωμένος, πράος, μεθοδικός και αυτό πέρασε και σ′ εμάς. Συνάμα, όμως, με τη συναισθηματική του ηρεμία, είχε μεγάλο πείσμα και μια ήπια, “αποδοτική” αυστηρότητα προς τον εαυτό του και τους γύρω που είχε ως αποτέλεσμα να κρατάμε το μέτρο»
-Κυρία Νυφλή, ποια η μεγαλύτερη κληρονομιά που σας άφησε ο πατέρας σας, Χριστάκης Τριανταφυλλίδης;
«O τρόπος διαχείρισης της καθημερινότητας και η στάση που οφείλουμε να κρατάμε απέναντι στα πράγματα. Ήταν άνθρωπος με όραμα αλλά και προσγειωμένος, πράος, μεθοδικός και αυτό πέρασε και σ′ εμάς. Συνάμα, όμως, με τη συναισθηματική του ηρεμία, είχε μεγάλο πείσμα και μια ήπια, “αποδοτική” αυστηρότητα προς τον εαυτό του και τους γύρω που είχε ως αποτέλεσμα να κρατάμε το μέτρο. Και αυτό είναι κάτι που εκτιμάς ωριμάζοντας. Επίσης, η βοήθεια προς όποιον είχε ανάγκη που απλόχερα πρόσφεραν μαζί με τη σύζυγό του και μητέρα μου, Στάσα, στα 70 χρόνια γάμου τους, έχει αφήσει τέτοιο αντίκτυπο αγάπης σε τόσο κόσμο που είναι κάτι που ακολουθεί κι εμάς - και μας καθοδηγεί να προσφέρουμε στο κοινωνικό σύνολο όσο περισσότερο μπορούμε σαν οικογένεια και σαν επιχείρηση».
- Κύριε Χρήστο κι Αντώνη Νυφλή, τι είναι αυτό που έχει μείνει ίδιο στον οίκο Χριστάκη από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα;
«Ο οίκος Χριστάκης από την ίδρυσή του το 1947 παραμένει επί 74 συναπτά έτη στο νεοκλασσικό κτήριο της οδού Κριεζώτου 5. Η εικόνα, η ατμόσφαιρα, η αίσθηση που νιώθει κανείς μπαίνοντας στο κατάστημα-ραφείο είναι στην ουσία η ίδια με τη δεκαετία του ’60 και γι′ αυτό είμαστε περήφανοι. Μπορέσαμε, δηλαδή ως 2η και 3η γενιά “Χριστάκης”, να διατηρήσουμε την αυθεντική ατμόσφαιρα και το ιστορικό κτήριο, κι έτσι οι παλιοί αναπολούν, συγκινούνται και οι νέοι γοητεύονται, επικροτούν και... το απολαμβάνουν».
- Αληθεύει ότι ο Χριστάκης - άλλαξε το «η» σε «ι» κατόπιν σύστασης του λογοτέχνη Στράτη Μυριβήλη για να είναι πιο όμορφη η «φίρμα» στο μάτι;
«Το καλλιγραφικό μας λογότυπο με το “ι” είναι η υπογραφή μας, το brand. Ενσωματώνει αξίες, σε ταξιδεύει σε εποχές... Παραμένει δε αναλλοίωτο από εκείνη τη συνάντηση του Χριστάκη με το Μυριβήλη και το πενάκι που το σχεδίασε σε κάποιο καφέ της εποχής έως σήμερα όπου μπορεί κανείς να το δει μέσω της τεχνολογίας σε όλα τα μέρη του κόσμου. Κάθε πουκάμισο που φτιάχνουμε έχει το λογότυπο “Χριστάκης” ραμμένο χαμηλά στην πατιλέττα. Ακόμα και στη νέα μας, σύγχρονη, σειρά “Χριστάκης Weekender” έχουμε κρατήσει το “Χριστάκης” στο ζωηρό πράσινο logo ακριβώς όπως σχεδιάστηκε το 1947».
