Φθινόπωρο σημαίνει: Καιρός να ενημερωθούμε για τα εμβόλια κατά της γρίπης και του COVID-19, ενώ πολλοί ηλικιωμένοι χρειάζονται επίσης προστασία έναντι ενός άλλου επικίνδυνου χειμερινού ιού, του RSV.
Και, ναι, μπορούμε να κάνουμε τα εμβόλια κατά της γρίπης και του COVID-19 ταυτόχρονα. Δεν πρέπει να τα αποκαλούμε - και να τα θεωρούμε - ως «ενισχυτικά». Γιατί δεν είναι απλώς μια άλλη δόση προστασίας, που θα συντηρήσει την «ασπίδα» του περασμένου έτους.
Ο κορονοϊός και η γρίπη αποδεικνύονται τρομερά ανθεκτικοί και ευέλικτοι εχθροί. Μεταλλάσσονται συνεχώς για να παρακάμψουν την ανοσολογική άμυνα του οργανισμού μας. Επομένως και τα δύο εμβόλια αναδιαμορφώνονται ετησίως για να στοχεύουν νεότερα στελέχη.
“«Μπορεί (τα εμβόλια) να μην προλαμβάνουν κάθε μόλυνση, αλλά αυτές οι λοιμώξεις θα είναι λιγότερο σοβαρές»”
- Δρ. Δημήτρης Δασκαλάκης, Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Ανοσοποίησης και Αναπνευστικών Παθήσεων ΗΠΑ
«Ίσως λέμε μέσα μας...δεν θα είμαι εγώ, αλλά ας μην ρισκάρουμε»
Αν και δεν είναι τέλειοι, οι εμβολιασμοί είναι το καλύτερο όπλο που διαθέτουμε για την αποφυγή μιας κακής περίπτωσης γρίπης ή COVID-19 (και) αυτόν τον χειμώνα.
«Μπορεί να μην προλαμβάνουν κάθε μόλυνση, αλλά αυτές οι λοιμώξεις θα είναι λιγότερο σοβαρές», τονίζει ο ελληνικής καταγωγής Δρ. Δημήτρης Δασκαλάκης, Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Ανοσοποίησης και Αναπνευστικών Παθήσεων στις ΗΠΑ.
Ο ίδιος κάνει λόγο για μία σημαντική «πρόκληση»: Να κάνουμε περισσότερους ανθρώπους να σηκώσουν τα μανίκια τους. Πέρυσι, μόλις το 45% των ενηλίκων στις ΗΠΑ έκανε εμβόλιο κατά της γρίπης και ακόμη λιγότεροι, το 23%, έκαναν εμβόλιο για τον COVID-19.
Ο κορονοϊός σκότωσε περισσότερους Αμερικανούς από τη γρίπη πέρυσι.
«Ίσως λέμε μέσα μας...δεν θα είμαι εγώ, αλλά ας μην ρισκάρουμε», δηλώνει από την πλευρά του ο Δρ Μάικλ Νάιτ του Πανεπιστημίου George Washington. «Γιατί να μην κάνουμε ένα εμβόλιο που θα μας βοηθήσει να μειώσουμε αυτόν τον κίνδυνο;»
Ποιος χρειάζεται φθινοπωρινό εμβόλιο κατά του COVID-19 ή της γρίπης;
Το CDC προτρέπει τους Αμερικανούς να λάβουν ένα από τα «ενημερωμένα» εμβόλια κατά του COVID-19, καθώς και ένα ετήσιο εμβόλιο κατά της γρίπης για όλες τις ηλικίες 6 μηνών και άνω. Εάν είχατε πρόσφατα COVID-19, μπορείτε να περιμένετε δύο ή τρεις μήνες, αλλά θα πρέπει να κάνετε έναν ενημερωμένο εμβολιασμό λόγω της αναμενόμενης χειμερινής έξαρσης.
Και οι δύο ιοί μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι για ορισμένες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων και εκείνων με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα και πνευμονικές ή καρδιακές παθήσεις. Τα μικρά παιδιά είναι επίσης πιο ευάλωτα. Το CDC μέτρησε 199 θανάτους παιδιών από γρίπη πέρυσι.
Η εγκυμοσύνη αυξάνει επίσης τις πιθανότητες σοβαρού COVID-19 ή γρίπης – και ο εμβολιασμός προστατεύει τη μαμά και διασφαλίζει ότι το νεογέννητο έχει επίσης κάποια προστασία.
“...μπορεί να πονάει το χέρι σας και μπορεί να αισθάνεστε άσχημα για μια μέρα, αλλά είναι καλό να κάνουμε τα εμβόλια”
- Δρ. Δημήτρης Δασκαλάκης, Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Ανοσοποίησης και Αναπνευστικών Παθήσεων ΗΠΑ
Τι νέο υπάρχει για τα εμβόλια COVID-19;
Τα εμβόλια του περασμένου φθινοπώρου στόχευαν ένα στέλεχος κορονοϊού που δεν εξαπλώνεται πλέον, ενώ τα φετινά είναι προσαρμοσμένα σε ένα νέο τμήμα του γενεαλογικού δέντρου του κορονοϊού. Τα εμβόλια Pfizer και Moderna παρασκευάστηκαν κατά ενός υποτύπου ιού που ονομάζεται KP.2.