«Το καλλιτεχνικό μας λογότυπο παραμένει δε αναλλοίωτο από εκείνη τη συνάντηση του Χριστάκη με το Μυριβήλη και το πενάκι που το σχεδίασε σε κάποιο καφέ της εποχής έως σήμερα όπου μπορεί κανείς να το δει μέσω της τεχνολογίας σε όλα τα μέρη του κόσμου»
- Ποιο ήταν το μυστικό της καθιέρωσής του - λογοτύπου αυτού - «Χριστάκη» στους υψηλούς κύκλους της Αθηναϊκής κοινωνίας;
«Οι ικανότητές και οι γνώσεις του Χριστάκη στην τέχνη του πουκαμισά που πήρε από τον επίσης πουκαμισά πατέρα του στην Κωνσταντινούπολη και ο νεανικός του ενθουσιασμός και η δημιουργικότητα προφανώς μέτρησαν. Αλλά πέραν απ′ τις γνώσεις, παίζει ρόλο και το πώς τοποθετείσαι απέναντι στα πράγματα, πώς μέσα απ΄ τη φαντασία και την επιμονή βρίσκεις διεξόδους ανάμεσα απ′ τους περιορισμούς ώστε να τα καταφέρεις. Η συνύπαρξη της αισθητικής και της διορατικότητας με όλα τα παραπάνω ήταν οι καίριοι παράγοντες που συνετέλεσαν ώστε ο παππούς μας και το κατάστημα/ραφείο της οδού Κριεζώτου να γίνει το σημείο αναφοράς της ανδρικής κομψότητας από την πρώτη κιόλας δεκαετία λειτουργίας του. Ας μην υποτιμούμε, φυσικά, την Κωνσταντινουπολίτικη καταγωγή και παράδοση αλλά και τις ατελείωτες ώρες που πέρναγε με το ψαλίδι, τη μεζούρα και τα κιτάπια του εξελίσσοντας την τέχνη αλλά και τα 30ήμερα ταξίδια στην Ευρώπη όπου πέτυχε να καταξιώσει στην αθηναϊκή κοινωνία τη φίρμα “Χριστάκης” ως “εκείνη που έφερε την Ευρώπη στην Ελλάδα”. Ήταν πρωτοπόρος σε πολλούς τομείς και η σχέση του καταστήματός μας με το φημισμένο ελβετικό εργοστάσιο υφασμάτων Alumo κρατούν από τη δεκαετία του ’50 καθιστώντας μας από τους πιο παλαιούς και σταθερούς πελάτες τους».
- Μιλήστε μας για τους μεγάλους του πελάτες. Τι σας έχει πει για την σχέση του με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Δημήτρη Χορν, τον Λάμπρο Κωνσταντάρα (και άλλους);
«Οι ιστορίες που του άρεσε να διηγείται ήταν περισσότερο εκείνες που είχαν για εμάς επαγγελματικό ή ανθρώπινο ενδιαφέρον. Δε συνήθιζε να δημοσιοποιεί ονόματα πελατών. Η γνώμη του κόσμου ήταν η καλύτερη διαφήμιση, πράγμα που ισχύει και σήμερα. Ξεφυλλίζοντας το αρχείο μας θα δει κανείς προσωπικότητες όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Ντέμης Ρούσσος, ο Καραμανλής, ο Κωνσταντάρας, ο Χορν αλλά και πολλοί άλλοι απ′ όλο το πολιτικό φάσμα, νομικοί, επιχειρηματίες, διπλωμάτες... Για εμάς, η διαδικασία της επαφής με τον πελάτη είναι “ιεροτελεστία” που εξελίσσεται καθώς επικοινωνούμε με τις βαθύτερες ανάγκες κι επιθυμίες του. Είναι κάτι που μας γεμίζει καθώς τις βλέπουμε να ικανοποιούνται. Το να υποδέχεσαι για πρώτη φορά ένα νεαρό άνδρα και ανοίγοντας τα βιβλία να μοιράζεσαι μαζί του αναμνήσεις από τις παραγγελίες υποκαμίσων του συνονόματου παππού του 50 χρόνια πριν - πράγμα που συμβαίνει συνεχώς- είναι εκτός από συγκινητικό και “πυξίδα” πορείας για εμάς».
«Πάντοτε πέρναγαν το κατώφλι μας ξένοι επισκέπτες (τουρίστες, διπλωμάτες, businessmen) αλλά εκείνο που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι ο Χριστάκης έκανε τα λεγόμενα “Trunk Shows” πολύ πριν εφευρεθεί ο όρος...!»
- Αληθεύει ότι η φίρμα συνδέθηκε με διεθνή πελατεία υψηλού κύρους ;
«Από πολύ νωρίς είχε εξαπλωθεί η φήμη της τέχνης του πουκαμισά παππού μας κι εκτός Ελλάδας. Πάντοτε πέρναγαν το κατώφλι μας ξένοι επισκέπτες (διπλωμάτες, businessmen) αλλά εκείνο που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι ο Χριστάκης έκανε τα λεγόμενα “Trunk Shows” πολύ πριν εφευρεθεί ο όρος...! Στα ταξίδια του, δηλαδή, στην Ευρώπη, συναντούσε κόσμο που είχε ακούσει γι′ αυτόν (Έλληνες του εξωτερικού και Ευρωπαίοι που τον εμπιστεύονταν), τους έπαιρνε τα μέτρα και γυρίζοντας στην Αθήνα, τους έστελνε τα πουκάμισά τους. Σήμερα, αξιοποιώντας τα social media και άλλα σύγχρονα “κανάλια”, ερχόμαστε σ′ επαφή με πολύ κόσμο απ′ όλα τα μέρη της γης αλλά και στα ταξίδια στις εκθέσεις και τα εργοστάσια που κάνουμε 2-3 φορές τον χρόνο μπορούμε πλέον να παρουσιάσουμε τη δουλειά και την ιστορία μας πολύ πιο εύκολα απ’ ό,τι στα χρόνια του παππού μας».