Ο Δρ. Δημήτρης Δασκαλάκης είπε ότι προσφέρουν καλή διασταυρούμενη προστασία και απέναντι σε άλλους υποτύπους που εξαπλώνονται.
Τα εμβόλια Pfizer και Moderna mRNA μπορούν να χρησιμοποιηθούν από ενήλικες και παιδιά ηλικίας έως 6 μηνών.
Ελλάδα: Σύσταση Υπουργείου Υγείας - Εθνική Εκστρατεία Εμβολιασμού COVID
Στην ιστοσελίδα emvolio.gov.gr υπάρχει η σύσταση της Εθνικής Εκστρατείας Εμβολιασμού, με οδηγίες προς Ελληνες πολίτες και όσους κατοικούν στη χώρα μας, όπου σημειώνεται:
Ο εμβολιασμός του πληθυσμού κατά του Covid-19 για την περίοδο 2024-2025 θα γίνεται με το επικαιροποιημένο εμβόλιο κατά της COVID-19 (BioNTech/Pfizer, Comirnaty, JN.1) που έχει παραλάβει η χώρα μας.
Το επικαιροποιημένο εμβόλιο BioNTech/Pfizer, Comirnaty, JN.1, πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη της νόσου COVID-19 σε ενήλικες και παιδιά ηλικίας από 6 μηνών και άνω.
Το επικαιροποιημένο εμβόλιο BioNTech/Pfizer, Comirnaty, JN.1, σε ανοσοεπαρκή άτομα ηλικίας 5 ετών και άνω χορηγείται σε μία (1) εφάπαξ δόση.
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συστήνει για την χρονική περίοδο 2024/25, τον εμβολιασμό έναντι της COVID-19 με το επικαιροποιημένο εμβόλιο JN.1 (mRNA PfizerBionTech), των ατόμων εκείνων που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση λόγω ηλικίας, λόγω υποκείμενου νοσήματος ή κατάστασης και συγκεκριμένα:
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Άτομα ηλικίας 6 μηνών έως 59 ετών με υποκείμενα νοσήματα και καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσου
- Άτομα με ανοσοκαταστολή
- Έγκυες γυναίκες με υποκείμενα νοσήματα που αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσου
- Επαγγελματίες υγείας
Εμβόλιο Γρίπης χωρίς συνταγή γιατρού γαι τους ενήλικες
Στην Ελλάδα, δημιουργεί νέο δεδομένο για τον εμβολιασμό η νέα διάταξη νόμου (ψηφίστηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024) που προβλέπει την διενέργεια του αντιγριπικού εμβολιασμού ενηλίκων στο φαρμακείο, χωρίς την ανάγκη προσκόμισης ιατρικής συνταγής - σε μόνιμη βάση, δηλαδή στο για όλες τις εμβολιαστικές περιόδους.
Η διάταξη πέρασε κατόπιν σχετικού αιτήματος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και με την ψήφιση του άρθρου, δεν θα απαιτείται πλέον κάθε χρόνο η ψήφιση της δυνατότητας διενέργειας αντιγριπικού εμβολιασμού ενηλίκων χωρίς ιατρική συνταγή, καθώς θα ισχύει εφεξής η ανωτέρω διάταξη νόμου.
Τι γίνεται με τον άλλο ιό, τον RSV (στα ελληνικά, Αναπνευστικός Συγκυτιακός Ιός);
Ο RSV, ή αναπνευστικός συγκυτιακός ιός, επίσης γεμίζει νοσοκομεία κάθε χειμώνα και μπορεί να είναι θανατηφόρος για παιδιά κάτω των 5 ετών, ηλικιωμένους και άτομα με ορισμένα προβλήματα υγείας υψηλού κινδύνου.
Το CDC στις ΗΠΑ συνιστά εμβολιασμό κατά του RSV για όλους τους Αμερικανούς 75 ετών και άνω και για άτομα 60 έως 74 ετών που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Αυτό είναι ένα εμβόλιο που γίνετια μία φορά, όχι ετήσιος εμβολιασμός – αλλά μόνο το 24% των ηλικιωμένων στις ΗΠΑ το έκανε πέρυσι. Συνιστάται επίσης αργά στην εγκυμοσύνη για την προστασία των μωρών που γεννιούνται κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα.
Και ενώ «μπορεί να πονάει το χέρι σας και μπορεί να αισθάνεστε άσχημα για μια μέρα», είναι καλό να κάνετε τα εμβόλια RSV, γρίπης και COVID-19 ταυτόχρονα, συμβουλεύει ο Δρ. Δασκαλάκης τους Αμερικανούς.
Στην Ελλάδα, δεν έχει εκδοθεί ακόμα σύσταση για την γρίπη την περίοδο 2024-2025, ωστόσο αναμένεται να ανακοινωθεί από τον ΕΟΔΥ αργότερα το φθινόπωρο. Εδώ η σύσταση της περιόδου 2023-2024.