- Εχει «πέραση» στις μέρες μας η τέχνη του χειροποίητου πουκαμίσου; Ποιο είναι το προφίλ των πελατών σας;
«Το ενδιαφέρον του ανθρώπου για κάτι ποιοτικό, φτιαγμένο στα μέτρα του για να ικανοποιήσει όχι μόνο τις πρωταρχικές του ανάγκες, αλλά και για να τον “γεμίσει” συναισθηματικά είναι πολύ υψηλό και στις μέρες μας. Ο καθένας που σέβεται τον εαυτό του και το περιβάλλον αρχίζει να αναθεωρεί τις μαζικού τύπου “αυτόματες” επιλογές στις οποίες είχε συνηθίσει και μπαίνει πλέον σε λογική οικολογίας (sustainability), καλής υγείας, ουσιαστικά εξοικονομώντας χρήματα και πόρους μακροπρόθεσμα... Όλα αυτά είναι εξ ορισμού συνυφασμένα με αυτό που κάνουμε:
Τα υφάσματα που χρησιμοποιούμε δεν περιέχουν polyester και άλλα συνθετικές ύλες, οι κλωστές, οι φόδρες είναι βαμβακερές, τα κουμπιά από φίλντισι και άλλες φυσικές ύλες (όχι πλαστικό). Επίσης, ένα πουκάμισο “Χριστάκης”, με την ποιότητα κατασκευής που το διακρίνει, τη λειτουργική του σχεδίαση και τις ρεζέρβες που παρέχουμε (ανταλλακτικές μανσέττες και ύφασμα για το επόμενο κολλάρο), είναι ένα αντικείμενο που αγαπάς και δε θες να αποχωριστείς, αλλά να το διατηρήσεις. Το ένδυμά μας ενσωματώνει ψυχή αφού είναι φορέας της δουλειάς που έχουν προσφέρει έως και 12 άτομα κάθε φορά -με χέρι, εργαλείο και μυαλό. Υπό αυτήν τη λογική, λοιπόν, πελάτες μας δεν είναι μόνο οι “παλιοί”, οι “γνώστες”, οι ευκατάστατοι, αλλά και πάρα πολύ νέοι, μοντέρνοι άνθρωποι που βλέπουν στον τρόπο που δουλεύουμε ένα ομορφότερο και υγιέστερο αύριο».
«Εφτασε τα 103 χρόνια έχοντας μια ρουτίνα καθημερινότητας απ′ την οποία γενικά δεν παρέκκλινε, μια καλή λειτουργική σχέση με τη σύζυγό του και ...χιούμορ. Τέλος, σαν νέος ήταν δρομέας και είχε την καλή συνήθεια να κάνει σουηδική γυμναστική και αναπνοές κάθε πρωί έως αρκετά μεγάλη ηλικία»
- Προσφέρετε στους πελάτες σας και έτοιμα προϊόντα; Σε τι ποσοστό σε σχέση με τα χειροποίητα;
«Στόχος μας είναι να παράγουμε στο εργαστήριό μας όσα περισσότερα είδη και αξεσουάρ μπορούμε. Διαθέτουμε και έτοιμες προτάσεις Ready-to-Wear για να ικανοποιούμε τον πελάτη που δεν μπορεί ή δε θέλει να περιμένει 7-10 μέρες, εκείνον ή εκείνη που θέλει να κάνει ένα δώρο, και τις πελάτισσες που μας επισκέπτονται για να επιλέξουν οι ίδιες για τους άνδρες της οικογένειάς τους. Διαθέτουμε exclusive ανδρικά αξεσουάρ και όλα τα είδη περί του ανδρικού ντυσίματος (smoking/black tie accessories), τη Χειροποίητη Πυζάμα και τη φημισμένη Ρόμπα και Σακάκι Δωματίου “Χριστάκης”. Τέλος, οι ξένοι επισκέπτες επίσης επιλέγουν τα RtW είδη μας λόγω του χρόνου».
- Τι πιστεύετε ότι είναι εκείνο που συνέβαλε στη μακροζωΐα του πατέρα και παππού σας;
«Απ′ όσα μπορούμε να γνωρίζουμε, τα έκανε όλα με μέτρο, με όρια που ο ίδιος τηρούσε με παροιμοιώδη προσήλωση. Κατάφερνε να είναι σχετικά ήρεμος ανεξάρτητα των θεμάτων που είχε να διαχειριστεί, είχε μια ρουτίνα καθημερινότητας απ′ την οποία γενικά δεν παρέκκλινε, μια καλή λειτουργική σχέση με τη σύζυγό του και ...χιούμορ. Τέλος, σαν νέος ήταν δρομέας και είχε την καλή συνήθεια να κάνει σουηδική γυμναστική και αναπνοές κάθε πρωί έως αρκετά μεγάλη ηλικία».